Page Text
________________
જેન યુગ.
તા. ૧-૧૨-૧૯૩૯
ફેરવી દેવાનો સપ્ત હુકમ હતું. એકજ બેય હતું કે આવા સાનુકુળ સંજોગોમાં પણ અડગ અને સ્થિર ખાનની ધારા પુસ્તકોનું અવલોકન. રહેવી જોઈએ. એક વાડુ સરખુ એ વિકાર વશ ન નોટ –“ જેન યુગ ” સમિતિ એ સાક્ષરોની બનેલી સમિતિ થવું જોઈએ. બ્રહ્મચર્યમાં જરા માત્ર ખેલ ના ન સંભવી શકે. નથી એટલી સ્પષ્ટતા કર્યા પછી જણાવવાનું કે ઉપરના એ નિશ્રળતાએ ત્રણે મુનિ પુંગને મનોવાંછિન લધિએની મથાળા હેઠળ પ્રાપ્ત થતાં ગ્રંથોનું અવલોકન પર્વ જેમ પ્રાપ્તિ કરાવી.
“ સ્વીકાર અને સમાલોચના” તરીકે લેવામાં આવતું હતું વીસમી સદીના વિચારકે અનુમાને છે કે એ કાળે તેમ કરવામાં આવશે. અણહિલપુરમાં કાશ્મીરના “બિહણ” ને “ઉત્સાહ” જેવા ૧
જેવા ૧ સંસ્કૃત પ્રાર્જન સંતવન સો:-સં. મુનિશ્રી વિશાલવિ
= પ્રસિદ્ધ વૈયાકરણ એ હતા. વળી ખાસ માણસે મેકલી
જયજી. તીર્થંકર પરમાત્માના સ્તવને તેમ બીન પણ કાશ્મીરથી આઠ વ્યાકરણ પણ મંગાવ્યા હતા. એથી કારમીર અવનને સંગ્રસંરકૃતના અભ્યાસીઓને આનંદ ગયા સિવાય વિદ્યાભ્યાસમાં અનુકૂળતા થઈ પડી ગમે તે
અ છે તેવા છે. માન્યતા પર વજન મૂકીએ છતાં એટલું તો સાચું છે અને ૨ હેમચંદ્ર વચનામૃત-સં. મુનિશ્રી જયંતવિજયજી, પ્રખ્યાત કલિવું ૫ડવાનું કે વયના વધારા સાથે મુનિશ્રીની નાનકૃદ્ધિ ગ્રંથ શ્રી ત્રિટિશલાકા ચરિત્રના દશે પર્વોમાંથી સુન્દર અને પણ જેરથી શરૂ થઈ અને એમાં એ નિષ્ણાત બન્યા.
સરળતાથી ઉપયોગમાં લઈ શકાય તેવા સુભાષિતેનો સંગ્ર કુમારપાળ પ્રતિબંધના લેખક જણાવે તેમ તેમચંદ્ર દીક્ષા
તેમજ એને ગુજરાતી ભાષામાં અર્થ એ આ પુસ્તકની પછીનો સમય તીવ્ર તપ તપવામાં અને કાયાને દમવામાં
વિશિષ્ટતા છે. ગાળ્યો. અધ્યયન પાછળ એકાગ્રતાથી મંડી પડયા; અને થોડા ૩ મારી મિલ્પ યાત્રા. લે મુનિશ્રી વિદ્યાવિજયી. ૨-૮-૦ વખતમાંજ આખે શાસ્ત્ર સમુદ્ર ઓળગી ગયા શરૂઆતની
અત્યારસુધી સાધુઓના પાદવિહારમાં ઉપયોગી થઈ પડે આ યોગ સાધનાજ તેમની બધી શક્તિઓને વિકસાવવામાં
એવા જે પુસ્તક પ્રગટ થયા છે તેમાં સુન્દર અને સચિત્ર તેમજ એકત્રિત કરવામાં કારણભૂત થઈ. તેમની બુદ્ધિની
ગેટઅપવાળા આ ગ્રંથે નવી ભાત પાડી છે સાડી ત્રણ પ્રખરતા અને તેમના ચારિત્રની તેજસ્વીતા જોઇ નાગોર
પાનાના આ ગ્રંથમાં સંખ્યાબંધ ચિત્ર ઉપરાંત મારવાડમુકામે ગુરૂએ સં. ૧૧૬ ૬ માં એકવીશ વર્ષની યુવાન વયે
માંથી સિંધમાં પ્રવેશ કરતાં કેવી મુશ્કેલીઓનો સામનો તેમને સૂરિપદથી અલંકૃત કયાં અને મુલ્કમશહુર એવું કરે પડે છે અને ભિન્નભિન્ન પ્રદેશમાં કેવા જનસમુહના "હેમચંદ્ર' નામ દીધું.
