________________
આનું નામ સંસાર
શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડીક)
જે વર્ષ: ૧૬
અંક: ૧૯ તા. ૩૦-૩-૨૦૦૪
આનું નામ સંસાર
દિલ્હી પાસે જોનપુરમાં બે મિત્રો રહે. સમજાવ્યા. સંપ ત્યાં જંપ છે. ફરીદખાં અને હેમેન્દ્ર..
| ફરી એક વાર જંગ ખેલી દિલ્હીનો કબજો મેળવી એક પઠાણ. બીજે જૈન.
લીધો. પણ સત્તા આવતા જ પઠાણો ‘ટાંટિયાખેંચ' રમવા નિશાળમાં સાથે ભણ્યા.
માંડયા. છેવટે સમજદારોને લાગ્યું : ખા દેડકાની ફરીદ મોગલ સેનામાં જોડાઈ સિપાહી બન્યો. પાંચશેરીથી રાજ ન થાય.” તેમને જ વિનંતી કરી તમે જ હેમચન્દ્ર વેપારમાં જોડાયો.
સુકાન સંભાળો અને વિક્રમાદિત્ય હેમૂ વિ. સં. ૧૬૧૦માં ફરીદ લશ્કરમાં ઊંચા ઊંચા હોદ્દા સર કરવા માંડયો. | દિલ્હીનો શાસક બન્યો. આખા દેશ ઉપર એની ધાક બેસી એ મહત્ત્વકાંક્ષી હતો. પુણ્યનો સહયોગ હતો. ગઇ.
બાબરના મૃત્યુ પછી ફરીદ દિલ્હીની ગાદીએ ચડી હુમાયું સીડી ઉપરથી ગબડીને મરણ પામ્યો. બેઠો.
અકબર ૧૪ વર્ષનો જ હતો. શેરશાહ નામ ધારણ કર્યું.
મોગલોને જીતવાની કોઇ આશા નહતી. વતનમાં પોતાના દોસ્ત હેમચન્દ્રને બોલાવ્યો. ‘રાજયનો | પાછા ફરવાની ઘણાખરાની ઇચ્છા હતી. પણ મોગલ કારોબાર તારે સંભાળવાનો છે. ખાસ કરીને ભંડાર અને | સેનાપતિ બહેરામખાન અડગ હતો. યુદ્ધ લડી લેવાનો સૈન્યની પૂરી દેખરેખ પણ તારે રાખવાની છે. | એનો નિધરિ હતો. કલાનૌર નામના ગામના પાદરમાં
શેરશાહ સાહસિક હતો અને સૈન્યને જરૂરી બધી | અકબરનો રાજ્યાભિષેક થયો. પાણીપતના મેદાનમાં યુદ્ધ બાબતોનું ધ્યાન હેમચન્દ્ર રાખતો હતો. એ ગણિતનો | ખેલાયું. પાકકો હતો. કેટલા સૈન્યને કેટલી સામગ્રી કેટલો પુરવઠો હેમુ એના માનીતા હાથી હવાઇ ઉપર બેસી યુદ્ધના જોઈએ એ બધું એ ચપટી વગાડતાં ગણી બતાવતો. મેદાનમાં ધસી આવ્યો. આમ પણ હાથીસેના એની
હુમાયુએ દિલ્હી પાછું મેળવવા ઘણા ઉધામાં કર્યા | મજબુત હતી. યુદ્ધના મેદાનમાં હેમૂ ચડિયાતો હતો. પણ, પણ એની કારી ફાવી નહીં. કંટાળીને વિ. સ. ૧૫૬૯માં ભાગ્યદેવી એની તરફેણમાં નહોતી. એક તીર સનન કરતું એ હિંદ છોડી ગયો.
આવ્યું, હેમૂની આંખમાં ઘૂસી ગયું. હેમૂ જબરો સાહસી | શેરશાહે પાંચ વરસ રાજય કર્યું પણ એનો વહીવટ | હતો. બાણ કાઢી પાટો બાંધ્યો. તલવાર લઇ એ કદી XX દાખલારૂપ હતો. અકસ્માતમાં એનું મૃત્યુ થયું અને એનો | પડયો મેદાનમાં. પણ, તેમની અંબાડી ખાવી જોઈ એની દીકરો ઇસ્લામ શાહ ગાદીએ આવ્યો. એનું રાજય નવ | સેનામાં ગેરસમજ ફેલાઇ. પીછેહઠ, નાસભાગ ચાલી. વર્ષ ચાલ્યું.
| મોગલો મરણિયા બન્યા. હેમૂને સેંક એ ઘા વાગ્યા હેમુ તરીકે જાણીતો બનેલો હેમચન્દ્ર મોટે ભાગે | અને એના સાથીદારો પણ યુદ્ધની આગમાં હોમાઇ ગયા. સર્વેસર્વો હતો. રાજયસંચાલન અને લશ્કરનું સંચાલન દિલ્હીની ગાદી ઉપર ફરી મોગલ શાસન શરૂ થઈ બન્નેમાં એણે કાબેલિયત પ્રાપ્ત કરી લીધેલી. રાજયનું
ગયું. સંચાલન ખૂબ સુંદર રીતે ચાલતું હતું.
સંસારની આ ઘટમાળમાં કંઇક રાજા રંક અને રંક પણ પઠાણોમાં કસંપ ભારે. બધાને બાદશાહ | રાજા બનતા રહ્યા છે. બનવાના અભરખા. ઇસ્લામ શાહને મારી એના કાકાનો
બધું ફરતું જ રહે છે, સરતું રહે છે. દીકરો આદિલશાહ ગાદીએ ચડી બેઠો.
એનું જ નામ સંસાર. આ કુસંપનો લાભ લઈ મોગલો ચડી આવ્યા.
(પ્રસંગ કલ્પલત્તામાંથી) હુમાયુએ દિલ્હી કબજે કર્યું. હેમૂએ પઠાણોને |
-પૂ. આ. ચંદ્રશેખરવિજયજી મ.સા.