________________
છે, મગજ પરનો ભારે જાણે ઉતરી જાય છે. હૃદયમાં | માટે મારે ક્ષમાં રાખવી જોઈએ. તે ઉપકારી ક્ષમ. . આ પ્રસન્નતા છવાઈ જાય છે. માટે પર્યુષણ પર્વને સફળ | તેવી ક્ષમા સ્થાનમાં પણ હોય છે. માન જે માલિકને
બનાવવા ક્ષમા, નમ્રતા, સરલતા, નિલેશભતા આદિ | Rટલે ખાતા હોય તેને ભસે નહીં અને તેના હાથની કર્તવ્યધર્મોનું દરેક મનુષ્યોએ પાલન કરવું જોઈએ. લાકડીનાં પ્રહારે પણ સહન કરી લે છે. સંવત્સરીપને બીજા શબ્દોમાં ક્ષમાપના પર્વ કહેવામાં 1 પાત વિચાર કે સામી વ્યકિત મારાથી ખૂબ મજ. આવે છે. પૂ. ધર્મદાસ ગણી ફરમાવે છે કે, “વફા | બૂત છે. એ મારી પર કયારેક ગુસરો કરી નાંખે તે રિમથકારા, વનંતિ ને દિશા દૂતિ પરમાર્થને | યારે તેની સામા થવામાં મજા નથી. માટે મારે તે સાર જેમણે જાણે છે એવા પંડિતો ક્ષમા કરે છે, ! ક્ષમા જ રાખવી જોઈએ. તે અપકારી ક્ષમા. પણ કોપ કરતા નથી. મહામની ગજસુકુમાર, મેતાર્ય– કોષનાં ફળ કટુક હોય છે. ક્રોધ કરવાથી ભવાતરમ મુની, અંધકસૂરીનાં પાંચસો શિષ્યોએ બધા મહા- ચંડશિકની જેમ અપની યોનિમાં જન્મ લે પડે છે, પુરુષો ક્ષમાધર્મનું એવું તે અદ્દભૂતપણે પાલન કર્યું
એમ સમજીને ક્ષમા રાખે તે વિપાક મા. હતું કે તે તે મહાપુરુષે તેજ ભવે મુકિતગામી બની ભગવાનનાં વચનનાં વિશ્વાસે ક્ષ મા રાખે તે વચન , ગયા હતા.
ક્ષમા. ગમે તેવા ઉપસર્ગના પ્રસંગે પણ દેવાધિદેવે ક્ષમા ઉપકારી ક્ષમા, અપકારી ક્ષમા, વિપાક ક્ષમા,
રાખવાનું ફરમાવ્યું છે. માટે મારે ક્ષમા પરાયણ બનવું
જોઈએ તે વચન ક્ષમા. વચન ક્ષમા અને ધર્મોત્તર ક્ષમા, મા ક્ષમાની પીચ
ચંદનને સ્વભાવ જેમ સબંધ છે તેમ ક્ષમા જ પ્રકાર શાસ્ત્રોમાં લખાયેલાં છે.
માત્માને સ્વભાવ છે, એમ સમજીને ક્ષમા રાખે તે ઉપકારો નીચે દબાગેલો મનુષ્ય ક્ષમા માચરે તે
ધર્મોત્તર ક્ષમા, બા ક્ષમા બધા પ્રકારે માં શ્રેષ્ઠ છે. જો કે ઉપકારી ક્ષમા. નેકર પર શેઠનાં ઘણું ઉપકારે હેય.
વચન ક્ષમાને પણ શ્રેષ્ઠ કહી છે. જોરે ધર્મોત્તરક્ષયા હવે કેજીવાર શેઠે નોકર પર ગુસ્સે કર્યો. એટલે નેકર
તે શ્રેષ્ટ નહીં શ્રેષ્ઠતર જ નહીં પણ શ્રેષ્ઠતમ છે. વિચારે છે, આ શેઠે મારી પર ઘણું ઉપકાર કરેલ છે.
શરૂઆતની ત્રણ ક્ષમા તે અચમ વર્તમાં પણ હોઈ
શકે છે. જયારે છેલ્લી બે ક્ષમા ય વર્તમાં જ હોય કબજીઆત, મરડે અને મસા માટે :
છે એટલું જ નહીં ધર્મોત્તર ક્ષમા તે ચરમશરીરિ મહાપુરુષમાં હોય છે. ક્રોધ એ મારા આત્માને સવભાવ નહીં પણ વિભાવ છે, અને ક્ષમા એ મારા માત્માની
સવભાવ છે. આ રીતની વિચારણું છે કેઈ સામાન્ય સત ઈસબગોલ
વિચારણું નથી. એ તો અંતરની મહાન સમ્યક વિચાદેશ-વિદેશમાં ખ્યાત ઉપચાર છે. રણું છે. તે વિચારણું બારણુમાં ભાવે પછી બાકી
શુ રહે. ક્ષમાના માં પ્રકારો સમજી લો સાચા સમાચાર – વિક્રેતા :
બને એ જ એક બભિલાષા. યંત આયુર્વેદ ભવન, રાજકોટ - પારેખ મેડીકલ સ્ટોર્સ, ગાંધીરોડ, અમદાવાદ | “જૈન” સાપ્તાહિકનું લવાજમ ભરે | | આર. ડી. ટ્રેડર્સ, ૪૫૩, ચીરાબજાર, મુંબઈ-૨
શ્રી જસવંતલાલ ગીરધરલાલ બુકસેલર્સ – ૧ દ ક
દેશીવાડાની પોળ, કાળુપુર, અમદાવાદ ગીરીરાજ એન્ટરપ્રાઈઝ
શાહ ચુનીલાલ લવજીની કુ. - હાઈવે રોડ, ઊંઝા (ઉં. ગુજરાત)
i ૬૫, નાગદેવી સ્ફોટ, મુંબઈ
લક્ષ્મી
છાપ | Sઓમાં હોય છે. એ મારા
Rા
છે
જે
તે
L
?
૪]
{
“મા” વિશેષાંક