________________
તા. ૧૬-૨-૧૯૩૮.
જૈન યુગ.
= નેધ અને ચર્ચા - aધ અને ચ
=- છ સમભાવ પ્રાપ્ત કરે છે-wાયથી વિરકત થાય છે એ
જૈન ધર્મ અમુકના ઇજારાને ન જ હોય. એ ધર્મના પ્રણેતાના કેળવણી અને યુવાને
દર્શન હવા-પાણી માફક સર્વજન સુલભજ હોય. એના મંદિમળવણીની પેજના પ્રગટ થયા છતાં, એ માટે પ્રબંધ રામાં દેહશુચિ કરી સૌ કોઈ ઈ શકે. આભડછેટના પ્રમને કરનારા કે લાભ લેનાર કયાં છે? માની લઈએ કે દસ્થ ત્યાં સ્થાન જ ન હોય. સમિતિએ જાહેર કરેલી નિયમાવલી કડીણુ છે છતાં એ માટે
કેમીવાદનું ભુતસુચના મેકલવાના દ્વાર ખુલ્લાં છે. જેઓ કેળવણી પ્રત્યે પ્રેમ ધરાવે છે અને જેઓ સારી રીતે જાણે છે કે હાલના સં- બીજુ એક બીલ પસાર થવાની ઘડીઓ ગણાય છે તે ગોમાં-ઝી તથા પુસ્તકાના ખર્ચા વધી ગયા છે એવા સમયમાં મ્યુનીસીપાલીટી આદિ મંડળમાં સંયુકત મતદારી સંબંધીનું કેળવણી સમિતિની જાહેરાત અમુકાશે સ્વાયકારી છે; તેઓ છે. એમાં મુસ્લીમ બંધુઓને વાંધે આવતે જગ્યુ છે જ્યાં કેમ કટિબધ્ધ થઈ આ કાર્ય ઉપાડી નથી લેતા ? સંસ્થાની કાર્ય- લગી દેશની એક પ્રજા તરિકેનું ગૌરવ ન૮િ સમજાય અને વાહી સહ મળતા ન થનાર બંધુએ પણ આ પેજનાને દરેક વાતમાં કોમી દ્રષ્ટિ આગળ કરવામાં આવશે ત્યાં લગી લાભ લઈ પોતાના સ્થાનમાં ભણુતા વિદ્યાર્થીઓને સુપ્રમાણમાં ત્રીજી સત્તાની ગુલામી આપણા શીર કૈલીજ રહેવાની છેમદદકર્તા બની શકે છે. જરા ઉંડા ઉતરી જોશે તે સહજ ભાગ્યેજ કોઈ ધર્મ અન્ય ધમ(એના માથા ડવાનું કે પડોશી જણાશે કે હિસાબની ચોખવટ સિવાયની ઘણીખરી બાબતે કામે લડવાનું કહે છે, ધર્મના મૂળ તમાં જ્યાં પશુસામાન્ય છે. સુચનાએ એકલી ફેરફાર કરાવી શકાય તેવી છે. પક્ષી અને કીટક સૃષ્ટિ સહ પ્રેમ-દયાના ઝરણા વહી રહ્યાં છે સમિતિ તે રસ લેનાર ચારપાંચ બંધુઓ સાથે મળીને પણ ત્યાં માનવ પ્રેમ કરવાનું ફરમાન હોય તેમાં શી નવાઈ ? સ્થાપી શકે. આ યુગમાં હિસાબ કે રીપેટ માટે પ્રશ્ન જ ન ધર્મના નામે-શાસ્ત્રના એઠા તળે-કેટલાક ઝનુની ભાઈઓએ શાલે. એની ચોખવટ માટે યુવાન બધુએને કહેવાપણું ન ઉભી કરેલી ચાલબાજીએજ વારે વારે મીટ'ટા જમાવે હોય. જરૂર છે ઉમંગી બંધુઓએ એકત્ર મળી એ માટે કટિ- છે. પરસ્પર સહકારથી કામ લેવાય અને એકબીજાને સહવાસ અદ્ધ થઈ પોતાના સ્થાન પુરતાં બજેટ નક્કી કરી તાકીદે વધતે રહે તે વહેમ ને અવિશ્વાસ સહેજે ઓગળી જાય. એમ કંદ્રશ્ય સમિતિને મેકળવાની. જરૂર છે જનતાને ખાતરી કરીને કરવામાં સંયુકત મતદારી આવશ્યક છે. જૈન સમાજ આજે વવાની કે યુવાને માત્ર વ્યાસપી ગજાવી જાણે છે એમ નહિં વસ્તુસ્થિતિ સમજી ગમે છે કે જેથી અલગ મતદારીમાં એનું પણ તેઓ રચનાત્મક કાર્યો બનાવી શકે છે, સમય થડે છે. નામ નથી. હિંદી તરિક ઉભવામાંજ ગૌરવ છે. એથી જૈન નવા સત્રના આરંભ વચ્ચે ઝાઝા માસ નથી. એટલેજ સત્વર ધમને રેચ માત્ર ક્ષતિ પહોંચવાપણું નથી હક કુબવાપરું કામ ઉપાડી લેવાની કેળવણીમાં રસ લેતાં બંધુઓને હાકલ છે. નથી -ધર્મની રક્ષા કે કામનું કલ્યાણું માત્ર કેમીભાવના વાળાધારાસભાની વેદી૫ર–
થી જ થાય છે એમ માનવું ભૂલભર્યું છે, એને આધાર તે.
