________________
ક૯૫ત્ર અને તેની ટીકાઓ | સુકાર આચાર્યશ્રી શાકભરી રાજાને પ્રતિપાધ કરનાર
આચાર્ય શ્રી ધર્મઘોષસૂરિજીની પરંપરામાં થઈ ગયા. (લેખાંક-૮)
(૧૦) કલ્પપ્રદીપ–આ વૃત્તિના રચયિતા પં. (૬) કલ્પકૌમુદી–બા વિનયવિજયજી મહારાજે | શ્રી સંઘવિજ્યજી છે. વિ. સં. ૧૯૮૧માં રચાયેલી સુબોધિકાની રચના કરી તેથી જ કદાચ ઉપાધ્યાય શ્રી પ્રદીપિકાવૃત્તિના કર્તા અને આ પ્રદીપના કર્તા એક શાંતિસાગરજી મહારાજને આ કાકૌમુદીની રચના નામધારી છે; કદાચ તે ગ્રંથનો જ આ ક્ષેપ હાઈ કરવી પડી હશે. બાટીકામાં બાધિકાના કર્તાના મતન| શકે. તે ગ્રંથ જેવા મળે ત્યારે તેની વિશેષ માહિતી કર્કશ રીતે ખંડન કરવામાં આવ્યું છે. ઉપાધ્યાય શ્રી સાંપડી શકે. એક ક૫મંજરી નામની ટીકા શ્રી રત્નવિનયવિજયજીએ સુબાધિકાવૃત્તિમાં ક૫ કિરણુવલી સાગરજીકત છે એ ઉલ્લેખ મળે છે. અને એક ટીકા ટીકાના પ્રયોગોનું જે ખંડન કર્યું છે, તેના પ્રત્યુત્તરે જ્ઞાનદીપિકા નામની જ્ઞાનવિજ્યજીએ લખેલી છે એ આમાં આપવામાં આવ્યા છે. આ ટીકા સં. ૧૭૦૭માં ઉલેખ પણ મળે છે પાટણમાં લખવામાં આવી છે. ક પ્રમાણ ૨૦૦૭ છે. (૧૧) કલ્પસૂત્રાર્થ પ્રધિની–મા ટીકાના છે
(૭) કટપદ્રમકલિકા–આ ટીકાના પ્રણેતા ખરતર. નિર્માતા ત્રિસ્તુતિગછીય આચાર્ય શ્રી રાજેન્દ્રસૂરિજી ગચ્છીય ઉપાધ્યાય શ્રી લક્ષ્મીવલ્લભ ગણી છે. તેઓ- | છે. (તેઓએ સાત ભાગમાં સંપાદિત કરેલું અભિધાન શ્રીએ ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર પર એક સરળ ટીકા લખી છે. રાજેન્દ્રદેષ પ્રસિદ્ધ છે.) આ છે અતિ તે લક્ષ્મીવલ્લભીના નામે
વિસ્તારવાળી છે. આ ટીકા વિખ્યાત છે.) આ ટીકામાં
અર્વાચીન ગણાય. તેવી જ શ્રી પાર્શ્વનાથયરિત્રના પ્રસંગે
રીતે પં. શ્રી કિતવિમલભગવાન પાર્શ્વકુમારના
ગણીએ પણ કલ્પસૂત્ર પર મુખથી નવકારમંત્ર નાગને
એક ટીકા રચે છે. જેમાં સંભળાવવામાં આવ્યો લેખક પૂ૦ ઉ૦ શ્રી હેમચંદ્રવિજયજીના શિષ્ય
કથાનકે પદ્યમાં લેવામાં ને ઉલેખ છે, જે
જયજી મહારાજ
આવ્યાં છે, પણ તેઓએ કવેતાંબર પરંપરાની માન્ય
સુબોધિકાને સામે રાખીને તાની વિરુદ્ધ છે.
જ આની રચના કરી છે, તે જિવાય પણ (૮) કલ્પલતા–આ ટીકાના રચયિતા ખરતર | અજ્ઞાત ટીકાઓ, ટબાએ ને ટિપ્પણીઓ લખાયેલાં ગચ્છીય પ્રસિદ્ધ વિદ્વાન શ્રી સમયસુન્દરગણિ છે. લગભગ છે તે હસ્તલિખિત જ્ઞાનભંડારોમાં કબાટમાં પુરાએલાં વિ. સં. ૧૯૯૯માં આ ટીકાની રચના થઈ છે. ટીકાનું | રડી રહ્યા છે. તેઓ પર દયા ભાણીને તેને બહાર કાણ. કલેક પરિમાણ ૭૭૦૦ છે. શ્રી હર્ષવર્ધન ઉપાધ્યાય | લાવે ! ગંગળામણ અનુભવતાં તે રથને રાવરે બહાર માં ટીકાન સંશોધન કર્યું છે. ટીકાકારે ખરતરગચ્છની | લાવવાની પળ પાકી નથી શું ? માન્યતાને લક્ષ્યમાં રાખીને જ ટીકાનું નિર્માણ કરેલું અત્યારે પણ કલ્પસૂત્રના ઈગ્લિશ, હિન્દી, જણાય છે.
ગુજરાતી ભાષાંતરો બહાર પડી રહ્યાં છે. કેટલાંકે તે (૯) કલ્પસૂત્ર ટિપ્પણક–આ ગ્રંથ આચાર્યશ્રી| સાવ નવું જ કલ્પસૂત્ર રચવાનું પ! દુઃસાહસ પૃથ્વીચન્દ્રસૂરિજીએ રચ્યો છે. આનો રચના સમયનું કર્યું છે. આવા ગ્રંથોની અધિકારીને હાથે અંદાજથી ચૌદમે સૈ જણાય છે. ખૂબ જ સંક્ષેપમાં, થતી આવી ચેષ્ટાઓ વ્યાજબી નથી અશ્રદ્ધાને જરૂર જણાય તે સ્થાને પુરતું, આ ટિપ્પણ કરવામાં | ફેલાવનારી છે. એ બધું અટકે એવી ચોક, પણ મારે ભાવ્યું છે. ૬૮૫ કપ્રમાણ જ આ ગ્રંથ છે. ટિપ
( પેજ ૭૫ ઉપર જુઓ)
લાગવાની . 1 2 થોિ ોિ . ભૂલ
સાપ્તાહિક પતિ