Jain Yug 1938

SR No.: 536278
Original Sutra Author: N/A
Author: Mohanlal Dipchand Chokshi
Publisher: Jain Shwetambar Conference
Publication Year: 1938
Total Pages: 188
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Jain Yug, & India
File Size: 14 MB

Page 187

જેન યુગ.
- કચ્છ
શ્રી મહેન્દ્ર જૈન પંચાંગ પ્રત્યે જૈન સમાજ અને પૂજ્ય આચાર્ય મહારાજનું કર્તવ્ય.
લેખક:–મુનિશ્રી વિકાસવિજયજી.
(ગતાંકથી સંપૂર્ણ.) , પંચાંગ વિષે પૂજ્ય આચાર્ય મહારાજનું કર્તવ્ય અને ધાર્મિક વિષયને ઉકેલ ધર્મદષ્ટિએ ક જોઈએ. અને મારું નમ્ર માનવું છે કે જ્યારે સમાજમાં આ સ્થિતિ પ્રવર્તે છે આ બન્ને વિવેને પોતપોતાની ... મર્યાદાઓમાં છે અને ઘણું લેકે સંયને લીધે મુંઝાય છે તે વખતે રાખવામાં આવે તે તેઓની વચ્ચે કદી પણ વિરોધ ઉત્પન્ન આપણું પૂજ્ય આચાર્યોએ સમાજને માર્ગ દર્શન કરાવવું ન થાય. આ વિજ્ઞાનદષ્ટિ રાખીને આ વિષયના વૈજ્ઞાનિકોની જોઈએ. આ માર્ગ દર્શન કરાવવામાં સંપૂર્ણ સત્ય એ એકજ પાસેથી તેઓને અભિપ્રાય જણીને આ વિષયનો નિર્ણય જે પ્રકાશને એઓએ અનુસરવું જોઈએ. પરંપરાનો પ્રારંભ પણ આપણું પૂજ્ય આચાર્યો કરશે તોજ એઓ આ વિષયમાં પ્રકાશમાંથી જ થાય છે. પણ જ્યારે એ પરંપરાને સ્થળ, સમાજને ખરૂં માર્ગ દર્શન કરાવી શકશે. માત્ર જુની પરંપરાને કાળના વિચાર વગર જડતાથી પકડી રાખવામાં આવે છે અનુકુળ થઈ રહેવામાં એઓ જે પિતાની તાત્કાલીક સલામતી ત્યારે તે પરંપરા પ્રકાશને બદલે અંધારામાં આપણને લઈ શેધશે તે સમાજના આ વિષયને અજ્ઞાનને લીધે એ સલાજાય છે. અમુક વસ્તુ અમુક વર્ષથી ચાલી આવેલી છે એટલા મતી થોડા વખત સુધી કદાચ એને મલશે. પણ એ ઉપરથીજ તે અત્યારના કાળમાં અને આ સ્થળમાં સ્વીકાર્ય સલામતી લાંબે વખત ટકી શકશે નહિ. અને જ્યારે સમાજ બનતી નથી. આથી ઉલટું તે એમ કહી શકાય કે અમુક જોશે કે અમારા આચાર્યો અને એમની તાત્કાલીક સલામતી વસ્તુને ચાલુ રહ્યાને ઘણો વખત થઈ ગયું છે માટે હવે તે ખાતર ખરૂં માર્ગ દર્શન આપતા નથી તે વખતે તેઓ વસ્તુ ઉપર કરીને વિચાર કરવા માટે સમય પ્રાપ્ત થયેલ છે આચાર્યો તરફનું બહુમાન છોડી દેશે. અને સમજદાર વર્ગ એમ ગણવું જોઈએ. વખતો વખત સ્થળ, કાળને વિચાર તે તરતજ એ બહુમાન છોડી દેશે. એટલે આ વિષયને માથા કરીને પરંપરામાં સુધારો કરતા રહેવું એજ બધી પરંપરા- ઉપરથી કાઢી નાખવા માટે જુના પંચાંગને સ્વીકાર ચાલુ ઓની સૌથી મોટી મહાપરંપરા છે. અને આ મહાપરંપરાને રાખ એ નિર્ણય જે પૂજ્ય આચાર્યો આપશે તે તેઓ વફાદાર રહેવું એની અંદરજ ધર્મની સાચી સેવા છે. સમાજની સાચી દોરવણી કરશે નહિં. દુર્ભાગ્ય ! જે વસ્તુથી ધર્મને આજે નાશ થવા બેઠા છે તેને હું બહુ નમ્રપણે પણ બહુજ ગંભીરપણે અમારા 'આપણે ધર્મની સેવા સમજીએ છીએ અને ધર્મની જે સાચી પૂજ્ય આચાર્યશ્રીઓને સ્પષ્ટપણે જણાવી દેવા માંગુ છું કે સેવા છે તેને આપણે ધર્મ વિમુખ ગણીએ છીએ. દરદીના