પોતીકી જાગ્રતિ ઉપર અને સાચા સેવાભાવીને ચુંટી મેવા હરિજન મંદિર પ્રવેશ બીલ વાંચનની વિધિમાંથી પર રહે છે. પસાર થઈ ગયું છે. જોતજોતામાં એ કાયદારૂપે અવતાર ધારણ તૈના દિ ગણાય કે – કરશે. એથી હરિજનની બધી મુશ્કેલી ટળી જવાની નથી. આ
સ્ત્રીઓને જે કાયદાની અગવડ નતી હતી તે હવે નë નડે. આ પ્રશ્ન છેડી ગુચવાળે છે. હિંદુ ધર્મની વાત કરીએ મુંબઈ પ્રાંતમાં આ રીતે જ્યાં લોક સમુહને સ્ત્રીએ હરિજન તે ઘણીખરી બાબતમાં જૈન ધર્મ એનાથી ભિન્ન છે એટલે બંધુઓ પ્રત્યે લાગણી ધરાવતાં હો ત્યાં એથી સુધારણ થશે ધર્મના દ્રષ્ટિ બિન્દથી હિંદુ અને જેને જુદા ગણાય. જેમ ને હરિજન દેવના દર્શન કરી શકશે. આટલા સામાન્ય લાભ બૌદ્ધધર્મ અને જૈન ધર્મી ગણુાય છે અગર હિંદુ ધર્મો અને સામે જુના વિચારનાં એક વર્ગ જે રેષ ઠાલવ્યે છે એ શીખે છે તેમ. પણુ રાજથશાસનમાં માં હિંદુ અને નોનબિંદુ દેશ-કાળ જોતાં અર્થહીન લાગે છે. સનાતની બંધુએ આ એવા ભેદ પાડેલા છે ત્યાં અગર કાનુનામાં જયાં હિંદુ હૈ
જીતની કિ ચુસ્તતામાં ધમ મનાવી રહ્યા છે એ ગળે ઉતરે અને ઈસ્લામી દ્વા ( કાયદે) એવા ભેદ છે ત્યાં તેને તેમ નથી. એ વાતની ખાતરી તે તેએાએ કહાડેલા સરધસની સમાવેશ હિંદએમાંજ છે, એવા સગામાં એને હિંદુ લૈં લાગુ જનસંખ્યા ઉપરથીજ નિકળી શકે તેમ છે. આ તકે એટલું પડે છે એટલે એ રીતે જે હિંદુઓમાંજ લેખાય છે. જેના સ્પષ્ટ કરવાની જરૂર છે કે એ સાથે જેને કંઈ સંબંધ નથી. સંખ્યાના પદ આકડા મેળવવા સારૂ તેમજ હિંદુ ધર્મ અને અસ્પૃશ્ય ગણુતા ભાઈએ મોટા ભાગે હિંદુ ધર્મના અનુયાયી જૈન ધર્મ અમુક અપેક્ષાથી ભિન્ન છે એ વસ્તુ સ્થિતિની નેવાય છે અને તેના જે મંદિર મજુદ છે એ પ્રત્યે ચોખવટ માસ વસ્તી પત્રકમાં જેને માટે જુદુ કોલમ રખાંતમને કંઈ કહેવાનું નથી. આમ છતાં ધારીએ કે તેઓ જૈન ધેલ છે. આ ઉ૫ર્થી સહજ સમજી શકાશે કે જૈન સમાજ ધર્મ પાળવા કટિબદ્ધ થાય તે એમનું પ્રવેશ સામે જૈન ધર્મના પ્રમ અશ્વગ રાખીએ તે Non-Hindu નથીજ પણ સંધને લાલબત્તી ધરવાપણું ન જ રહે. જૈન ધર્મ કહે છે કે હિંદુ સમાજ સાથે જોડાયેલું જ છે, એટલે અંશે હિંદુજ છે. સમુદ્રમાં ઇનકતિમાના આકારના માછલાને જઈ જીવે સમ્યકત્વ પામે છે. જૈન ધર્મ કહે છે કે વીતરાગની મૂર્તિ જોઈ