________________
૨૬ ]
આશીવાદ
જાન્યુઆરી ૧૯૬૭
છીએ, અને ત્યાર બાદ જે ભાવના જાગૃત થાય છે તે ભાવનાનું ફળ પ્રાર્થના છે. પ્રાર્થના હૃદયની હેવી જોઈએ. જીભ પર અમૃત હોય અને હૃદયમાં હળાહળ ઝેર ભર્યું હોય તો એ જીભનું અમૃત નકામું છે. તેઓ નિઃશંકપણે માનતા હતા કે જેમ શરીરને ટકાવી રાખવા માટે ભોજન આવશ્યક છે, તેમ આત્માની શુદ્ધિ માટે પ્રાર્થનાની આવશ્યકતા છે. પ્રાર્થનાના માધ્યમ દ્વારા જ એમણે ભારતની જનતા સમક્ષ પોતાના વિચારો વ્યક્ત કર્યા અને આખા રાષ્ટ્રને જાગૃત કર્યું. પરિણામે વર્ષોજૂની ગુલામીના બંધત તેડી આઝાદી અપાવો એમ કહેવામાં જરાયે અતિશયોક્તિ નથી.
રાષ્ટ્રિય આફત સમયે, અતિવૃષ્ટિ, અનાવૃષ્ટિ, ધરતીકંપ જેવા કુદરતી કંપની વિકટ પ્રસંગમાં
આપણે ઠેર ઠેર સામુદાયિક પ્રાર્થનાસભાઓ
છએ છીએ. આવી શ્રદ્ધાપૂર્વકની પ્રાર્થનાઓ મોટે ભાગે સફળ પણ થાય છે તે આપણે સામાન્ય અનુભવ છે.
પ્રાર્થનાનું મહત્વ આદિઅનાદિ કાળથી સ્વીકારવામાં આવેલું છે. પુરાણોમાં દેવ-દાનવોના સંઘર્ષના સમયમાં દે પણ પ્રાર્થના કરતા હતા. આમ સમમ રીતે વિચારીશું તો સમજાશે કે પ્રાર્થના એ માનવીના દૈનિક જીવનમાં અતિ અગત્યનું સ્થાન ધરાવે છે એક ચિત્તથી વિનમ્રભાવે સાચા હૃદયથી પ્રાર્થના કરવાની ટેવ પાડીશું તો થોડા જ સમયમાં આપણું જીવનમાં ચમત્કારિક પરિવર્તન થતું જણાશે, આપણું પ્રત્યેક કાર્યમાં અને વિચારમાં પ્રાર્થનાને પ્રભાવ પડેલે જણાશે.
શું વન્યું?
જાગ્યા ન ઘટ અંતર વિષે, નિશિ જાગવાથી શું વળ્યું? ત્યાગ્યા ન દુર્ગુણ દિલતણા, ઘર ત્યાગવાથી શું વળ્યું?
બેથું ન નિજ મન તે અવરને બોધવાથી શું વળ્યું?
શેઠું ન નિજ ઘર તે અવરને શોધવાથી શું વળ્યું? છોડી ન માયા મમત તે, સંસાર છોડયે શું વળ્યું? તેડી ને તૃષ્ણ તે પછી, શિર કેશ તોડયે શું વળ્યું?
બાળ્યાં ન બીજક જન્મનાં, બળ રુધિર બાળે શું વળ્યું ?
પલળ્યું ન મન પિતા તણું, પરનાં પલાળે શું વળ્યું દેખ્યા ન નિજ દિલદાર ઘટમાં, અવર દેખે શું વળ્યું ? જો “સંતશિષ્ય”ન સંત સેવ્યા (ત) મનુષ્યભવમાં શું વળ્યું?
કવિવર્ય પં. શ્રી નાનચંદજી મહારાજ