________________
કોન્ફરન્સ અને જૈન સમાજ.
૧૧ અવિદ્યા ચાલુ હશે તો આપણે કાંઈ પણ સંગીન પ્રગતિ કરી શકવાના નહિ જ. એટલા માટે સધળી દવાઓની દવા-સબળ ઇલાજેનો ઈલાજ એકજ છે કે, સમાજમાંથી અવિધાને દૂર કરવામાં આપણું તમામ સાધનો ખર્ચ કરે. બે ચાર બોર્ડિંગહાઉસોથી કે પાંચ પચીસ સ્કોલરશિપ સ્થાપવાથી કાંઈ લાખોની સંખ્યા ધરાવતી કોમમાંથી અને વિદ્યા દૂર થશે નહિ. એકી વખતે એકજ કામ–વિદ્યાપ્રસાર,
આપણે સ્થાપેલા “એજ્યુકેશનબાઈ ને વધારે મજબુત પાયા ઉપર મૂકી એની દ્વારા લાખ રૂપિયા ખર્ચવા આપણે તૈયાર થવું જોઈએ છે. એક પણ જેન અશિક્ષિત ન રહેવા પામે, અને ઉચ્ચ શિક્ષણને લાયક હોય એવો એક પણ જૈન સાધનના અભાવે અટકી જવા ન પામે, એટલા માટે ગામોગામ અને શહેર શહેર એજ્યુકેશનબેડ” ના પ્રતિનિ. ધિઓ મારફત મદદ પહોંચાડવાને આપણે તૈયાર રહેવું જોઈએ. આ હિસાબે આપણને મોટી રકમની જરૂર પડે, પણ જે આપણે વિવેકી થઈ થોડાં વર્ષો માટે બીજાં ખાતાઓ પાછળ કરાતું ખર્ચ મોકુફ રાખી આ એક જ ખાતા તરફ આપણું સઘળું બળ વહેવા દઈએ તે દશેક વર્ષમાં આખો જૈનસમાજ કાંઈ જુદો જ દેખાવ ધારણ કરવા પામે એવો અમને વિશ્વાસ છે. સવાલ માત્ર પૈસાનો છે અને પિસા ખર્ચવામાં આપણે કંજુસ છીએ એમ પણ કોઈ કહી શકે તેમ નથી. માત્ર ઘણી દિશાઓમાં આપણે પૈસે વહી જતા હેવાથી એક પણ ડાય પરિપકવ થતું નથી; એજ ખામી છે જે સઘળાં દુઃખનું ઔષધ એક માત્ર વિદ્યાદાન જ હોય તે એ સર્વોત્તમ ઉપકાર કરનારી બાબત ખાતર બીજા ઓછો ઉપકારી કામો અને ખર્ચો તરફ આપણે થોડા વખતને માટે દુર્લક્ષ આપવા પણ તૈયાર થવું ઘટે છે. આપણું સમાજનેતાઓ અને મુનિવરોએ લોકગણુના મગજ પર આ સેથી વધારે જરૂરને પાઠ ઠસાવવા પુરતો-પ્રયાસ કરવો જોઈએ અને એ એક સિવાયનાં બીજા કામો પાછળ ખર્ચ કરવાની લાલચ જ્યારે પણ ઉભી થાય ત્યારે તે લાલચ સામે વફાદારીથી યુદ્ધ કરવા બહાર પડવું જોઈએ. સુકૃતભંડાર ફંડ.
જૈન સમાજમાં વિદ્યાપ્રચાર કરવા માટે જોઇતા દ્રવ્ય સંબંધમાં જે એક સામાન્ય સલાહ હમણાં જણાવાઈ ગઈ તે ઉપરાંત બીજા માર્ગનું પણ સૂચન થઈ શકે તેમ છે. “સુકતભંડાર ફંડ' ને નામે મનુષ્ય દીઠ ચાર આના દર વર્ષે ઉઘરાવવાને જે ઠરાવ આપણે કરેલો છે તેને વધારે લોકપ્રિય કરવા કોન્ફરન્સ ઓફિસે હમેશ કરતાં વધારે શ્રમ સેવવાની જરૂર છે. પાંચ લાખની સંખ્યા ધરાવતી આપણી કોમમાંથી માણસ દીઠ ચાર આના ઉઘરાવતાં સંવત ૧૮૬૦ માં માત્ર રૂ. ૪૧) ની આવક થઈ હતી, ૧૮૬૨ માં રૂ. ૧૦૦૭) ની થઈ ને વળી ૧૮૬૩ માં માત્ર ૩, ૪૪૨ ની રકમ સુધી આપણે નીચે ગબડી પડ્યા હતા ! સં. ૧૮૭૧ માં સૌથી વધારે એટલે રૂ, ૪૩૬૫ ની આવક થઈ હતી. પરંતુ લાખ રૂપીઆની જગાએ ચાર હજાર થવા એ આપણે માટે અભિમાન લેવા જેવું તો ખચિત નહિ જ ગણાય. આ રકમ વિદ્યાદાનમાં અને કોન્ફરન્સ ઑફિસના નિભાવમાં જ ખર્ચાય છે તે છતાં આટલો નબળો દેખાવ કેમ થાય છે ! કેટલાંક શહેર ને ગામમાં આ ઉડ સામે વિરોધ હોય તો તેથી નાહિંમત પણ થવું જોઈતું નથી, એ વિરોધ દુર કર