આપણા મુખમાંથી પડેલા શબ્દ છે માટે જ તે પ્રમાણ છે. શરીરમાં ઝેરી ગુંબડુ થયું હોય તેને પંપાળનાર . દરદીની એમ માનવાને હવે સમાજ તૈયાર નથી-સમાજ તે-સારાસારના સેવા કરતા નથી પણ તેનું મૃત્યુ આણે છે. પણ જે શઅવૈધ તાવામાં તેને તોળી જશે. આચાર્યશ્રીને નિર્ણય છે એટલે સન્ન છે એ બધે ઝેરી ભાગ કાપી નાખે છે તેજ દરદીની તેને માનપૂર્વક વાંચશે. તેના ઉપર પૂજય બુદ્ધિથી ખુબજ સાચી સેવા કરે છે અને તેને જીવાડે છે.
વિચાર કરશે પણ એ આચાર્યનું વચન છે માટે જ પ્રમાણ છે આવી પરિસ્થિતિમાં જૈન સમાજના ઘણું ભાઇએ જુના એમ માની નહિ બેસે. પણ તેને સત્યની કસેટીએ કસી જશે અને નવી પંચાંગમાં આવતા ફરકની બાબતમાં આચાર્યોને અને એ સત્ય ઠરશે તેમજ તેનો સ્વીકાર કરશે. વળી પૂજ્ય નિર્ણય મેળવવા એમને વિનંતી કરે એ સ્વાભાવિક છે. આચાર્યોએ એ પણ યાદ રાખવું કે અમુક નિર્ણયે આપવાઆવે વખતે આપણું મુરબ્બી આચાર્યો કરવા પ્રકારને નિર્ણય થીજ છુટી શકાશે નહિ. ' એ નિર્ણયે આપવા માટેનાં ક્યાં આપશે? મારા નમ્ર મત પ્રમાણે એઓથી આ વિષયના સબળ પ્રમાણે તેની આગળ છે એમ સમાજ તેઓને વિદ્વાન પાસે આ વિષયને મુકશે અને તેઓને અભિપ્રાય તરતજ પૂછશે. અને જો એ પ્રમાણે તેઓ રજુ કરી શકશે જાણવા પ્રયત્ન કરશે. કારણ કે આ વિષય વૈજ્ઞાનિક છે અને નહિ તે તેઓ પિતાની આજ્ઞા લાંબા વખત સુધી મનાવી તેને નિર્ણય આ વિષયના વિદ્વાનેજ કરી શકે. પંચમીએ શકશે નહિ. આ ઉપરથી હું પૂજય આચાર્યશ્રીઓને નમ્રપણે કયાં કયાં ધર્મ કરવાં અને તે કેવી રીતે કરવાં એ પણ ગંભીરપણે વિન તિ કરું છું કે તેઓ જે નિર્ણય આપે બાબતમાં આપણાં ધર્મશાસ્ત્ર નિર્ણય કરવાને માટે સ્વતંત્ર તેને સત્યની અને વિજ્ઞાનની દૃષ્ટિએ કસી જુએ. છે. પણ તે પંચમી કાલે ગઈ, આજે છે કે આવતી કાલે આ વિષયની ચર્ચા લાંબા વખતથી વર્તમાન પત્રોમાં અને આવશે એને નિર્ણય તે ખગોળ શાસ્ત્રીજ કરી શકે અને જેન સાપ્તાહિક વગેરેમાં આવ્યા કરે છે. તેના ખુલાસારૂપે તેમાં ધર્મશાએ કાંઇ કહી ન શકે. કારણ કે તે તેને વિષય મારે કંઈક લખવું જોઈએ એમ મને ઘણા વખતથી લાગ્યા નથી. તેવીજ રીતે ખગોળ શાસ્ત્રી માત્ર એટલું જ કહી શકે કરતું હતું. તેને લીધે ઉપર લેખ લખવા પ્રેરાયો છું. અને કે પંચમી કયે દિવસે છે. પણ તે દિવસે કયાં ધર્મકૃત્ય કરવાં તેમાં સત્યની નિર્વિકાર સેવા એજ આશય રહેલે છે હું તે ખગોળ શાસ્ત્રી કહી ન શકે કારણ કે તે તેનો વિષય નથી. આશા રાખું છું કે મારો આ આશય લક્ષમાં લઈને પૂજ્ય આપણી ધર્મવિધિઓમાં વૈજ્ઞાનિક અને ધાર્મિક વિષય ગુંથાઈ આચાર્યશ્રીઓ તેમજ જૈન સમાજ આ વિષયમાં મારા કથનને ગયા છે. તેમાંથી વૈજ્ઞાનિક વિષયોને ઉકેલ વિજ્ઞાન દષ્ટિએ સહાનુભૂતિપૂર્વક લક્ષમાં લેશે. એજ.