________________
પંડિત અનલાલ શેઠી અને જૈન શ્વેતાંબર કોન્ફરન્સ. ૨૭ પ્રયત્ન કરે છે. દિગંબર શ્વેતાંબરના ભાવી સંગીકરણમાં જ ભાવી જૈનને વિકાસ છે પણ વર્તમાન સમયે તે કુસંપનું સામ્રાજ્ય પ્રવર્તે છે. આ અનિષ્ટ સ્થિતિ દૂર કરવાની તથા ઉભય વર્ગને ઈષ્ટ મિત્રી સાધવાની આ અનુપમ ઘડિ આવી હતી તે વેતાંબર બંધઓએ ગુમાવી છે એ શોકજન્ય છે. જેવી રીતે કલકત્તા કોગ્રેસના નાયકે એ બહુ દીર્ધદષ્ટિ વાપરીને મહમદઅલી અને શૈકતઅલીના પ્રશ્નને પુરા જોષથી ઉપાડી લઈને હીંદુ મુસલમાનને એકત્ર કરવાના મહાભારત પ્રયાસમાં સફળતા મેળવી છે તેવી રીતે જૈન આગેવાને અજુનલાલ શેઠના પ્રશ્નને એવાજ જુસ્સાથી ઉપાડી લઈને દિગંબર શ્વેતાંબર વચ્ચેના અન્તરને અગેચર કરી શક્યા હતા. કાળને આદેશ છે કે સર્વેએ ભેદભાવ ભુલી એકત્ર થવું, અને સમૂહબળ એકઠું કરી પર ઉન્નતિના સાધક થવું. પણ આ કાળને આ આદેશ જૈન શ્વેતાંબર બંધુઓના કર્ણદ્વાર સુધી હજુ સુધી પહોંચ્યો જણાતો નથી તે ખરેખર નિરાશાજનક છે.
કવેતાંબર ભાઈઓએ “આવા સરકારના શકમંદ પુરૂષને પ્રશ્ન લઈને વિના કારણ કયાં ઉપાધિ હેરીએ? ” આવી ભીતિથી ઉપરોક્ત પ્રશ્ન હાથ ધરે ઉચિત નહિ ધાર્યો હોય. રખેને આપણી પ્રવૃત્તિને રાજકીય રંગ ચુંટી ન જાય એવો ભય આવી સામુદાયિક પ્રવૃત્તિના ચાલકોમાં જોવામાં આવે છે. પણ આની પણ હદ હેવી જોઈએ, ઘરે ધાડ આવે તો પણ ડરના માર્યા બેસી રહીએ અને બેલીએ નહિ તે કેમ ચાલે? શ્રીયુત અનલાલને દેશ પુરવાર થયો હોય અને તે પણ કોઈ તેને પક્ષ કરે તો દુષપાત્ર ગણાય પણ જેની દોષમયતા સર્વને મન સંશયાસ્પદ છે તે જૈન બંધું આવી રીતે પીડાય અને તોપણ જેને મૂકભાવ ધારણ કરી રહે તે ખરેખર જેનેને શરમાવે તેવું છે.
જે નાયકને અનલાલ શેઠીના પ્રશ્નને હાથમાં લેવામાં પિતાને કે પિતાના સંમેલનને રાજકીય વાતાવરણને ચેપ લાગી જવાની ભીતિ લાગી હોય તેઓને તેજ સંમેલનમાં મતિ. મન્ત સત્યાગ્રહ સ્વરૂપ મહાત્મા ગાંધીને અને મૂર્તિમઃ રાષ્ટ્રિય સ્વરૂપ લોકમાન્ય તિલકને તેમજ દેશ સેવા જેના અંગે અંગમાં વ્યાપી રહેલ છે તેવા કર્મયોગી પંડિત મદન મોહન માલવિયાને હાજર રહેવાનું તેમજ ભાષણ આપવાનું આમંત્રણ કરવામાં કેમ કરતાં હિંમત આવી હશે! એ સમજી શકાતું નથી. વસ્તુતઃ સમય પરિવર્તન એવું થઈ ગયું છે કે આવી ભીતિને હવે જરા પણ અવકાશ રહેવો ન જોઈએ. આજે જૈન ગૃહસ્થનો સવાલ • છે. આવતી કાલે કોઈ સાધનો સવાલ આવીને ઉભું રહેશે, પરમ દિવસ કોઈ તીર્થની. બાબતમાં આ જાતની ધમાલ ઉભી થશે. આવું થશે તે પણ શું જન બંધુએ મુંગા. થઈને માત્ર રાજ્યભક્તિનાં ગાણું ગાયાં કરશે ? કહેવાનો આશય એટલો જ છે કે સમય પરત્વે જે ધર્મ આવીને ઉભો રહે તે નિડરપણે બજાવવા તત્પર રહેવું જોઈએ. અહિંખા ધર્મને ઉચ્છેદ થયો જોઈને અન્તર બળે છે. અને આટલું લખવાની પ્રેરણ થઈ છે. આશા છે કે ભવિષ્યમાં આવા પ્રસંગોએ શ્વેતાંબર ને આવી ભૂલ નહિ કરે અને સંપ વૃદ્ધિના આવાં નિમિત્તોને અગમચેતી વાપરી પૂર્ણ ઉત્સાહથી આદર કરશે. તા. ૮–૧–૧૮. પરમાનંદ કુંવરજી કાપડીઆ B. ALL, B.
મુંબઈ * * * [આ લખાયા પછી શ્રીયુત શેઠીને સરકારે પ્રભુ પૂજાનાં સાધન પૂરાં પાડ્યાં છે અને તે વસન્તદેવીના વાઈસરૉય સાથેના સમાગમ અને તે સંબંધે થયેલ વાત-ચીનના પરિણામે. તંત્રી. ]