________________
પ્રવચન - ઓગણપચાસણું
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) . વર્ષ ૧૩ - અંક ૪૮ - તા. ૩૧-૭-૨
૨૦૪૩, ભાદરવા વદિ -૨, બુધવાર, તા. ૯-૯-૧૯૮૭ પ્રવચન - ઓગણપચાસ શ્રી ચંદનબાળા જૈન ઉપાશ્રય, વાલકેશ્વ૨, મુંબઈ - ૪૦૦ ૦૬. પ્રકીર્ણક ધર્મોપદેશ.
પૂ. આ. શ્રી વિજય રામચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારા ગતાંકથી ચાલુ
લાયક નથી. ચોપડો એટલે આરિસો ! તમારા ચોપડામાં
જે ન હોય તે તમારા ઘરમાં અને તમારી પેઢીમાંમ જ સમ : છોડવા જેવાં લાગે છે.
હોય ને ? ઘણું હોવા છતાં ય અવસરે “મારી પાસે કાંઈ ૯ - આ માત્ર મોટેથી બોલવાનું નથી. હૈયાથી | નથી' આવું કહે તે લુચ્ચો કહેવાય કે શાહુકાર કહેવા? લાગે તો કહેવું પડે કે તેના કષાય અનંતાનુબંધીના મંદ
મોહનીયની અફૂઠાવીશ પ્રકૃતિઓ આપણે જોઈ પડી ગય છે અને તેનું મિથ્યાત્વ પણ મંદ પડયું કહેવાય.
આવ્યા. તેમાં કષાયોની સોળ પ્રકૃતિ છે તે પણ જોઈ પછી તે જીવો ઘરમાં મઝથી નથી રહ્યા પણ કમને રહ્યા છે - તેમ કહેવું પડે. શ્રાવક ઘરમાં રહ્યો હોય, પેઢી ચલાવતો
આવ્યા. અનંતાનુબંધીના કષાય સમ્યત્વને રોકની છે,
અપ્રત્યાખ્યાન કષાય દેશવિરતિને રોકનાર છે, હોય કે વેપારાદિ કરતો હોય તો પણ તેને તે બધું કરવા
પ્રત્યાખ્યાન કષાય સર્વવિરતિને રોકનાર છે. અને t; જેવું ન લાગે, કરવું પડે માટે કમને કરે. જ્યારે આજે તો
સંજ્વલનના કષાય વીતરાગતાને રોકનાર છે. અનીતિ પણ કરવા જેવી લાગે છે અને ઉપરથી કહે છે કે
વીતરાગતા આવ્યા વિના કેવળજ્ઞાન ન થાય અને a આજે તો અનીતિ ન કરીએ તો જીવાય જ નહિ. અનીતિ
કેવળજ્ઞાન ન થાય તો મોક્ષ પણ થાય નહિ. મારે કોને કહેવાય ? શાસ્ત્ર કહ્યું છે કે- માલીકને, સ્વજનને,
મોક્ષમાં જવું છે કે સંસારમાં રહેવું છે ? તમે કણ કેમિત્રને ૨ને જે કોઈ વિશ્વાસ મૂકે તેને ઠગવો તેનું નામ
અમારે મોક્ષમાં જ જવું છે, સંસારમાં રહેવું નથી પણ અનીતિ છે. આનંદથી જૂઠું બોલવું, મઝેથી ચોરી કરવી
જ્યાં સુધી મોક્ષ ન થાય ત્યાં સુધી દુર્ગતિમાં જવું ”ી તે tો તેને પણ બનીતિ કહેવાય.
દુ:ખથી ડરીને નહિ. પણ ત્યાં મોક્ષસાધક ધર્મની સામગ્રી પ્ર - અનીતિ કયા કર્મના ઉદયથી થાય?
મળે નહિ અને ધર્મ કરી શકું નહિ માટે. અને સદ્ગતિમાં # ઉ. લોભ કર્મના ઉદયથી થાય. જે બહુ લોભી | જ જવું છે તે ત્યાં સુખની સામગ્રી છે માટે નહિ પણ
હોય તે બહ અનીતિ કરે. લોભને શાસ્ત્ર સઘળાં ય | મોક્ષ સાધક ધર્મની સામગ્રી મળે અને ધર્મ કરી શકુમાટે. પાપોનો ખાપ કહ્યો છે. અનીતિ કરવી જેને બહુ જ ગમે. | જો સગતિ તમારે મોક્ષસાધક ધર્મની આરાધના માટે જરા પણ દુઃખ ન થાય તેને મહામિથ્યાત્વનો ઉદય છે. | જોઈએ છે તો આ સદ્ગતિ મળી છે તે લહેર કરવામલી નાનું ઘર મોટું કરવાનું મન થાય ને? તે માટે ઘણા
છે એમ મનાય ? ખરેખર જૈન હોય તો તે કા કેપૈસાનું મન થાય ને? તે ઘણા પૈસા મેળવવા અનીતિ કરો
સાધુપણું લેવા માટે મલી છે, અને મનુષ્યભવ વિના tો છો ને ? તમારે જીવવા માટે જે જોઈએ તે અનીતિ વગર
સાધુપણું મળે નહિ. ચરવળો લેનાર અને ચાંલ્લો કરનાર * મલી શકે ખરું? અનીતિ ન કરો તો ભુખ્યા જ મરો તેમ
‘પણ આ સાધુપણાની ઈચ્છાવાળો જ હોવો જોઈએ જેને આ છો ? શ્રા પક તો ધંધો કરવો જ જોઈએ તેમ નથી માનતો |
સાધુપણાની ઈચ્છા પણ ન હોય તેનામાં સમ્યક્ત્વ પણ R. તો તે નીતિ કરવા લાયક છે તેમ માને ખરો ? માટે
હોય નહિ. વખતે તેનું મિથ્યાત્વ પણ ગાઢ હોય.પછી જેટલા માલોભી તે બધા આજે તો અનીતિખોર જ છે
કષાયો પણ જોરદાર હોય. ને? મોટે ભાગ બગડી ગયો છે છતાં પણ આજે એવા પણ જે જીવોની આવી સ્થિતિ હોય તેમને ગમે તેટલા જીવો છે જે લખું મળે તો ચોપડયું ખાવા પણ અનીતિ | પૈસા મળે તો પણ સંતોષ થાય નહિ. હજી મારી પાસે નથી કરતા. ચોરી નથી કરતાં, કોઈને ઠગતા નથી, ખોયા ઓછા પૈસા છે એમ તેને લાગ્યા કરે. એટલે પિસા ચોપડા પણ નથી લખતા. જેના ચોપડામાં જે ન હોય તે | મેળવવા કોઈપણ પાપ મઝથી ને આનંદથી કરે. ખાજે ઘર - પેટ માં હોય તો તે જીવ માણસ પણ કહેવરાવવા 1 જેટલા વેપારી છે તે મોટેભાગે જૂઠુઠાને ચોટ્ટા છે તેને
******
*****