________________
વિવિધ જ્ઞાન.
૧૨૩ એકંદરે આ પુસ્તક ઉપયોગી અને જરૂરી છે અને પ્રકટ કરનારને તે માટે અભિનંદન આપીએ છીએ.
સાબરમતી ગુણ શિક્ષણ કાવ્ય-રચનાર, શ્રી બુદ્ધિસાગર સુરીશ્વરજી છે. અધ્યામજ્ઞાન પ્રસારક મંડળ, રોયલ સોળ પિજી પૃ. ૧૬૧ કિંમત છ આના) આમાં હૃદયના ઉગારે જેમ જેમ નીકળે તેમ તેમ રચનાર ગુજરાતી કાવ્યમાં મૂકતા ગયા છે; સાબરમતીના કાંઠડે બેસી લહરીઓનું જૂદા જુદા વિષય પર ઠીક વર્ણન કર્યું છે. તેમાંના એક બે નમુના અથવા
યુદ્ધો સમમ ધર્મનાં ને દેશ ભેદે ગર્વનાં, સ્વાર્પણ કરીને અંદગી કલ્યાણ સાધે સર્વનાં, એ ધન્યવાદથી સદા પૂજાય છે પ્રભુતા લહી, આનન્ય ધર દષ્ટિનું તેને જ પૂછું ગહગહી. સેવા સેવા વણું નહિ કશા વિશ્વમાં અન્ય મેવા, સેવા દેવા અનુભવ ખરે જીવને મિષ્ટ સેવા: સેવામાંહી જીવન સઘળું ગાળવું ધર્મ સાચે,
સેવા કીધા વણ જગ અહે અન્ય છે ધર્મ કાચો. મુખ્યત્વે કરી હરિગીત અને મંદાક્રાન્તા કંદને ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે.
વિવિધ જ્ઞાન.
આતે ખરૂં ત્રીય રાજ્ય!
મધ અનેક રોગોમાં કામ આવે છે. એની બનાવવાવાળી મધમાખીઓ હેય છે. એમાં ત્રણ પ્રકાર હોય છે. રાણી મધમાખ, પુરૂષ મધમાખ, અને દાસી મધમાખ. રાણી ઈંડા મૂકે છે. એને જીવનકાળ ત્રણ કે ચાર વર્ષથી વધુ હેતો નથી. એમાં ચાર હજાર ઇડ મુકવાની શક્તિ હોય છે. દાસી મધમાખ પુડાની રચના કરે છે. એને વચલે ભાગ મેટે હેય છે. તેમાં ઈડા રહે છે. પુરૂષ પ્રાય; પરાગને સંચય કરે છે. પુરૂષો ઉપર રાણીનું પ્રભુત્વ ચાલે છે. જે સણું તથા પુરૂષેમાં ખટપટ જાગે તો દાસીઓ તેને પુડામાં ઘુસવા દેતી નથી. પૂર્વ જન્મની વાત.
કાસમાં મિ. ફીલ્ડીંગહામ નામને એક માણસ છે. એને સાત વર્ષને એક છેકરી છે. તે પૂર્વ જન્મની પિતાની કથા કહે છે કે, મારે ચાર સ્ત્રીઓ હતી, એમાં ત્રીછએ મને મારી નાંખ્યો હતો. તે કહે છે કે હું તાર ઉપર ખેલ કરી કમાતો હતો. મેં મારા માતા, પિતા, ભાઈ વગેરેને પણ તારને ખેલો બતાવ્યા હતા. એની વાતની લોકેએ તપાસ કરી તો તે સત્ય છે એમ માલુમ પડયું છે. એને મારનારી એની ત્રીજી સ્ત્રી હજી જીવે છે. એણે એનું પૂર્વ જન્મનું નિવાસસ્થાન તથા કુટુંબ પરિવારનું નામ બતાવ્યાથી તપાસ કરવામાં કોઈ પીડા પડી ન હતી,