________________
AAAAAAA.
સ્વીકાર અને સમાલોચના.
૨૧૭. તન આણનાર જે જે કારણો છે, તેમાંથી એક અહિંસાવાદના ઉચ્ચ સત્યની વિકૃતિ છે. અત્યંત ખેદ તો એથી જ થાય છે કે જે લોકે આ સિદ્ધાંતને સંપુર્ણ શ્રદ્ધાથી વળગી રહે છે (જો) તેઓ પિતાનાજ વર્તનથી બતાવી આપે છે કે આ સત્યનો વિપરીત વ્યવહાર મનુષ્યને દાંભિક, નિર્માલ્ય અને ક્રર જીવનને માર્ગે દોરી જાય છે.”
એ મથાળાનાં નીચે જે લખ્યું છે તેને અનુવાદ જૈન અને જૈનશાસનમાં છે તે વાની તેમને અમે ભલામણ કરીએ છીએ. આવું લખવામાં કોઇપણ સહાયભૂત હોય તે આવા આપણું જિનાનુયાયીઓ અને તેના વિચાર–આચાર છે એમ અમને પ્રીતીત થાય સત્ય કહેતાં કોઈ વખત કડવી ગોળી આપવી પડે છે, પણ આમાં તો જરા સાકર ચેપડીને આપી છે તે મીઠું ન લગાડતાં આમાં રહેલા અમૃત અને માધુર્યને ગ્રહણ કરવામાં પિતાની સુજનતા જશે.
--તંત્રી
સ્વીકાર અને સમાલાચના,
આનંદ કાવ્ય મહેદધિ--મૌક્તિક ૪ થું (સંશોધક શ્રી બુદ્ધિસાગર સુરિ સંગ્રાહક રા. જીવણચંદ સાકરચંદ ઝવેરી પ્ર. શેઠ દેવચંદ લાલભાઈ જૈન પુસ્તકેદાર ફંડ. સુરત જન પ્રિન્ટિંગ પ્રેસ પૃ. ૬૬૬૮૦ મૂલ્ય બાર આના) આની અંદર ખરતર ગચ્છીય જિનહર્ષ ગણિને શ્રી શત્રુંજય તીર્થરાસ આખો મૂકવામાં આવ્યો છે. પ્રસ્તાવનામાં શત્રુજય મહામ્ય લખનાર ધનેશ્વરસૂરિને સમય અને તે કાલનો ઈતિહાસ રસ પડે તેવો આ છે. આજ મહાગ્ય પરથી ગૂજરાતિ કૃતિ અનુવાદિત થઈ છે. જિનહર્ષને સમય જણાવી તેની કૃતિઓ વિસ્તારથી મૂકી છે. અમારે કહેવું જોઈએ કે યશોવિજયના પરિચયમાં જિનહર્ષ આવ્યા હોય અને તેથી રાસ લખવાની ઈચ્છા થઈ હોય એ સંભવ ઉપસ્થિત કરવામાં આવ્યો છે પણ તેને કંઈ પણ કલ્પના સિવાય આધાર હોય એમ પ્રતીત થતું નથી; કૃતિઓ તરફ નજર નાંખતાં કર્તા સં. ૧૭૪૦ થી સં. ૧૭૬૦ સુધી અવશ્ય વિદ્યમાન હતા એમ સ્પષ્ટ જણાય છે.
શ્રી બુદ્ધિસાગર સૂરિએ મહેનત ઘણી સારી લીધી છે અને આવી રીતે બીજી ગૂર્જર કૃતિઓ સંશોધિત કરી મુકશે તો જૈનસાહિત્યપર ઉપકાર થશે.
વિશેષમાં સૂચના રૂપે જણાવવાનું કે :
(૧) કોઇપણ કૃતિનું સંશોધન એકજ પ્રતિ પરથી શુદ્ધ અને નિર્ણય પૂર્વક થતું નથી, તેથી જ્યાં સુધી બેચાર પ્રતિ શુદ્ધ અને જૂની પ્રાપ્ત થાય નહિ ત્યાં સુધી સંશોધન કરવાની
સ્ટી લેવી . વ્યાજબી નથી. આ સૂચના કરવાનું પ્રયોજન, અશુદ્ધિ એક બે અશુદ્ધ પ્રત પર આધાર રાખવાથી આના પૂર્વાદ્ધમાં રહેલી છે તે છે. તે માટે પ્રસ્તાવનામાં જણાવેલું છે કે “ શત્રુંજય રાસની છાપવા ગ્ય નકલ જેના ઉપરથી કરવામાં આવી તે પ્રતિની અશુદ્ધતાથી નકલ કરનારે કરેલી અશુદ્ધતાથી, છાપવાની અશુદ્ધતાથી તથા સુધારવામાં બીજી શુદ્ધ પ્રતિ ન મળવાથી ઘણું ખડોમાં શબ્દોની તથા પાઠેની અશુદ્ધતા રહી