________________
લઘુ બોધકથાઓ ! -પૂ આ શ્રી અનંતગુણાશ્રીજી મ.
[૧] પારમાર્થિક જ્ઞાન જ પરમપદને પંથ : ભગવાન શ્રી જિનેશ્વરે દેને ધર્મ માટે સરોવરમાં ગમે છે. અને જલની સદેવ જયવંતે વત્ત છે અને વર્તવાને ક્રિડાને કરે છે. તે વખતે રાજાની મુખ્ય પણું છે તે ધર્મ જ અનાદિથી પરિભ્રમણ પટ્ટરાણી ચંદ્રલેખા અત્યંત સુકુમાર હેવાથી કરતાં એવા આત્માનું ભ્રમણ અટકાવી સાચાં પરસ્પર જલને નાખવાથી થતી શીતલતાને અને વાસ્તવિક સુખને સ્વામી બનાવનાર સહન કરી શકતી નથી અને જો તેનું છે. પણ જો તે સાચી સમજ પૂર્વક કરાય પરના અત્યંત પ્રેમથી તેણી ઉપર પાણીને તે દુનિયાની દરેક પ્રવૃત્તિમાં સમજ જરૂરી છંટકાવ કર્યા કરે છે. તે વખતે ભાષાવિશાજ નહિ પણ અનિવાર્ય જ છે એમ માન- રદ વિદુષી એવી તે રાણી સંસ્કૃત ભાષામાં નારે વગર માત્ર ધર્મમાં જ કેમ વિલક્ષણ રાજાને કહે છે કે-દેવ! મ મોદક નીતિ અપનાવે છે તે સમજી શકાતું નથી. સિંચય ! વારંવાર આવી વિનવણી છતાં અને અણસમજ કેવી હાસ્યાસ્પદ બને છે રાજા તેની હોંશિયારીને સમજી શકતું નથી અને સમજ કેવી ઉત્તમ દશાને પમાડે છે અને માદક સિંચય સાંભળીને દાસી તે માટે એક નાનકડું દષ્ટાંત જણાવું છું. પાસે સુગંધી દકેથી પૂર્ણ થાળ મંગાવે ગમે તેટલું જ્ઞાન હોય પણ જે તેને મર્મ છે. ત્યારે રાજાની મુગ્ધતા અને મુર્ખાઈથી હાથમાં ન આવે-સમજાય નહિ તે હાલત રાણી એકદમ હસી પડી. પોતાની મશ્કરીથી શોચનીય બને છે. કેમકે વિદ્યાને શ્રમ- મુંઝાયેલા રાજાએ હસવાનું કારણ પૂછતાં અભ્યાસ કરનારા ઘણાય હોય છે પણ તેના રાણીએ કહ્યું કે-દેવ! અન્ય અના બદલે પરમાર્થને પામનારા માત્ર વિરલા જ હોય છે. અન્ય અર્થના જ્ઞાનથી અર્થાત્ મારા કહેવાને
પ્રતિષ્કાનપુર નગરમાં શાલિવાહન રાજા વાસ્તવિક પરમાર્થ નહિ સમજી શકવાથી વિશાળ રાજય સુખને અનુભવે છે. તેને મને હસવું આવ્યું, બીજું કારણ નથી. ચંદ્રલેખા વગેરે પાંચસે (૫૦૦) પત્નીએ
કથા માત્ર મનોરંજન કરવા નથી પણ ' છે જે બધી, બધી ભાષાની વિશારદ અને વાસ્તવિક બેધને પામી તે પ્રમાણે વર્તવાનું કવિત્વશક્તિવાળી ઘણી વિદુષી છે અને શીખવાડવા માટે છે. જ્ઞાનના સામ્રા રહસ્યને રાજા તે બધાની સાથે આનંદ પ્રમાદમાં પામી “હૃદયગ્રાહિણસ્તાસાં દ્વિત્રાઃ સંતિ ન પિતાના કાળને પસાર કરે છે.
સંતિ વા માં આપણા નંબર લગાવીએ એકવાર ગ્રીષ્મઋતુમાં રાજા પિતાના તેવી જ હાર્દિક મંગલ મહેરછા છે. અંતાપુર આદિ પરિવારની સાથે જલક્રીડાને
