________________
૩૬૪]
જેન કેન્ફરન્સ હેરલ્ડ.
‘સાયન્સ' ના અભ્ય.સી કેટલા નીકળશે? Psychology ( માનસ શાસ્ત્ર )ના અભ્યાસી કેટલા નીકળશે? સંસ્કૃત-પ્રાકૃત ભાષાનું સારૂં જ્ઞાન મેળવી જૈન મૂલ શાસ્ત્ર વાંચનારા કેટલા શ્રાવક મળશે ? યુરોપ અમેરિકાનાં ‘રિવ્યુ એક્ રિવ્યુઝ ” અને “ધી માઇન્ડ ” જેવાં પા ની એફિસમાં રહી વ્યવહારૂ જ્ઞાન મેળવી જૈનવને ખરે રસ્તે દોરવી શકે એવાં ન્યુસપેપર કહાડવાની લાયકાત કેટલા શ્રાવકો ધરાવતા હશે ?
[અકટે ખર
ܕ
"
રાજદ્વારી, નૈતિક, સ્વદેશી કેળવણીને લગતી, વૈદ વિદ્યાને લગતી સંસાર સુધારાને લગતી, દારૂનિષેધક, માંસાહારનિષેધક, વગેરે વગેરે પારમાર્થિક હીલચાલેામાં ભાગ લેનારા(કમ યોગી)ના કેટલાહશે? જાહેરનાં નાણુ, ધર્માદાનાં નાણાં, શુભખાતાનાં નાણાં ખાઇ જનારા ચંડાળાની સામે નિડરતાથી અને પરિણામની દરકાર વગર પોકાર ઉઠાવનારા કેટલા હશે ?—અરે એવા પોકાર ઉડાવનાર સામે મીઠી નજરથી જોનારા પણ કેટતા હશે? અમુક પુરૂષોના અહભાવને કારણે આખા સમાજ ઝ્હારે કલ ુ અને ખટપટેની ખાઇમાં પડતા જોવાય તે વખતે પેાતાનેા હાથ ભાગવાની દરકાર ન કરતાં આડા હાથ દેવા ધસનારા કેટલા હશે? જાહેર હિતનું કામ પોતાની કીર્તિના ભાગે થતું હેાય તેવે વખતે પેતેજ અપકીતિ હસતે મુખડે વ્હારી લેનારા કેટલા હશે ? પરમાર્થના કાઇ ખાતા માટે અકેક પેની ( આઠ પાઇ) ઉધરાવવા ટાપી ધરીને રસ્તા વચ્ચે ઉભા રહેનારા વિલાયતના · મિથ્યાત્વી ' (!) જેટલે પણ ‘ કર્મયોગ ' ના શેખ આપણા ૧૪૦૦૦૦૦ શ્રાવકો પૈકી કેટલામાં હશે ? અને આટલી બધી ધર્મની લાયકાત સાથે આપણે અન્યધર્મીઓને જૈન બનાવવાની ઘેલછા રાખીએ છીએ ! આટલી લાયકીથી આપણે ખીજાને લાયક' બનાવવાના માફ રાખીએ છીએ ! જે જૈનવગ માં ‘ કયાગ ’ ને પ્રેમ ઉત્પન્ન ન કરી શકાય તા—વધુ નહિંતા તેટલા વખત સુધી તે— અન્યધર્માંતે જૈન બનાવવા ના પ્રયાસેા માત્ર નિરુપરાગી જ નહિ પણ જાહેરને કાંઇ અ ંશે નુકસાનકર્તા છે એમ મ્હારૂં પોતાનું આધીન મત હૈં, જૈતા તે સ્વીકારે યા નહિ તેથી કાંઇ હું અભિપ્રાય બદલી શકે નહિ. પરમાર્થના ખ્યાલમાં-આત્મભાગના વિચારમાં-ક યુગના સંબધમાં (આજના) જેને જેટલી પછાત દશા બીજા કોઇ વર્ગની ભાગ્યેજ હશે. માંસાહારી અને મિથ્યાત્વી’ કહેવાતા ‘ખ્રીસ્તી’ વના ‘ મુક્તિફેજ' નાયક વર્ષે લાખા ભૂખે મરતાને જીવાડયા છે અને દુનીઆ તથા સરકારે રદ બાતલ કરેલા ક્રેદીએ કે જેઓ કાંતા વધારે દુરાચરણી જીવન ગુજારવાને લાયક અગર તા આપધાતને લાયક બને છે તેવા કેદીઓને કેદમાંથી મુક્ત થતાંજ ઉદ્યમ શીખવી ઉદ્યમે લગાડવાનું અતિ મહાન પરાપકારી કામ હેમણેજ હમણાં ઝડપી લીધુ છે. કેટલીક સ્ત્રીઓએ વિલાયતમાં વગર અપરાધે પાત્ર કેદીઓને દીલાસા અને ઉપદેશ આપવા માટેજ કેદખાનામાં જીવન પુરૂ કર્યું છે. કેટલાએ પારસી વિદ્રાના અને બ્રાહ્મણ વિદ્વાનેાએ હજાર હજાર રૂપીઆ ની માસિક નાકરી છેાડી વિના પગારે પરોપકારી સંસ્થાઓમાં યોગી તરીકે કામ કર્યુ છે આનું નામ કયાગ ! બતાવશે જૈતી વર્ગ આવાં જવલંત પૂજ્ય દ્રષ્ટાંતો ! અને જ્હાં સુધી એવા પ્રત્યક્ષ ગુણે જૈન સમાજમાં ખીલી ન ઉઠે ðાં સુધી “ અમારાં શાસ્ત્રામાં સધળુ છે” એવા શબ્દો માત્રથી કાંઇ વળવાનું નથી. દ્રવ્ય સાધુ નહિ પણ ભાવસાધુ અને દ્રવ્ય