Jain Yug 1939

SR No.: 536279
Original Sutra Author: N/A
Author: Mohanlal Dipchand Chokshi
Publisher: Jain Shwetambar Conference
Publication Year: 1939
Total Pages: 136
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Jain Yug, & India
File Size: 9 MB

Page 113

તા. ૧૬-૭-૧૯૩૯.
જૈન યુગ.
! “અણહિલપુર પાટણની રાજવંશાવલી.”
લેખક: મુનિ કાન્તિસાગરજી
લેખાંક ૬ ઠો વાઘેલા વંશ પ્રારંભ.
ધમ ઉપર આજના જમાનાની પેઠે જરાપણ દેશ ધરતે નહિ વ ઘેલા વંશની ઉત્પતી વીષે “રત્નમાળામાં નીચે પ્રમાણે અને પિતાની વિધવા છોકરીનો પૂનમનો વિચાર કર્યો તે ઉલ્લેખ છે” વાઘેલા સોલંકી વંશમાંથી ક્યા છે. તેમનો પરંતુ પોતાના કુટુંબની બે વૃદ્ધ સ્ત્રીઓના વિરોધથી તે તેમ મૂળપુરૂષ મૂળરાજ થયો. રાધનપુર પરગણુમાં વાધેલા ગામ કરતા અટકયેા હતા. અને તેણે મુસલમાનોને માટે મદદ છે ત્યાંના વાઘેલા ખેડાભાઈ સદુજી કહે છે કે અમારો મૂળ- બધાવી હતી અને શીવ, વૈષ્ણુના મંદિરોને પણ જીર્ણોદ્ધાર પુરૂષ લુણેજી (ઢાળ પ્રણા) વાઘેલામાં રહેતો હતો. તેના કરાવ્યા હતા એટલું જ નહિ પણ ભદ્રેશ્વરમાં (હરિજનને માટે) નામનું લુણસર તળાવ હાલ વાઘેલ ને પાદરે છે તેના દીકરા વાવ બંધાવી હતી જે હાલ મેઘવાડવારી વાવના અભિધાનથી વિરધવળે ધોળકું વસાવ્યું અને વાધેલા ગામના નામથી ઓળખાય છે તે વાવ હાલ પણ ભદ્રેશ્વર નજીક ભગ્નાવમાં વાઘેલા કહેવાયા.
ષ્ટિગોચર થાય છે. આ ઉપરથી એમ સ્પષ્ટ સમજાઈ આવે છે ઉપર્યુક્ત નરેશે મંત્રીપદે વસ્તુપાલ તેજપાલને નીમ્યા કે પહં ના જમાનાના મનુષ્ય પણ સમયને માન આપતા
હતા. શિલદેવે ૩૪ વર્ષ ત્યારથી તેના રાજપને વિસ્તાર ખૂબ વધવા લાગે અને લાટ
૬ માસ અને દશ દેશના (દક્ષિણ ગુજરાત) સ્તંભતીર્થ (ખંભાત) પણ તેને
દિવસ રાજ કર્યું. સ્વાધીન થયું તે સમયમાં ગુજરાતનું મેટામાં મોટું બંદર ખંભા- “રાસમાળામાં” ધર્મસાગત પ્રવચન પરિક્ષાને આધાર તજ ગણાતું હતું. ઉપર્યુક્ત નરેશે ૧૨ વર્ષ ૬ માસ રાજ" કરી ભૂતમાતાને વિશલદેવે ૧૮ વર્ષ રાજ્ય કર્યાની ઉલેખ મળી સ્વર્ગે સીધાવ્યા.
આવે છે. વીરધવલના સ્વર્ગવાસ પછી એકસે ખાસી ચાકર ચિતામાં વિશલદેવ પછી અર્જુનદેવ ગાદી પર આવ્યો એ પડી મરણ પામ્યા ત્યારે વધારે મરણ થતાં અટકાવવાને તેજ- વર્ષે રાજી કર્યું તપશ્ચન સારંગદેવ ગાદી પર આવ્યો તેણે પાલને લશ્કર લઈને વચ્ચે પડવાની જરૂર પડી પછી પ્રધાનેએ એકવીસ વર્ષે રજિી કર્યું તેના પછી કર્ણ (બીજો) ગાદી મળીને વિશલદેવને ગાદી પર બેસાડો, ઉપર્યુક્ત નરેશને પર આવ્યા ઈ. સ. ૧૨૯૭ ના પ્રારંભમાં ગુજરાતને બીજીવાર જોઇએ તેટલે ઇતિહાસ મળતું નથી પણ ગુજરાતના વાઘેલા લુટવાના હેતુથી અલાઉદીન ખીલજીએ પોતાના બંધુ અલપવંશને તેને સામાન્યપચે પ્રથમ પુરૂષ ગણવામાં આવેલ છે. ખાન અને વજીર નુસરતખાન તથા જાલેરસરીને ફોજ આપી ( વિશાલદેવના સમયમાં સંવત ૧૩૧૨ થી ૧૩ ૧૫ સુધી મોકલ્યા. તેઓએ દેશને ઉજજળાવસ્થામાં મૂકીને નિરાજ