સંપર્ક માં આવવું પડે છે એને મુનિશ્રીએ રોચક શૈલીમાં સુરિપુંગવ હેમચંદ્રને સાથે જીવનકાળ ઝળહળતી ઠીક ખ્યાલ આવે છે. કરાંચીને તે જાણે ઇતિહાસ ખડો તથી ભરપુર છે. વિવિધ પ્રસંગે અને એમાં તેઓશ્રીની
કર્યો છે ત્યાગીઓના પગલા અણુયેલા ક્ષેત્રમાં જૈન નિષ્ણાત બુદ્ધિએ કવાડેલા તેથી-નિર્ધારેલા માર્ગથી-દેરેલા
ધર્મની કરી પ્રભાવના પ્રગટાવે છે એને ચિતાર ડગલે ચીલાથી-કે નિયત કરેલા મુદ્રાલેખથી એ એટલી હદે ભર્યો
પગલે દ્રષ્ટિ ગોચર થાય છે. સુવર્ણગિરિ અને નાકોડા જેવા ભર્યો છે કે એમાંના અકેક બનાવ પાછળ પાનાના પાના ભરી
તીર્થો સબંધી જાણવા જેવી માહિતી, પંથ મેહમાં ફસી રાકાય. એ ઉપર સંખ્યાબંધ ગ્રંથ લખાયેલા મેજી પણ
તેરા પંથી સાધુઓ તરફથી સમકિતના નામે થઈ રહેલી છે. સિદ્ધરાજ જયસિંહને અડધે રાખ કાળ અને કુમારપાળ
લીલા અને શ્રી મહાવીર જયન્તિ જેવામાં જોતરા ઉપરાંત મહારાજનો આખેયે રાજ્યકાળ એમાં સમાય છે. એમાંથી જે
મુસલમાનોને પણ સહકાર જેવી ઘણી નવી બાબતે જાણુદીર્ધદશ સુરિ હેમચ કે ભજવેલે ભાગ કહાડી લઈએ તે એ
વાની મળે છે. માંસાહારી આ પ્રદેશમાં અહિંસાને અણુસાથે ઈતિહાસ લુગુ વિહુણા ભજન જે નિરસ રહે.
મૂળ સદેશ જો ત્યાગી સંતે ધારે અને દેશ-કાળને અનુરૂપ એવી એક પણ “નિતિ ” નથી કે જેમાં હેમચંદમુકિને પ્રવેશ
પદ્ધતિ અઢિયાર કરે તે સારા પ્રમાણમાં ફેલાવી શકે ન હોય ! ચાહે રાજનિતિ છે કે ચાહે સમાજનિતિ સામે
તેમ છે. રાખે. છતાં ખુબી એ છે કે તેમાંથી સાધુ ધર્મના આચારથી જરા પણ્ ખસ્યા નથી. ધમને દષ્ટિ સનમુખ રાખીને બ૫ ૪ સદગુરુનુરાગી શ્રી વિજયજી લેખ સંગ્રહ ભા. ૧. કુમારપાળના સાચા સલાહકાર બની રહ્યા છે. રાજય સંચા- ૮-૬-૭ સાડી ત્રણ પાનાના આ પુસ્તકમાં હજુ નજર લનમાં ધર્મનિતિના પ્રવેશનું માન તેમના ફાળે જાય છે અને સામે અસ્ત પામેલા એક આદર્શ સાધુના શ્રીમદ આનંદ. ખદીને કપડે એટી, એનું મહત્વ વધારનાર તેમજ એ ઘનજી કે ચિદાનંદજી જેવા યોગીઓની રમૃતિ તાજી કરાવે દ્વારા જનતાની સ્થિતિનું ભાન નૃપને કરાવનાર એ પ્રથમ તેવા શાંત મૂર્તિ સંતના-લેને સંગ્રહ કરાયેલ છે. સુરિ છે. તેથી જ મેડા મેડા અને એક નજરે જોઈએ તે મારત સમિતિની સ્થાપના પં. પ્રીતિવિજયજીની પ્રેરણા પ્રાયશ્ચિત રૂપે જે પ્રશસ્તિ શ્રી મુનશીજીને ગાવી પડી છે તે અને એકત્ર કરાયેલ ફંડની નોંધ ઉપરાંત શ્રી મોતીચંદ યથાર્થ છે હાથીના પગલામાં સર્વ પ્રાણીના પગલા સમાય” ભાઈએ લખેલી ઉઘાત વાંચતાં મુનિશ્રીના જીવનને અને એ ન્યાયે એ પ્રશરિત ઉલ્લેખ અત્રે ઈષ્ટ ધારીએ છીએ. અનુભવ યુક્ત વચનેને ઠીક ખ્યાલ આવે તેમ છે. આ
એ હતા સમસ્ત જગતના એક પ્રખર વિદ્વાન કરી, મુખમાં એ પરત્વે વિસ્તૃત ઉલ્લેખ કરાયો હોવાથી અત્રે ઇતિહાસકાર, વ્યાકરણને શિકાર ગુજરાતના કલીકાળ સર્વત્ત. પુનઃ લંબાણ ન કરતાં જણાવવાનું કે અધી કિંમતે પ્રચાર
મધનીબેધક શાસનના પહેલા પ્રેકને મધ્યકાળમાં અહિંસાને ' કરવામાં આવતાં આ પુસ્તકનો પ્રત્યેક જેને ખરીદી લાભ રાજય કારભારમાં આણુવાને પ્રયત્ન કરનારાઓમાં પ્રથમ.
લેવા જેવો છે.
ચોકસી.
| SR No. | 536280 |
| Book Title | Jain Yug 1940 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mohanlal Dipchand Chokshi |
| Publisher | Jain Shwetambar Conference |
| Publication Year | 1940 |
| Total Pages | 236 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Jain Yug, & India |
| File Size | 24 MB |