________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
ગીત દિલને ડોલાવી દેતું પ્રગટ કર્યું
www.kobatirth.org
અને છેલ્લે
રક્ત ટપકતી સો સો ઝોળી સમરાંગણથી આવે કેસરવરણી સમર સેવિકા કોમલ સે'જ બિછાવે ઘાયલ મરતાં મરતાં રે
માતની આઝાદી ગાવે...
૧૯૩૦માં કારાવાસમાં સૈનિક ત્રિવિક્રમના શબનું દર્શન કરતાં સ્ફુરેલું ગીત ‘મૃત્યુનો ગરબો’- વિદેશી સરકારને જવાની ઘડી આવી ગઈ છે અને તેઓએ દેશને જે નુકશાન કર્યું તે પરથી કવિ કહે છે
તારાં વાગે નગારાં હવે મોતના રે
હજી ચેતી લે ઓ સરકાર...તારાં વાગે... તારો સત્તાના ઉખડે મૂળિયાં રે
હજી ચૈતી લે ઓ સરકાર... તારાં વાગે.....
*
આવાં પ્રેરણાં અને જુસ્સો આપતાં કૈંક ગીતો જુદી જુદી રાષ્ટ્રીય ચળવળ દરમ્યાન રચાયાં છે. શહિદીને વરેલા વિનોદ કિનારીવાળા માટે ૧૯૪૨માં શ્રી ઉમાશંકર જોશીએ રચેલું અને સરઘસ તથા પ્રભાતફેરીમાં ગવાતું ગીત બ્રિટીશ સરકારની અકળામણ વ્યક્ત કરે છે
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ગોરો આવ્યો, બની ઘુરાયો સાથે લશ્કર લાયોજી, કિનારીવાળા દુધમલ લાલા દોડી આગમ આયો જી...
આવે છે રે આવે છે, સ્વરાજ્ય સ્વરો આવે છે...
તેનો જયનાદ ગગનમાં ગાજે છે, સ્વરાજ્ય સ્વરો આવે છે..
આ રીતે સ્વરાજ્ય આવે, તેને લાવનારો અહિંસા, સત્યના તપથી રંગાયેલો તેના હથિયારો તકલી, રેંટિયો, તે જાણે ઈશ્વરનો દૂત બનીને આવ્યો, તેને માટે પણ આરતી, ધૂન, સ્તવનો રચાયાં. એક મૂઠી હાડકાના માનવીની અપાર શક્તિમાં દૈવી ગુણો શ્રી રામપ્રસાદ દવેએ રચેલી આરતીમાં છે તે જોઈએ :
“જય દેવ, જય દેવ, જય ગાંધી, ગાંધી રાયા, જય ગાંધી રાયા, ખાર્દીના ઉદ્ધારક, દારિદ્ર હરનારા... જય દેવ...
હવે શ્રી દુલેરાય પંડ્યાએ રચેલી ધૂન... રઘુપતિ રાઘવ રાજા રામ,
બોલો બાપુકી જય, વીર વલ્લભકી જય બોલો ભારત મૈયાકી જય જય જય
મહાત્મા ગાંધીનું પવિત્ર નામ, સત્ય અહિંસા પામો તમામ.... રઘુપતિ
પથિક – સપ્ટેમ્બર-૧૯૯૮ ૦ ૬
For Private and Personal Use Only
રઘુપતિ