________________
તમે પોતે જ તમને સુખી કરનાર છે અને તમે પોતે જ તમને દુઃખી કરનાર છે
ભવિષ્યમાં સારું થશે, સુખ મળશે, એવું મનુષ્યને કે અમુક ગ્રહની દશામાં તમે ખરાબ ખસ્તા થવાના મોટો ભાગ ધારતો નથી. તેઓ ભવિષ્યમાં દુઃખ જ છે. તો પણ જો તમે મનથી માન્યું હશે કે કશું જ થવાનું આવશે, એવું હમેશાં માન્યા કરે છે, અને તેમના નથી, અને તમારા વિચાર બદલીને શુભની જ અખંડ માનવા પ્રમાણ ઘણે પ્રસંગે સુખને ન જોતાં તેઓ આશા રાખતા જો તમે થયા તો તે જ ક્ષણથી ભવિષ્યમાં દુ:ખને જ પ્રકટ થયેલું જુએ છે. તમારું પ્રતિકૂળ પ્રારબ્ધ બદલાવાનું, અને તમને હાનિ ઘણુ મનુષ્ય એવું દૃઢપણે માનતા હોય છે કે કરનાર ગ્રહે અનુકૂળ થવાને.
? અમારુ નસીબ જ નબળું છે; અમારા દહાડા જ વાંકા તમે ગમે તેવા ભયંકર વ્યાધિથી પીડાતા હૈ અને છે, સુખ અમને થવાનો સંભવ નથી.
મોટા મોટા નિપુણ હેકટરે અને વૈદ્યો તમને કહે કે હવે આ પ્રકારના વિચારે કશો જ લાભ ન કરતાં
હવે તમે આ જગતમાં થોડા દિવસના પણ છે, ઊલટી હાની કરે છે. ખાટાની આશા રાખવી, એ
પણ જો તમે તેમના અભિપ્રાયને તમારા અંતઃકરણમાં મોટાને આમંત્રણ કરવાની બરાબર છે. એથી ઊલટું
પ્રવેશવા ન દો, અને દઢ શ્રદ્ધાથી માને કે હું મરવાને શુભની અર્થાત્ સારાની આશા રાખવી, એ શુભને
નથી, અને મારે વ્યાધિ મટશે જ, તે ડોકટરે અને આપણા પ્રતિ આકર્ષણ તુલ્ય છે આ અધ્યાત્મ
વૈદ્યોના અભિપ્રાય છતાં પણ તમે વ્યાધિમુક્ત થશે, શાસ્ત્રને નિયમ છે. મનુષ્યને જયારે એ નિયમનું
અને લાંબું આયુષ્ય ભોગવશે. યથાર્થ જ્ઞાન થશે ત્યારે તેઓ ભવિષ્યમાં ખાટું અનિષ્ટની આશંકાથી અનિષ્ટનું ચિંતન કરી કરીને થવાનું ચિંતન છોડી દઈને સારું થવાના જ ચિંતનને મનુષ્ય હાથે કરીને દુઃખી થાય છે. પ્રયતનથી કરશે.
આજથી જ ઇષ્ટનું એટલે કલ્યાણનું ચિંતન કરો. દુ:ખ જણાય ત્યારે દુઃખ સંબંધી વિચાર ન કરે, સુખ જ પ્રાપ્ત થવાનું છે. એવી વાર્તા કરે. ઉન્નતિ પણ તત્કાળ ચિંતન કરે કે મને દુઃખ આવ્યું જ થવાની છે, એવી દઢ શ્રદ્ધા રાખે, અને તદનુસાર નથી મને દુઃખ આવવાને સંભવ જ નથી. મારે માટે પ્રયન કે આમ કરતાં :
- ભવ જ નથી. મારે માટે પ્રયત્ન કરે. આમ કરતાં સુખ પ્રાપ્ત થયા વિના સુખ જ નિર્માણ થયું છે, અને તે જ મને પ્રાપ્ત થશે, રહેવાનું નથી. સુખ પ્રાપ્ત થવું જ જોઈએ કારણ કે કારણ કે હું પરમેશ્વરને પુત્ર છું.
કોઈપણ વસ્તુની પ્રાપ્તિ મનમાં તેના આગ્રહ મનુષ્ય જયારે દઢપણે માને છે કે હું પરમેશ્વરને પૂર્વક થતા અખંડ ચિંતન ઉપર આધાર રાખે છે. પુત્ર છું અને તેથી સુખ વિના મને બીજુ' પ્રાપ્ત થવાને સંભવ જ નથી ત્યારે સુખ તેને આવ્યા વિના ઘણુ મનુષ્ય દુ:ખમાં અને દરિદ્રાવસ્થામાં જગ્યા રહેતું નથી.
હોય છે. તેમને ઊંચી સ્થિતિમાં આણનાર કોઈ પણ
સહાયક હોતું નથી. પણ સુખની ઉચ્ચ અભિલાષાને મનથી આપણે જેવો દઢનિશ્ચય કરીએ છીએ,
અખંડ સેવવાથી તથા તદનુસાર પ્રયત્ન કરવાથી, તે જ પ્રમાણે બાહ્ય જગતમાં આપણે અનુભવ કરીએ છીએ. મારો રોગ મટવાનો નથી. મારું દારિદ્રય ટળવાનું
બીજા કપના પણ ન કરી શકે એવી ઉચ્ચ સ્થિતિએ
તેઓ પહોંચ્યા હોય છે. નથી, અને સુખ મળવાનું નથી, આવા નિશ્ચયે જેમના અંત:કરણમાં દઢ થઈ ગયા હોય છે તેમને રેગ, હજારે દુઃખ પડે તો પણ તે દુઃખેથી નરમ થેંશ દારિદ્રય અને દુઃખ કદી જ ટળતાં નથી.
ન થતાં પ્રસન્ન વદન રાખે, અને મનમાં દુઃખાનું તમે ગમે તેટલા દુઃખી છે, અને ડાબા ડાધા કહેતા
ચિંતન ન કરતાં કહે કે “મારા પ્રારબ્ધમાં દુઃખ નથી હોય કે તમારું દુઃખ ટળે એવું નથી, તે પણ જે
પણ સુખ જ છે, મને સુખ જ મળવાનું છે. જે જે મારે તમારા મનમાં નિશ્ચય થાય કે આ દુઃખ ટળે એવું જ
જોઈશે તે સર્વ મને પ્રાપ્ત થયા વિના રહેવાનું નથી. છે અને તે ટળશે જ, તે તે ટળે જ છે.
તે તે મને પ્રાપ્ત થવાની તૈયારીમાં જ છે.” તમારું પ્રારબ્ધ ગમે તેવું ખરાબ હોય અને આ પ્રકારના દઢનિશ્ચય અને શ્રદ્ધા જે અંતકરણમાં જેથી ગમે તેટલી છાતી ઠોકીને તમને કહેતા હોય છે, તે સમય જતાં સુખને જોયા વિના રહેતું જ નથી.