________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
એનું દૈન્ય ક્યાં ટપકી ગયું ! એનું દિલ ગુલાબ ઝુલી રહ્યું ?
હવે જોઈએ ૧૯૨૯માં રચેલું મેઘાણીભાઈનું ગીત, દેશની દશા વર્ણવતું કરૂણામય ગાન
“કવિ, તને કેમ ગમે ? ધરતીને પેટે પગલે પગલે, મૂડી ધાન વિના નાનાં બાળ ઝરે,
પ્રભુહીન આકાશેથી આગ ઝરે.”
અહોરાત કરોડ ગરીબોના પ્રાણ ધનિકોને હાથ રમે,
ત્યારે હાય રે હાય કવિ ! તને પૃથ્વી અને પાણી તણાં શેણે ગીત ગમે ?'
*
સત્યાગ્રહના પ્રથમ સંગ્રામ (૧૯૭૦)માં શ્રી મેઘાણી પર પાયા વગરના આરોપસર મુકર્દમો ચાલેલો ત્યારે તેમને બે વર્ષની સજા કરનાર મેજિસ્ટ્રેટ મી. ઇસાણીની ધંધુકા ખાતેની અદાલતમાં તેમની અનુજ્ઞાથી ગાયેલું ગીત ‘છેલ્લી પ્રાર્થના'......
હજારો વર્ષની જૂની અમારી વેદનાઓ નથી જાણ્યું અમારે પંથ શી આફત પડી છે. ખબર છે એટલી કે માતની હાકલ પડી છે,
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જીવે મા માવડી, એ કાજ મરવાની ઘડી છે. ફિકર શી જ્યાં લગી, તારો અમો પર આંખડી છે ?
*
તોડશું તોડશું તોડશું રે અમે મીઠાનો કાયદો તોડશું....
*
ગાંધીજીની દાંડીકૂચનો જુસ્સો અને મીઠું પકવવાની તત્પરતા તે તો આજે આંખ આગળ નજરે પડે છે. ચોર્મર માનવ મહેરામણ ઉમટ્યો છે, તે વખતે ગવાતાં ગીતોને ચાલો આપણે યાદ કરીએ :
દાંડી તણા, કિનારે મોહન મીઠું પકાવે, મોહન મીઠું પકાવે, સૈનિક સૌ પકાવે... એક્સોને ચાર યોદ્ધા, બાપુને સંગ ચાલે, સત્યાગ્રહી પકાવે, સરકાર તે ઝૂંટાવે....
શી મોહિની મોહનમાં
કોરટ વકીલો છોડે, શાળા જુવાનો છોડે સરકારી સાથ છોડી, લોકો મીઠું પકાવે શી મોહિની મીઠામાં શી મોહિની મોહનમાં
રહે લાજ દેશની જયાં, દુનિયા મીઠું પકાવે...
જેલમાં જવાની હાકલ પણ પડતી, જેલ ઉભરાવી દેવી, બ્રિટીશ સરકારના ટાંટિયા હચમચાવી નાંખવા માટે ગવાતાં ગીતોમાંનું એક પ્રભાતિયું
પથિક ૭ સપ્ટેમ્બર-૧૯૯૮ ૪ ૪
For Private and Personal Use Only