________________
૩૮
દિવ્ય દીપ
રસ્તે કયાં જાય છે?” કહેઃ “ખબર નથી.” જીવનયાત્રા સફળ કરવા માટે જ શુભેચ્છા“પાસેના ગામનું નામ શું છે?” કહે: “ખબર નથી.” એની ગઠડી બાંધવાની છે. અંતરમાંથી નીકળતા
મને લંડનની ગાડી કયાંથી મળી શકશે?” કહેઃ શુભભાવના ઉદગારથી આ ગઠડી ભરવાની છે. “ખબર નથી.” ગામડિયાના જવાબથી ગુસ્સે ન
આજે તમે સ્વતંત્ર્યદિન ઊજવી રહ્યા છે, થતાં પૂછયું : નજીકમાં કઈ સ્ટેશન છે ?”
પણ તમારા મનમાં સ્વતંત્રતાને પ્રકાશ, આનંદ પેલે ગામડિયો શાંતિથી એક જ જવાબ આપે
કે ઉલ્લાસ નથી, એનું કારણ શું? માણસ ચારે ૮“ખબર નથી.”
બાજુથી જકડાયેલ છે, બંધાયેલ છે. દીવાલે. ઘણું પ્રશ્નો પૂછ્યા પણ જવાબ તો એક જ અને સળિયાનાં બંધન કરતાં રાગદ્વેષનાં બંધન હતો. “ખબર નથી.”
બહુ આકરાં છે. અંતે હૂકર થાક, બેલી ઊઠ, “તને ખાસ
બસ આજથી નક્કી કરે: “રેજ મારે એકાદી કંઈ બહુ ખબર લાગતી નથી?”
શુભેચ્છા લેવી. કેઈને જ નિસાસે નહિ, કેઈનીજ ગામડિયાનો ઉત્તર જુદે હતો પણ સમજ- ખરાબ વાત નહિ. ખરાબ બોલવાનું યે નહિ ભર્યો હતો.
અને સાંભળવાનું યે નહિ.” I know more than you do.
- ધીમે ધીમે તમને ટેવ પડશે, આશીર્વાદ તું જાણે છે એના કરતાં હું વધારે જાણે ભેગા કરવાનો શોખ વધશે. છું.” હૂકરે કહ્યું: “Nonsense. નકામી વાત નહિ કર. જાણું છું એના કરતાં વધારે તું
બાળકે સ્ટેમ્પ ભેગા કરવા માટે પડાપડી કરે શું જાણે છે ?”
છે, મેટાંઓ નોટે ભેગી કરવા માટે પડાપડી કરે
છે. તમે શુભેચ્છા અને આશીર્વાદ ભેગાં કરવા માટે ગામડિયાએ સ્વસ્થતાથી કહ્યું: “I know પડાપડી કરે. આ શેખ (hobby) કેળવો.. where I am and you don't. “તને ખબર નથી કે તું કયાં છે, જ્યારે મને
રસ્તામાં ચાલતાં ચાલતાં કૂતરું મળે તો
જરાક પંપાળીને, રોટલાને ટૂકડે આપીને ખબર છે કે હું કયાં છું.”
આશીર્વાદ લે. મૂક પ્રાણી અન્તર અને આંખમાંથી હું કયાં છું” એ જ જીવનમાં જાણવાનું છે. જે આપશે તે બીજું કઈ નહિ આપે. જીવનની યાત્રા પણ એ માટે જ છે. સંતેના આશીર્વાદ, મહાપુરુષની શુભેચ્છાઓ અને લેકના ‘શુભેચ્છા ભેગી કરવી” એ જ મારું જીવનઅંતરમાંથી નીકળતી હદયની ઊર્મિઓ પણ એ સૂત્ર છે, એ જ મારી જીવનનોકાનું rudder છે. માટે જ છે.
ગમે તે ક્ષેત્રમાં જાઉં, પણ મારી ક્રિયા, મારું બધી પ્રવૃત્તિઓનું મૂળ કેન્દ્ર શું છે ? વર્તન એને જ આધારિત છે. હું કયાં છું? ”, “મારે શું ભેગું કરવાનું છે ?” કઈ કહે તમે મોટા સાધુ છે, મહાન છે.
મૂળ કેન્દ્ર વિના જ્ઞાન અજ્ઞાન છે, ચારિઃય ત્યારે કહ્યું: “ભાઈ, તું ભૂલે છે. તું ધારે છે એટલો કષ્ટ છે, તપશ્ચર્યા ભૂખમરે છે, વિહાર ખેપ છે, ઊંચો સાધુ હું નથી. એવા મહાન સાધુઓ અને કમાણી એ માત્ર પૈસાને સંચય છે. બીજે ઠેકાણે મળશે.”