________________
૧૪૫૨ -
: શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) પદયાત્રા સંદા વિશેષાંક
કેટલાયે દર્દીઓની ગાંઠ જોઈ જોઈને તબી. ટી.વી. પર પેલો ભૂખરે માણસ જ બેનું હૃદય રીઢું બની જાય છે એમને એક સૂરીલા અવાજે સમાચાર આપે છે. એ મન દદી જીવતો જાગતો માણસ નહિ, ભૂખરે માણસ પોતાની પ્રેમિકાને પ્રેમની પણ કેસરના વેડનો કેસ નંબર બની વાહિયાત વાત કરે છે. ફિલમી બે, ટી.વી. જાય છે. તબીબે અંદર અંદર વાતો કરતા ની સીરિયલ સિનેમાના આંધળા અનુકરણ હોય છે. “આજે એક બહુ ઈન્ટરેસ્ટીંગ જેવી બની ગઈ છે. ટુડિયોમાં ઉભા કરેલા કેસ જે.” કહી બિચારે પીડાઈ રહ્યો છે બગીચાના “સેટીમાં પલાસ્ટીકનાં લે વચ્ચે ને એની પીડા તબીબેને “ઈન્ટરેસ્ટીંગ' લાગે ભૂખરો માણસ પોતાની પ્રિયતમા સાથે છે ! આદત માણસને કેટલે રીઢો બનાવી વૃક્ષની આસપાસ ફેરફૂદડી ફરતાં પ્રેમનું દે છે ! એ માણસ તબીબ હોય કે ટી.વી. ગીત આલાપે છે. કેવું વાહિયાત લાગે છે જનારો હોય! જે રોજનું થયું તે કેઠે આ દ્રશ્ય ! માનવમાત્ર સતત મૃત્યુના પડી જાય છે. ટી. વી. પરના સમાચારમાં ઓળા નીચે જીવી રહ્યો છે. અને હોય તે સેંકડો લોકોના મૃત્યુનાં દ્રશ્ય જોઈને આપણું સાબુ વેચવાની ને પ્રેમનાં ગીત ગાવાની રૂંવાડું પણ ફરકતું નથી આ તે હવે વાહિયાત ચેષ્ટા કરે છે. સાચા તારકે તે રેજનું થયું ને? યાંત્રિક સંસ્કૃતિએ આપ- બળી ગયા પછી પણ પ્રકાશે છે, પણ આ ણને કેટલા બધા લાગણીવિહીન બચાવી ટી.વી.ના તારકે (સ્ટાર્સ) તે મૃત્યુ પામ્યા દીધા છે જિંદા જીવનની ઘટમાળમાં પછી પણ ટી.વી. પરથી જાહેરખબર આપે ઘસાઈ ઘસાઈને આપણું સંવેદનતંત્ર જ જાણે છે કે સુંદર દેખાવા માટે આ સાબુ વાપરે ! બહૂઠું બની ગયું છે !
આ કાવ્યને છેવટને કટાક્ષ ખૂબ આપણે વિજ્ઞાપનનાં સાધનોના હાથમાં માર્મિક છે. ટેલિવિઝન હોવા છતાં આપણે રમતાં યાદ બની ગયાં છીએ. ટી. વી.ની મરી રહ્યાં છીએ. આપણી આંખે આગળ જાહેરખબરમાં નહાવાને જે સાબુ વાપ- આપણને મરતાં જોયાં એ કેટલું દુઃખદ રવાની ભલામણ હોય, એજ સાબુને છે! આ કંઈ છેલ્લે એકવાર મારવાની વાત બાથરૂમના આયનામાં ધરી રાખીને આપણે નથી; આ તે જ આપણે કટકે કટકે મરી મનને ફેસલાવીએ છીએ કે વાહ, આ સાબુ રહ્યા છીએ એની વાત છે. ટી.વે. જેવાં તે ખાવાનું મન થાય એટલે સુંદર છે! પ્રચાર માધ્યમે આપણી સંવેદનશીલતાને દરરોજ ટી. વીના એના એજ કાર્યક્રમ.... બુઠ્ઠી બનાવી રહ્યા છે. ટી.વી.ના પડદા પર સાબુની એની એજ જાહેરખબર. એજ રેજ એકનું એક જવાનું, એકનું એક સાબુથી નાન ... એ સાબુનાં સ્વાગત વખાણ રેવાનું, એકનું, એક ખોવાનું આ છે બધું એનું એ... એકવિધ... લીલાંઢાળ.. જિંદગી ! ચીલાચાલુ. નીરસ!
(મુંબઈ સમાચાર સાપ્તાહિક પૂતિ,)