________________
સાત માથાનું બલિદાન
શ્રી જેનશાસન (અઠવાડીક)
વર્ષ: ૧૬
અંક: ૨૫ તા. ૧૮-૫-૨૦૦૪
સાત માથાનું બલિદાન
પાલનપુરનું એક દાંતાના મહારાણાને તમે કર કેમ આપતાં નથી? ગામ. ધોરિયાલિયા ભાટ લોકોએ કહ્યું : અમે છીએ રાજદરબારના તેનું નામ. આ ગામ
માગણ. પાલણપુર તરફથી અમને આ ગામ દાનમાં ભાટ લોકોનું હતું. મળ્યું છે. બ્રાહ્મણ, સાધુ, ભાટ, ચારણ અને અનાથ ૫ લ ણ ૫ ૨ ની પાસેથી કોઇ કર લે નહિં. લે તો અન્યાય ગણાય. રાજાએ ભાટ લોકોને આ વાત સાંભળીને કારભારી પાછા ગયા. ઈનામમાં આપ્યું રાણાને વાત કહી. રાણા ગુસ્સો થઇ ગયાઃ કર લેવો હતું. જૂના સમયમાં કે ન લેવો એ અમારી મરજી. કર આપવો તો પડે જ.
આ ગામ દાંતાના જાઓ જેટલા વરસનો કર ચડયો હોય તે લઈ આવો. LX. રાજમાં હશે.
કારભારી વળી પાછા ગયા. ભાટ લોકોને કહે : દાંતામાં રાણા પૃથ્વીસિંહ રાજ કરે. એક દિવસ | જેટલા વરસનો કર બાકી હોય તે આપી દો. કારભારી ચોપડા લઇને બેઠા. રાજકુમાર ગામ કેટલા ભાટ લોકો કહેઃ અમારી પાસે ધનના ભંડાર તે વાંચે છે ને રાણા પૃથ્વીસિંહ બેઠા બેઠા સાંભળે છે. નથી. અમને દાનમાં ગામમાં મળ્યું છે. એનો કર ! કયા ગામની કેટલી ઉપજ દર વરસે આવે છે તે પણ અમારાથી અપાય એમ નથી. દાનમાં અપાય તેનો કર વંચાતું જાય છે. '
ન લેવાય. નામ વાંચતાં વાંચતાં કારભારી અટકયા.
કારભારી રાણા પાસે ગયા ને વાત કહી. રાણાજી બોલ્યાઃ કેમ અટકયા! નથી વંચાતું? રાણા કહેઃ પણ મારે કર લેવો છે.
કારભારી કહેઃ વંચાય તો છે પણ ગામની ભાટના એક ડોસા હતાં. એંસી વરસના. ઊપજમાં કશું આવ્યું જ નથી. ગામનું જ નામ છે. ડોસા કહેઃ બાપુ! અમારે કર આપવો નથી. રાણા કઃ કયું ગામ?
રાણા કહેઃ કારણ? કારભારી કહેઃ ધોરિયાલિયા.
ડોસા કહેઃ પાપ થાય. આપ રાજા છો. રાણા કહે : શું કહો છો? એ ગામની ઉપજ તો
રાણા કહેઃ હું નિયમ ન પાળું તો મને પાપ લાગે ખાસ આવવી જોઇએ. ન આવે તો આપણું નાક કપાઇ કે પ્રજાને? જાય. એ આપણા વિજયનું જ છે. પાલણપુર પાસેથી ડોસા કહેઃ આપ નિયમ ન પાળો તો ભલે, પણ એ ગામ આપણે જીત્યા છીએ. એની ઊપજનો ભાગ એનું નામ અન્યાય કહેવાય. એ અન્યાય પ્રજા સહન આપણને મળવો જોઈએ. તપાસ કરો.
કરી લે તો એનું પાપ પ્રજાને લાગે. અન્યાય કરનાર તપાસ થઇ.
પાપી બને છે અને અન્યાયની સામે ન લડે તે પણ કારભારી પોતે ધોરિયાલિયા ગયા.
પાપી બને છે. અન્યાયની સામે તો લડવું જ પડે. ગામના માલિક ભાટ લોકો છે. ભાટ લોકોનું મોટું | રાણાને રીસ ચડી ગઇ. ગુસ્સો કરીને બોલ્યા : કુટુંબ છે. કુટુંબના ઘણાં ઘર છે. ગામની ઉપજ બધા | તો તમે મારી સામે લડશો? સરખા ભાગે વહેંચી લે છે.
ડોસા કહેઃ હા જી. અમે વિવેકથી વિનંતી કરીએ કારભાર એ બધા ભાટને એકઠા કર્યા. કહેઃ | છીએ. છતાં નહિં માનો તો અમે લડીશું.