________________
૨૯૦ ]
જન કેાન્ફરન્સ હેરલ્ડ.
[સપ્ટેમ્બર
વામાં દેરાસરમાં જેટલા વખત જાય છે તેના કરતાં વધારે વખત આ પર્વના દિવસેામાં
ઉપાશ્રયમાં જાય છે.
આવા પવિત્ર તહેવારોમાં સર્વેષણીય ચિત્તશાન્તિ મેળવી . આત્મિક ઉન્નતિ કરવા તરફ્ જેટલુ લા અપાય છે તેના કરતાં વધારે લક્ષ્ય બાહ્ય દેખાવ કરવામાં મોટા આડંબર થી ધામધુમા કરવામાં અપાય છે. જે હેતુથી ખર્ચાળ યાજના હાથ ધરી મેરી મેટી ધામમા કરવામાં આવે છે. તે હેતુ પરમાર્થ ી જળવાય છે કે કેમ તે બાબતને ભાગ્યેજ વિચાર કરવામાં આવે છે, કહેવાતી શાસને:ન્નતિકારક ક્રિયાએ! વાસ્તવીક રીતે શાસનતી ઉન્નતિ કરે છે કે કેમ? અર્વાચીન સમયને અનુસરી, જૈન ભાઈખેતી કામની સાથેની સરખામણીથી આર્થિક સ્થિતિને વિચાર કરીએછા ખર્ચે વધારે ઉન્નતિકારક કા કર્યા–કઇ દિશામાં પ્રયાસ કરવાથી ધર્માંના પ્રચાર વધારે મેાટા વિસ્તારમાં સગીન રીતે કરી શકાય તેને વિચાર કરવામાં આવતા નથી.
આ પર્વના દિવસેામાં દેરાસરાની તેમજ અન્ય ધાર્મિક સસ્થાઓતી ઉપજ વધારવા માટે ઘણુ સારૂ` લક્ષ્ય આપવામાં આવે છે. પરંતુ કવચિત્ તેને માટે તે ઉપાયેા કામે લગાડવા આવે છે તેના સંબંધમાં એ શબ્દો લખવાની જરૂર જણાય છે. ધાર્મિક ક્રિયાઓ કરવા બદલ ઘી અગર રૂપૈયાની ઉછાહણી ખેલવામાં આવે છે તે પ્રસંગે કેટલાએક કેવળ વાહવાહ કહેવરાવવા ખાતર, પેાતાની સ્થિતિને વિચાર કર્યાં સિવાય આગળ પડે છે અને જયારે આખરે પુરેપુરા હિસાબ ચુકવી શક્તા નથી ત્યારે દેવદ્રવ્યના દેવાદાર બની કફોડી સ્થિતિમાં આવી પડે છે. વચત્ કપટભાવથી ખીજાતે ફસાવવાની યુક્તિ રચવામાં આવે છે. વ્યહારકુશળ જૈન ભા તરફથી વ્યાપારાદિ કાર્યમાં યુકિત-પ્રયુકિતથી લાભ મેળવવાની બાજી રમવામાં આવે છે તેમ ધાર્મિક કાર્યોમાં તેવા પામેા કામે લગાડવામાં આવે તે ઋષ્ટ નથી, ધીતા રૂપૈયાના લાભ ખાતર અન્ય ભાવિક પુરૂષોના ભાવની વૃધ્ધિમાં સ્ખલના થાય, પ્રતિક્રમણ આદિ ક્રિયામાં અશુધ્ધ સૂત્રપઠનથી ચલાવી લેવા પ્રસંગ આવે તે યોગ્ય ગણાય નહિ. ધાર્મિક ક્રિયાનું શુદ્ધ સ્વરૂપ જળવાઇ રહે—ધર્મ ભાવના વ્રુધ્ધિ પામતી રડે તે તરફ ખાસ લક્ષ્ય આપવાની જરૂર છે,
વ્યાખ્યાનાદિ પ્રસ ંગે શાન્તિથી—એકચિત્તથી વ્યાખ્યાન સાંભળવાને બદલે પ્રમાદ સેવવામાં આવે અગર વિકથા કરવામાં આવે અથવા જ્ઞાતિની કૅ સધની તકરારી બાબતેની ચર્ચા કરવામાં આવે તે પર્વના દિવસેાના ધણેજ કીમતી વખત નિરર્થંક ગુમાવવા જેવુ થાય છે. આ પ્રસંગે જ્ઞાતિના અગર સંધના ઝગડાઓની ભાંજગડમાં વધારે વખત જાય છે એટલે વ્યાખ્યાન માટે જોઈએ તેટલે સમય રહેતા નથી અને પરિણામે ઉતાવળથી આટોપી લેવાની જરૂર પડે છે. આવા કલેષકારી ઝધડાઓથી ચિત્ વૈર-વિરોધના ઉચ્છેદ્ર થવાને બદલે વૃદ્ધિ થાય છે અને તેથી આવા ઝધડાઓની ચર્ચા બીજા કાઈ પ્રસંગેજ હાથ ધરવી એ વધારે સારૂં જણાય છે.