________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
કાંડાં કાપી નાખ્યાં છે. એમના પ્રત્યે શાને ભાવ જાગે? આપણે તે નેતાજી જ સાચા નેતા.' એ જમાનામાં સમરની આવી વિચારસરણી હતી.
બીજા દિવસે સમીરે સાંભળ્યું કે ગોરી પોલીસે છપમાં આવી છે અને ગામલોકોને ખૂબ મારે છે. ચારેય બાજુએ ભયનું વાતાવરણ ફેલાયેલું છે. એટલે સુધી કે એ ભય અહીં સમીરની બેડિગ સુધી આવી ગયું છે. પેલા પશા મામા, કરસન મામા અને ઊકા મામાની શોધ ચાલી, કાતરમાંથી જે પકડાયા તેને ખૂબ માર્યા. જે ન પકડાયા તેમના બાળકેને ત્રીજે માળથી ફેંકી દીધાં. બૈરાંની આબરૂ લૂંટી, ચારે બાજુએ એ આતંક મચી ગયું હતું કે કોઈ ચૂં કે ચાં ન બોલી શકે
આ પછી સમીર એકલે બોડિ ગન ખૂણામાં બેઠે બેઠે વિચારતા હતા “આ બધા સુવરે જ છે, શેતાનો જ છે. એમનામાં દયા જેવું તત્ત્વ જ નથી, પણ મેં..રાષ્ટ્ર માટે શું કર્યું? પશા મામા તે ફટ' કહેતા. એમના જેવાએ રાષ્ટ્ર માટે આટલું બધું કર્યું અને પોતે ? શહેરને રહેવાસી હોવા છતાં મેં રાષ્ટ્ર માટે શું કર્યું ?'
મારા પપાય ગામડાના જ હતા ને? એ તે જમ્બર રાષ્ટ્રપ્રેમી હતા. આ તે ગુરુજીએ આવા બનાવી દીધા છે, બાકી ? હશે, જાગ્યા ત્યારથી સવાર એ તે ટીપે ટીપે જ સરોવર ભરાયને ? સાળાઓને કહેવું જ નથી. કાલે સવારે ખબર પડશે ત્યારે ? બધાયને ખબર પડશે ને પછી આઝાદી તે હાથવેંતમાં જ છેને? ગમે તેમ પણ આ સરકાર તે જવી જ જોઈએ.’
બોર્ડિગના રસોડે જમતા જમતાં એણે પેલે વિચાર મનમાં ગોઠવ્યો ને સુરેશના કાનમાં કઈક કહ્યું, પછી સામે જોઈ ધીરેથી કહેઃ “તું જે આપણા તરફને છે એટલે ધ્યાનથી સાંભળ. મોડી રાત્રે ભેંસને અવાજ અને એને હાંકવાને અવાજ આવે એટલે નીચે આવજે. કઈ લાંબું વિચારવાનું નહિ. તારે આઝાદી જોઈએ છે કે નહિ?” હકારમાં ડોકું ધુણાવતે સુરેશ “ચોક્કસ” બેલી, હાથ જોઈ ત્યાંથી, જ રહ્યો. મોડી રાત્રે બધાના ઊધી ગયા પછી જેકે સુરેશ તે ઊંધે જ નહોતે, ભેંસને અવાજ અને એની પાછળ જ એને હાંકવાને અવાજ આવ્યું ને તરત જ ઊઠી દાબેલે પગલે દેડો અને અંધકારમાંથી દેવ પ્રગટ થાય તેમ સમીર સામે આવીને ઊભે. બંને ચાલતા ચાલતા એ જ અંધકારમાં એગળી ગયા,
એક વૃક્ષ પાસે આવી નીચેથી બંનેએ મેટે પથર લઈ લટકતી સાંકળ અને ખીલે તેડી નાખ્યાં, પછી બધે ગુસ્સો એમણે પિસ્ટના લાલ ડબા પર કાઢો. એને એવી રીતે કરવા માંડયો કે જાણે વિદેશી સરકાર હમણાં જ જઈ રહી છે. પેલું પિસ્ટનું ડબવું કુએ વળી ગયું છતાંય એને માર માર જ કરતા હતા. એવી રીતે જાણે મરી ગયા પછી સાપને બધા મારે છે તેમ, સમીર તે બધે ગુસ્સે ડબ્બા પર જ ઉતારી રહ્યો હતો. સુરેશે એને રોકી, ડબલું લઈ તળાવની પાળે જોરથી ફેરયું બંને અંધકારમાં ઓગળવા લાગ્યા.
છેડે જઈ સમીરે કહ્યું : હવે તું જા, હું પાછળથી આવીશ.” એ તે હજુય હાંફતે જ હતે. ભલે!' કહી સુરેશ ચાલે ત્યાં પાછળથી ભેંસને અવાજ અને એને હાંકવાને અવાજ આવ્યો. સુરેશ એ અંધકારમાંથી પ્રગટ થઈ સમીર પાસે આવ્યા.
“હા, જે તને એટલા માટે બેલાવ્યો કે કોઈને કહેતો નહિ, ખાનગી રાખજે હવે જા, પણ ધીમે.
સુરેશ જતાં જતાં સમીરને કહ્યું કે તુંય શું, યાર? એમ માને છે કે હું કહી દઉં? આ તે ગુરુજીએ પેલી વાર્તા મને નિશાન બનાવીને કહેલી એટલે બધાય માની બેઠા અને તુંય કે મારા પેટમાં વાત જ પથિક]
ડિસેમ્બર/૧૯૩
For Private and Personal Use Only