________________
તા. ૧૫-૮-૩૨
– જૈન યુગ –
૧૨૧
જૈન સમાજને અત્યારના
પ્રાયે હોય છે. આ પાંચમા આરામાં કવચિત જ હોય છે.
તેથી તે હકીકત હાલની પરિસ્થિતિને લાગુ થઈ શકે તેવી નથી. અગત્યના પ્રશ્નન.
૨ બીજી બાબત સગીર વયને લગતી છે. હું એટલી છેલ્લા પાંચ વર્ષથી સાધુ સમુદાયના અનુરકાને પરિણામે વિનંતિ કરું છું કે આપ લઘુવયના દીક્ષિત છ થી દશ બાર જે સમુદાયમાં જે ખળભળાટ ઉઠે છે તેનાં કડવાં ફળ વર્ષ સુધીના પાંચ સાત સાધુની જુબાની લેવરાવશે-તેમને એટલાં બધાં વધતાં જાય છે કે આ સ્થિતિ કયાં જઈને પૂછશે કે-દીક્ષા શું? દીક્ષા શી રીતે પાળી શકાય? દીક્ષા અટકળે તે કપી શકાતું નથી.
પાળી ન શકાય તે શું દોષ લાગે ? દીક્ષામાં દેષ કઈ કઈ રીતે કોન્ફરન્સને સુધા પક્ષની પ્રતિનિધિ ગણવામાં આવે છે જ
0 , આપવા અને ર લાગે? કાયમ પાળવાના પાંચ મહાવ્રત કયા કયા? તેનું અને તેના ઉપર એવા હુમલા કરવામાં આવે છે કે તે દીક્ષાની
વાસ્તવિક સ્વરૂપ શું? આઠ પ્રવચન માતા કે જે પાંચ સમિતિ વિરોધી છે અને દીક્ષા તદન બંધ થઈ જાય એવા ઉપાયો
ને ત્રણ ગુપ્તિને નામે ઓળખાય છે, જેનો ઉપયોગ દિવસલે છે. ખરી સ્થિતિ તેથી ઉલટી જ છે. દીક્ષાનો વિરોધ
- રાત્રિમાં પ્રતિક્ષણે કરવાના છે તે તમે જાણો છો? એ માતા હતો જ નહિ, છે પણ નહિ અને હોઈ શકે પણ નહિ. પરંતુ
તે દુઠવાય તો તેના પુત્ર (ચારિત્ર)નું શું થાય ? ઇત્યાદિ પૂછવાથી નસાડી ભગાડીને, ચોરી છુ'થી, માબાપની અથવા સ્ત્રીની
આપ નામદારને માલુમ પડશે કે તેઓ કેટલા અજ્ઞાન છે? પરવાનગી વગર, કસોટીએ ચઢાને વિના, તદન સાત, આડ,
એવા અજ્ઞાનને દીક્ષા આપતી વખત્ જે 'કરેમિ ભંતે’ ઉચ્ચદર, બાર કે પંદર વરસના છોકરાઓને જે દીક્ષા અપાય છે,
રાવવામાં આવે છે. અર્થાત જે પ્રતિજ્ઞા કરાવવામાં આવે છે તેનેજ વિરોધ કોન્ફરન્સ કરે છે અને કરશે. વડોદરાના નામ
તેના અર્થ આપ ખ્યાલમાં લેશે તે જણાશે કે-ને બાળકને દાર મહારાજા સાહેબે ઉપરની સ્થિતિ જોઇને પિતાના રાજ્યમાં
સર્વ પ્રકારના અવઘ (પાપ)નો ત્રિવિધ ત્રિવિધે ત્યાગ કરાએવા બનાવો બનતા અટવા માટે જે ધારે ધડવા ધાર્યો છે
વવામાં આવે છે. પાપ કેટલા પ્રકારના? ને કયા કયા?
અને તેને ત્યાગ શી રીતે થાય ? તે ન સમજનાર બાળક તે માટે નિમાયેલી કમીટીમાં રા. ગેવિંદભાઈ હાથીભાઈ દેસાઈ
તે પ્રતિજ્ઞાને ક્ષણે ક્ષણે ભંગ કરે-પાપ બાંધે તેનો જવાબદાર રા, ધુરંધર તથા રા. કેહીમકર જેવા વયોવૃદ્ધ અનુભવી તથા આર્ય સંસ્કૃતિના ખરા જાણકાર અને રક્ષક નીમાયા છે.