અરે કાળી પડ્યો હતો તે સમયે કચ્છના ભદ્રેશ્વરના ચાવડાના નગરમાં ફરીને મુસલમાની પહેરેગીર મૂકીને તેને શ્રીમાળી જૈન જગડૂશાહે (જગડૂશાહ) સીંધ, બનારસ, ગુર્જર કબજો લીધો અને ત્યાં ભૂપતિ કર્ણવાયેલે દક્ષિણમાં દેવગઢમાં ઇત્યાદિ દેશમાં પુષ્કળ અનાજ આપી દાનશાળાઓ ખોલી અને મરાઠા પૃથ્વી પર રામદેવને આશરે તેઓને આવતા પહેલાંજ ૩ વર્ષના દુકાળનું દુ:ખ દૂર કર્યું તેણે એડન સુધી વેપાર જતો રહ્યો
એ હતો અને શત્રુંજય, ગીરનાર આદિ તીથાના સંધ મહારાજા કર્ણની રાજસભામાં માધવ અને કેશવ નામના કર્યો હતો અને જૈન મંદિર નિર્માણ કરાવ્યા હતા અને બે બુદ્ધિમાન પ્રધાન હતા અને તેઓ જાતના નાગર વિક જીર્ણોદ્ધાર કરાવવામાં પણ સારાસાર પસાના ખર્ચે કયા વંતો હતા. અને વઢવાણ પાસે હજુ લગી જે માધવ કુવે છે તે ઉપર્યુક્ત શેઠ ચુસ્ત જૈન હોવા છતાં પણ તેણે કાઈપણ ઇતરે તેમણે બંધાવ્યો હતો. તે એમાં માધવ નામના પ્રધાનને - #“ગુજરાતના ઐતિહાસિક સાધન” જાતના પુસ્તકમાં *પણિ સ્ત્રી હતી તે જોઈને રાજા પિતાના મન ઉપર કાબુ વસ્તુપાલના ધમકીની નીચે પ્રમાણે નોંધ કરી છે. રાખી શકો નહિ, ધિનારા છે વિપરીત વૃદ્ધિ એ ન્યાયને
વરતુપાલ અને તેજપાલ નામના વાણીઆ ભાઈઓ અનુસરીને કહ્યું તે સ્ત્રીનું હરણ કર્યું અને કેશવને યમરાજના સંવત ૧૩૧૧ માં થાય છે તે વિરાટ નગરે (ધોળકા) દિલ્હીથી દરબારમાં પહોંચાડે. માધવ પિતાના ભાઈને મૃત્યુની અને ગયા છે આ સદીને રાજ પરવશ કર્યું તે વારે તેણે ૫૦ શ્રીનાં હરણની વાત સાંભળી એટલે કે આ શિખરબંધ દહેરાં કરાવ્યા, ૧૮ કરોડની પુસ્તક લખાવ્યો, પાસે દિલ્હી ગયો ત્યાંથી મેગલેને ગુજરાત પર ચઢાઈ કરવા પ૦૦ તપનીઓના મઠ કરાવ્યા, તીકાલ ચાર () તારણ માટે કાવ્ય માધવે અલાઉદીનને ૩૬૦ ઘેડ ભેટ કર્યા અને કરતાં લાખ લાખ રૂપીઆ થયા. એક તરણું કેદાર ચડાવ્યું, - - બીજું સોમનાથ ચડાવ્યુ; બ્રાહ્મણને ગૌદાન આપ્યાં ૧૦૦૦ * સ્ત્રીઓને શાસ્ત્રમાં ચાર પ્રકારની વર્ણવામાં આવી છે બ્રહ્મપુરી કરાવી. ૮૪૫ પથરબંધ તલાવ કરાવ્યાં; વણારક એક, ૧ પદ્મણિ, ૨ ચિત્રણ, ૩ હસ્તિની, ૪ શખિની એ ચારમાંથી પ્રયાગ બ ૨ દ્વારકા ત્રણ. ત્રિવેણીયાર, એ ચાર જગ્યાએ લાખ પરની સ્ત્રી સર્વથી શ્રેષ્ઠ જાણવી તેના લક્ષણ માટે ઇતર લાખ ખરચ્યાં. ૬૪ મસીદ પથરબંધ કરાવી.
શાસ્ત્રોનું અવલોકન કરવું.
ઉપર્યુક્ત શેઠ ચુસ્ત
રાજારા સાને ખર્ચ કર્યો છે