Page Text
________________
મે ૧૯૬૯ ]
ગુરુ નાનક ભારતની યાત્રા દરમિયાન એમણે હિન્દુ પુરોહિતને છે. જે નિષ્કામભાદે સમર્પણ કરે છે એ ખુદાઈ છે. એમનાં કર્મકાંડ પાછળનાં રહસ્યનાં દર્શન કરાવ્યાં. વેદ-કુરાન પઢવાથી આત્માને પરમ શાંતિ મળતી અને માત્ર કર્મકાંડ અને ક્રિયાઓ એ આચારધર્મ નથી. એ તો ઈશ્વર છે અનુભવથી જ થાય છે. એ નથી, પણ જીવનમાં રોજિંદા કાર્યોમાં ધર્મ પ્રગટે
અનુભવ ભક્તિથી જ થાય છે. તમે આત્મસંયમ કરે તે ખરો આચાર છે. ગુરુ નાનકે અનેક અવરોધોને અને ખુદા તમારા અંતરમાં જ મળશે. જ્યાં સુધી ધૃતિ અને શાંતિથી સામનો કર્યો. એ સૌના પ્રીતિ- આભાને લાગે બહંતાનો ડાઘ ભૂંસાતો નથી, પાત્ર બન્યા. હિન્દુઓને એ પોતાના લાગ્યા. ત્યાં સુધી આત્મા રમપદમાં સ્થાન પામતો નથી. મુસલમાને એમને પિતાના પક્ષના લાગ્યા. આથી બાકી જે જુદા જ ધર્મો, સંપ્રદાય, ફોટાઓ ગુરુ નાનકે જાહેર કર્યું કે પોતે તો પરમાત્માના જ છે. ક્રિયાકાંડ અને ગુરુ પો છે તે તો માયાનાં બળતાં રૂપ
ગુરુ નાનકને ઉપદેશ માત્ર વાણી પૂરતો જ છે. ખરેખર જેના પર રહીમને રહેમત થાય છે તે નહોતો. ગુણો એમણે જીવનમાં આચરેલા હતા. તેઓ જ અનુભવી શકે છે કે અલ્લા તો અણુઅણુમાં એમના પ્રવાસ દરમિયાન હિન્દુ મંદિરમાં ગયા. રહેલો છે અને આ ખલકથી જુદો નથી. પવિત્રતા, પોતાની સહજ પ્રજ્ઞાથી એમણે સ્તુતિ કરી. લેકેને દિલની સચ્ચાઈ, આ તાને ત્યાગ, સર્વ તરફ સમાન હૃદયબળનાં દર્શન કરાવ્યાં. લોકોની ભાષામાં એમણે દૃષ્ટિ અને અલ્લાનું દમબદમ સ્મરણ એ જ ખુદાને ભજને ગાયાં. પતિને, દલિતોને, અંત્યજોને એમણે
તને પહોંચવાને માર્ગ છે. દિલાસો આપો. એમના પ્રત્યે સહાનુભૂતિ અને પ્રેમ દર્શાવ્યાં. યાત્રા દરમિયાન કેટલાક પ્રપંચે પણ
આવી ગૂઢ કિતાના અનુભવી અને પ્રણેતા યોજાયા છતાં પ્રભુના બંદા ગુરુ નાનક પ્રભુકૃપાથી
ગુરુ નાનક આ સંસાના ત્યાગની આવશ્યકતા સ્વીકારતા ઊગરી જતા.
નહેતા. એટલું જ નહિ પણ ગરીબની. બીમારની I ના કે ચાર વખત દેશભરમાં યાત્રાઓ કરી. સેવાને અગ્રતા આપતા હતા. પોતાની પ્રસિદ્ધિથી ઘણું અનેક સંપ્રદાયના માણસમાં ભળ્યા. એમના ભેદ- લેકે એમનો દર્શને ખાવત પણ લેકે અંધભક્તિમાં ભાવને ટાળ્યા. પ્રજાની આંતરિક એકતા સ્થાપવામાં ન વળે એની તકેદારી રાખતા. પિતાનાં દર્શન કરવા એમણે આ એક મહત્ત્વનું કાર્ય કર્યું, પણ માત્ર પ્રજાની કરતાં એમના ઉપદે ને હૃદયમાં ઉતારીને આચરણ આંતરિક એકતા કે સમજૂતીથી કામ સરતું નથી. કરવા તરફ લેકેને પ્રેરતા. એમણે ગુરુપદ લીધું હતું વ્યક્તિએ પોતે જ પ્રભુ સાથે અંતરથી એકતાનો પણ એમાં વંશપરંપરાને સ્થાન આપવાની એમની અનુભવ કરવાનું હોય છે. ભેદની માન્યતા ત્યારે જ લેશ પણ ઈચ્છા ન ાતી એ તો કોઈ જાગ્રત અને નિર્મળ થાય છે. એમણે એક સ્થળે જણાવ્યું કે પ્રભુમાં ડૂબેલા જીવન શેધમાં હતા. એમણે પોતાની પ્રેમનો કાયદે ફરમાવે છે કે આપણે મન, વચન- આસપાસ વીંટળા લામાંથી મન-વૃત્તિના વિવિધ કર્મથી નિર્દોષ રહેવું જોઈએ. એ જ સાચો કાયદો તરંગે પર જેનું સ મ્રાજ્ય હોય એવા એક માત્ર છે. બકરું મારવું એ કુરબાની નથી. કુરબાની તો લહના નામના શિક ને શેધી કાઢયો હતો. ૧૫૩૮ પારકાના ભલા માટે જાત ઓગાળી નાંખવી એમાં માં એમણે શરીનો ત્યાગ કરી મહાપ્રયાણ આદર્યું.
આભાર શેઠ શ્રી શાન્તિલાલ ભોગીલાલ શાહ, મુ. સદ, તરફથી પૂ. શ્રી ડૉારે મહારાજશ્રીના ભાગવત ભેટ નિમિત્તે રૂ. ૫૦૧ નું દાન સંસ્થાને મળ્યું છે.
| SR No. | 537031 |
| Book Title | Aashirwad 1969 05 Varsh 03 Ank 07 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | M J Gordhandas, Kanaiyalal Dave |
| Publisher | Aashirwad Prakashan |
| Publication Year | 1969 |
| Total Pages | 42 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Aashirwad, & India |
| File Size | 6 MB |