કેશુ? દીક્ષિત તે અજ્ઞાન છે, એને તે તેના ગુરૂએ આ વાત તેઓની ત્રિપુટી ઘણી જ બુદ્ધિશાળી છે. તેમની પાસે જુબાની
સમજાવી નથી, જે સમજાવવામાં આવે છે તે જાતે રહે
એ તેમને ભય છે, તેથી તે શિષ્ય મેહવાળાને પિસાય આપવા માટે છે. કુંવરજી મુંદજીને આમ ત્રણ થયું હતું, પરંતુ તબીયતને આ ગે જઈ ન શકવાથી તેમણે લેખીત
તેમ નથી. જવાબ માકક્ષાએ છે, તે એટલે મરાસર છે કે તે નીચે આપ નામદાર વિચારશે કે-આ કાંઇ એકડીને કે છાપવાની લાલચ રોકી શકાય તેમ નથી. કુંવરજીભાઈ આશરે
પહેલી ચોપડીને કલાસ નથી, આ તે ઉચ્ચ કોટિના શ્રાવકે ૭૦ વર્ષની ઉમરના, આશરે ૫૫ વર્ષથી જાહેર અને ધમના કરતાં પણું શ્રેષ્ઠ કેટિને એટલે કે કેલેજને કલાસ છે, તેમાં કામમાંજ જીવન ગાળનારા, પુખ્ત વિચારના અને મારી
તદ્દન અભણુ છોકરો દાખલ થઈ શકે? દાખલ કરી શકાય ? દષ્ટિએ તે અદ્વિતીય પુરૂષ છે. તેમનું જીવન અનભવવાનો દાખલ કરનાર સુજ્ઞ કે વિવેકી ગણાય ? ખરો હિતધી પણ પ્રસંગ હોય તેજ જાણી શકે કે તેઓ કેટલી ઉંચી કેટીના
ગણી શકાય? છત્ર છે. તેમણે આપેલા જવાબનો ભાગ નીચે પ્રમાણે છે:- ઝવેરાતના નામ પણું નહીં જાણુ-ર એવા મુગ્ધને ઝવેરી
તરીકે થડે બેસાડવામાં આવે તો વેપાર કરી શકે? તેનું પરિ. વડોદરા સ્ટેટ તરફથી નીમાયેલા ખાસ સમિતિ તરફથી
ણામ શું આવે? આ કાંઈ શાકભાજીનો વેપાર નથી કે બેટ મંજુર થઈ એ ધારો અમલમાં મુકાઓ કે નહીં, પરંતુ
જશે તે પણ બે ચાર પૈસાની, આ તે ઝવેરાતને વેપાર છે. હાલમાં અપાતી દીક્ષા અંગે કેટલીક બાબતની રાષ્ટતા કર
એમાં લાખે ને ક્રોડ કમાવાના ને ખાવાના હોય છે. તે વાની મને જરૂર લાગે છે.
વેપાર કેણ કરી શકે? કેટલાક કહે છે કે- દીક્ષા લીધા પછી આ નિવેદનમાં કેટલાક શબ્દો જેનશાસ્ત્રની શૈલી પારિ.
સમજશે.” એ વાત આમાં ચાલી શકે તેમ નથી. કારણ કે ભાષિક આવશે પરંતુ તેને બદલે બીન શબ્દ તે ભાવે પ્રારંભમાંજ તેની પાસે સર્વ સાવઘણના ત્યાગની પ્રતિજ્ઞા દર્શાવનારા ન મળવાથી તે વાપરવા પડયા છે, એટલું પ્રાર કરાવવામાં આવે છે. તેના બાળકને પાસે રાખી, ભણાવી, ભમાં રેશન કરું છું.
હુંશીયાર કરી, ચારિત્રનું સ્વરૂપ સમજાવી ગ્ય ઉમરે યોગ્ય ૧ ઓછામાં ઓછી આઠ વર્ષની વયે દીક્ષા આપવા જણાય તે દીક્ષા આપવામાં આવે તે પછી વધે લેવાનું સંબંધી જે હકીકત જૈનશાસ્ત્રમાં કહેલી છે તેના અધિકારી કારણુજ રહે નહીં. કેશુ? તે જાણુવાની આવશ્યક્તા છે. જેણે પૂર્વભવે ચારિત્રનું શ્રી સર્વરે શાસ્ત્રમાં ચારિત્ર (દીક્ષા)ને તરવારની ધાર પર સારી રીતે આરાધન કર્યું હોય પણુ અમુક કર્મો ક્ષય કરવાના ચાલવા જેવું. હાથે સમુદ્ર તરવા જેવું, મેરૂ પર્વતનો ભાર બાકી રહેવાથી દેવભવ કરી મનુષ્યભવ લેવું પડે તેને લધુ ઉપાડવા જેવું બતાવ્યું છે તેનું શું કારણ? અમારા શિષ્યનેહી વયમાં ચારિત્ર ઉદયમાં આવે. સર્વાએ પોતાના જ્ઞાનવડે આચાર્યાદિએ તે તેને સહેલામાં સહેલું બનાવી દીધું છે વહેલામાં વહેલું ચારિત્ર અથવા છઠું સાતમું ગુજુઠાણું કયારે અને વળી સાંધામાં સોંઘું બનાવ્યું છે. અર્થાત એક પાઈ પણ ફરસે તે જોતાં કોઈ જીવને કથંચિત્ આઠ વર્ષે તે ગુણસ્થાન બેસે નહીં અને આજે તિરસ્કાર કરનારા ક્ષણ પછી ખમાસફરમેલ જોયું એટલે તેવી વ્યાખ્યા કરી, પરંતુ તેવી હકીકત મણ દઈને પગે લાગે. વળી ધરે આવે તે સામું જનાર કવચિત બને છે. તેવા પુણ્યશાળી છે ચોથા આરામાંજ આગ્રહ કરીને બહારવા લઈ જાય. અલબત્ત આ બધી વાત