________________
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક) તા. ૧૩-૮-૯૧
હેય જેવા કે સ્વપ્નમાં જિનમંદિર જિન- જેને કાવા-દાવા આટી ઘુંટી-માયા મૂતિ, ઉપાશ્રય, ગુરૂમહારાજ, જિનપૂજાઆદિ પ્રપંચ બહુ ગમતી હોય, જેને સ્વભાવ દેખાતાં હોય ન્યાય નીતિ અને પ્રમાણિકતા લેભી હોય, ગમે તે રીતે પૈસા જ ભેગા પૂર્વકનો આપણે વ્યાપાર કે વ્યવહાર હોય, કરવાની જેની વૃત્તિ હય, વારે ઘડીએ તે આપણે દેવકમાંથી આવ્યા છીએ અને જેને ભૂખ લાગતી હોય, જયારે ખાવા આપે દેવલેકમમાં જવાના છીએ એમ કહી શકાય. ત્યારે જે તે ખાવા તૈયાર હોય રાત કે દિવસ
હવે ચાર ગતિમાંથી બીજી ગતિ મનુ- જે ખાયા કરતે હોય, ખૂબ ખાવા જોઈતું બની તેના લક્ષણ તપાસીએ. મનુષ્ય ગતિ હોય તે તિર્યંચ ગતિમાંથી આવ્યું છે. માંથી આપણે આવ્યા હોઈએ અને મનુષ્ય અને કેવી રીતે જીવન એ જીવ્યા કરે અને ગતિમાં જવાના હોઈએ તે આપણામાં નીચેના દેવાનિ કે મનુષ્ય ગતિને વેગ્ય ગુણ જો ગુણે અવશ્ય હવા હેઈએ. જેના જીવ- ' ન કેળવે તે ફરી તિર્યંચ ગતિમાં જવાને નમાં દંભ ન હોય. જેને કાવા-દાવા આટી તેમ કહી શકાય. ઘંટી ગમતી ન હોય, બતાવવું જુદું, હવે ચાર ગતિમાંથી જેથી નરક ગતિના બલવું જુદું અને કરવું જુદુ, આ જેના લક્ષણ તપાસી લઈએ. જીવનમાં ન હોય, બીજા જીવો પ્રત્યે દયા અને કરૂણને ભાવ આવતે હેય કોઈને
જેનામાં રામની માત્રા વધુ હોય, દુનિસહાયક બનવાની ઈચ્છા થતી હોય, કોઈને યાની લાલ-પીળી ચીજો ઉપર જેને ખૂબ બચાવી લેવાની ઈચ્છા થતી હોય, પાસે સગ થતો હોય એને મેળવવા ખૂબ ધમપૈસે હોય તે દાન આપવાની ઈરછા થતી પછાડા કરતો હોય, સ્વજને પ્રત્યે જે હોય, અડધામાંથી અડધું ફલ નહિ તે ખૂબ જ ધિકકાર અને તિરસ્કારને ભાવ કુલની પાંદડી પણ કયાંય આપવાની કે રખતે હેય જેના મોઢામાંથી અપશબ્દો જ નોંધાવવાની ઈચ્છા થતી હોય, પાંચ ઇન્દ્રિયે નીકળતા હોય, કેઈને ગાળ આપવી તિરજેની કાબુમાં હય, જ્યાં ત્યાં નજર નાખવી સ્કાર કરવો. ઉતારી પાડવો, હલકે ચિતરવો જે તે ખાવું છે તે જોવું જેવું તેવું સાંભ- આ બધું જેના સ્વભાવમાં જ હોય, મૂખ ળવું આ બધું જેને ન ગમતું હોય, દરેક લેકની અને દુર્જનની સોબત જ જેને કાર્યમાં જે ચપળ હોય, સ્વભાવે જે સરલ
ગમતી હોય, કેઈને મારવા કૂટવા કે હેરાન હેય તે મનુષ્ય ગતિમાંથી આવે છે અને
કરવામાં જ જેને મજા આવતી હોય તે મનુષ્ય ગતિમાં જવાની લાયકાત ધરાવે છે.
નરક ગતિમાંથી આવ્યા છે. અને પોતાના એમ કહી શકાય.
લક્ષણે ન સુધારે તે પાછો નરકમાં જવાને હવે ચાર ગતિમાંથી ત્રીજી તિક છે. એમ કહી શકાય. ગતિના લક્ષાણુ તપાસીએ.
આ પ્રમાણે ચારે ગતિનું આ હવામાન
