________________
જનહિતેચ્છુ.
સત્ય-ધર્મને પાયે ચારિત્ર અથવા શુભ વન છે. કપાયને દાખ્યા સિવાય શુદ્ધ વર્તન આવી શકે નહિ. અને કષાય મંદ પડયા સિવાય સાચું જ્ઞાન-સમકિત-સત્ય દર્શન દે પણ નહિ. એટલા માટે ધર્મને પ્રથમ ઉપદેશ એ છે કે, કષાયને દાબો, કષાયને કબજે કરો.
પણ ધિ, વૈર, ઇત્યાદિ કષાયનાં બાળકો એટલાં બળવાન છે કે મનુષ્ય હેનાથી ડરી જાય છે અને ઝટ હેને તાબે થાય છે, એટલું જ નહિ પણ, પિતાની એ નિર્બળતાને દુનિઆથી છુપાવવા માટે તે કષાયને પણ સુંદર મોહક સ્વરૂપ અને ભભકાદાર નામ આપે છે અને એમ બતાવવા માગે છે કે “ હું નિર્બળ નથી, સબળ છું, હું કાંઈ કષાયને તાબે થયો નથી, પણ મહે તે માત્ર ધમપાલન ખાતર કષાયને એક ઓજાર બનાવ્યું છે ! ” તે કહે છે કે, “ધ કર, લડવું, કુસંપ કરે, વૈરની તૃપ્તિની જંખના કર્યા કરવી ઈત્યાદિ પાપકર્મ છે એ ખરું; પણ હું તે સાચા ધર્મને બચાવવા ખાતર એક હથીઆર તરીકે તે વૃત્તિઓને સેવું છું, માટે એમાં કાંઈ હરકત નથી અને ઉલટું ધર્મરક્ષાનું મહાપુણ્ય મહેને પ્રાપ્ત થશે. માટે, એ મનુષ્યો ! હમે પણ મહારે માગ સ્વીકારે અને કષાય સેવવા મંડી પડે; કારણ કે કલિયુગને ધર્મ એ જ છે ! અરે ભેળાઓ, હમને મુઠ્ઠીભર લોકો દયાની, શાતિની, સુલેહની, ક્ષમાની, સમાધાન વૃત્તિની, ઉદાર પ્રકૃતિની, ભલમનસાઈની અને અક્યની મીઠ્ઠી મીઠ્ઠી વાતો કરી નમાલા બનાવી દેશે, માટે તેવા મુઠ્ઠીભર લોકોથી બચે ! એ બધા ગુણે તે માત્ર જ્ઞાનીઓ અને તીર્થકર અને મુનિરાજે માટે જ સર્જાયેલા છે; અને આપણે તે કળિયુગના મનુષ્ય છીએ માટે આપણે માટે તે લડવું, ઝગડવું, ઈર્ષા કરવી, જુઠ્ઠી ઉશ્કેરણી કરવી, ભાઇભાઈનું અહિત વાંછવું, હરકોઈ રીતે સર્વોપરી બનવું, ધર્મને નામે જ યુદ્ધ કરવાં, “ગચ્છ રક્ષણ ખાતર હિંસા” કરવી, જુઠ્ઠી સાક્ષીઓ પૂરવી, પોતાની વિભાવનાને તૃપ્ત કરવા ખાતર બધા લોકોને ઉશ્કેરી મૂકી હેમની અજ્ઞાનતાને લાભ લઇ હેમની પાસેથી નાણું કહડાવી તે નાણાં વડે યુદ્ધો લડવાં અને પારકે પૈસે દીવાળી' કરવી એ જ ધર્મ પામ્યાની સાર્થકતા છે. "
અફસોસ, શયતાનનો આ ઉપદેશ–મિથ્યાત્વની ભ્રામક દેવીના આ આદેશ અજ્ઞાન લોકોને જલદી અસર કરે છે; કારણ કે સામાન્ય
