________________
તંત્રીની સેંધ.
૧૨૯
આપની નિષ્પક્ષબુદ્ધિ કોઇને પણ બલાત્કાર અન્ય ધમાં કહેવાની નથી એ હું જાણું છું. તેમજ મહારે પણ જણાવવું જોઈએ કે હું એતિહાસિક બાબતમાં ધાર્મિક મેહ રાખવો તે અનુચિતજ નહિ પરંતુ દુરાગ્રહ અને સત્યવિધાતક તરીકે લેખું છું. આ લાંબા પત્રથી હવે આપને વિશેષ કંટાળે નહિ આપતાં આજે વિરમું છું. કુમારપાળના વિષયમાં આ પનો પત્ર આવેથી વિશેષ લખીશ.
આપન–મુનિ જિનવિજય.
તંગીની બેંધ.
આપણી કેટલીક સંસ્થાઓ, (૧) જન સાહિત્ય પરિષદું-જોધપુરમાં જે જૈન સાહિત્ય પરિષ૬ શ્રીમાન શ્રી વિજય ધર્મસૂરિના પ્રયાસથી ભરવામાં આવી હતી, તેમાં જે ઠરાવો થયા હતા તે કાગળપરજ રહ્યા લાગે છે. તે પરિષદમાં આવેલા લેખો પ્રસિદ્ધ કરાવવાનું જે વચન તેના સંચાલક આપી ચૂક્યા હતા તે વચન પણ ઘણાં વર્ષો થયાં પાળ્યા વગરનું રહ્યું છે. જેના હાથે થતાં કામોની દશા થી થાય છે એનું આ શું દષ્ટાંત છે ? ઠરાવો અને તેનો અમલ કે થયો છે તે સંબંધમાં અમે કંઈ પણ લખીએ તેના કરતાં હાલ અમે એજ ઈરછ વાનું વધારે પસંદ કરીએ છીએ કે આ પરિષદૂને રિપોર્ટ તેમાં આવેલા લેખો સહિત પ્રગટ કરવામાં તેના સંચાલકો બીલકુલ વાર નહિ લગાડે.
(૨) દામી જૈન કોન્ફરન્સ–૧૮૧૬ના એપ્રિલ માસમાં મુંબઈમાં ભરાયેલી આપણી મહા કોન્ફરન્સનો રિપોર્ટ છપાય છે-તે થોડા દિવસમાં બહાર પડશે. એક વર્ષ સુધી લાંબો વખત રિપોર્ટ તૈયાર કરવામાં જાય એ તાજુબીની વાત છે. અત્યાર સુધીમાં કૅન્કરન્સે કરેલા ઠરાવ સંબંધી કેફિરન્સ ઑફીસે અમલ કરવા પગલાં ભરવા માટે ઉત્સુકજ રહેવું જોઈએ છે એટલું જ નહિ પરંતુ તે કૉન્ફરન્સને એક defunct સંસ્થા જેવી નજરે જોઈએ તે કરતાં તેને કામ કરતી, જાગ્રત અને પળે પળે કાર્યો હાથ ધરી ઉકેલતી જોવામાં લોકે આનંદ માનશે.
(૩) જૈન પ્રાચીન વસ્તુઓનું પ્રદર્શન-આવું પ્રદર્શન રાખવાનું મોહનલાલજી જૈન સેંટ્રલ લાયબ્રેરીના ટ્રસ્ટડીડમાં ખાસ જણાવવામાં આવ્યું છે છતાં તે પ્રત્યે એક નાને--- છો પણ પ્રયત્ન કરવામાં આવ્યો નથી એ ઘણી દિલગીરી ભરેલી વાત છે. આ બાબત પર અમે વારંવાર લક્ષ ખેંચેલ છે અને તે સંબંધી શું શું થઈ શકે તેમ છે તે માટે સૂચના પણ કરેલ છે, પણ તે પર તદન દુર્લક્ષ્ય અને બેદરકારી તેના સંચાલકો તરફથી અપાય એ જોઈ અમને ખેદ ઉત્પન્ન થાય છે. ખિન હદયથી ઉગારો નીકળે એથી જે ચળવળાટ લાગતા વળગતામાં જાગે તે અમે હાલ જગાડવા ઇચ્છતા નથી.
(૪) જૈન કેળવણી ફડને મદદ-જૈન એજ્યુકેશન બૅડ ચાહે તે ઘણું ઉત્તમ કાર્ય કરી શકે તેમ છે. તેનામાં કાર્ય કરવાને જીવ–આત્મા છે, પણ ધનરૂપી લોહી નથી. આ
