________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આયના મહેલ: અમત્ર્ય સંગ્રહાલય કિછ-ભૂજનું)
શ્રી, પ્રમેહ જેઠી કચ્છના છેલ્લા રાજવી મહારાવશ્રી મદનસિંહજીએ કચ્છની સંસ્કૃતિના વારસામાં ૩૫૦ વર્ષ જૂના આયના મહેલને ૧ લી જાન્યુ. ૧૯૭૭ ના દિવસે પ્રજાને ચરણે ધર્યો અને આમ “આયના મહેલ ટ્રસ્ટની સ્થાપના થઈ. આ ટ્રસ્ટ આયના મહેલના મ્યુઝિયમમાં દિવસે દિવસે વધારે કર્યું જાય છે. ૧ લી જાન્યુ, ૧૯૭૯માં મદનસિંહજી મ્યુઝિયમ, ૧૯૮૨ માં “કલા-અટારી,’ ૧૯૮૯ માં પિકચર ગેલેરી, ૧૯૯૦ માં “પ્રવાસી માહિતી અંક તેમજ “કચ્છી સિક્કા “ભરતકામ-સંગ્રહ વિભાગવગેરે વિભાગેને વધારો કર્યો છે.
આ મ્યુઝિયમ છેલ્લાં બે વર્ષથી કચ્છની મૃતપ્રાય અવસ્થામાં પડેલી કલાને જીવંત કરવા કે શિક્ષા કરી રહ્યું છે. કમગરી પેન્ટિ'ગ, માટીકામ કલા, મશરૂવણાટ અને ત્રાંબાની ઘંટડીનું કામ જેવી કલાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે મ્યુઝિયમને સ્થાપના પ્રસંગે જાન્યુઆરી માસમાં કચ્છના કલાકારને નિમંત્રિત કરી, એમને વિના મૂલ્ય સ્ટૉલ આપી કલાનું નિદર્શન તેમજ વેચાણ કરવાની સગવડ પૂરી પાડવામાં આવે છે. આ ઉપરાંત કચછના કલાકારો પેન્ટર, ફોટોગ્રાફર સાહસિક જુવાને તેમજ અગત સંગ્રહ કરનારા પિતાની કદ ને પ્રજા સમક્ષ રજૂ કરી શકે એ માટે એએને વિના મૂલ્ય ગેલેરી આપવામાં આવે છે અને આમ ક૭! કલાકારે અને હસ્તકલાના કારીગરે પિતાની કલા બજારમાં રાખી શકે એવું માધ્યમ આ યુઝર દ્વારા પુરું પાડવામાં આવે છે. મ્યુઝિયમની આ પ્રવૃત્તિથી પ્રજાને સંતોષ થયા છે. જે નોદિત કલાકારે છે તેને માટે આયના મહેલ આશીર્વાદરૂપ સાબિત થયેલ છે. મ્યુઝિયમમાં દરેકને રસ પડે અને વધુ અભ્યાસ થઈ શકે એ માટે કચ્છના વિદ્યાથીઓની ચિત્રસ્પર્ધા, ફોટોગ્રાફી-સ્પર્ધા, ચ-પ જે આજન પણ કરવામાં આવે છે, ઈનામે તથા સર્ટિફિકેટ પણ 'આયના મહેલ ટ્રસ્ટ તરફ આપવામાં આવે છે. આમ આ મ્યુઝિયમ હવે સંગ્રહાય જ નહિ રહેતાં દરેકના જીવનને એક હિસ્સો બની રહ્યું છે. ચાલુ સાલે આ મ્યુઝિયમમાં ૫ કલાકાર અને હસ્તકલાને ૧૦ કારીગરોએ ભામાં લીધેલ હતો.
નેધવા જેવું છે કે ૧૪ વર્ષમાં આયના મહેલની ૯,૭૨,૪૦૨ પ્રવાસીઓએ મુલાકાત લીધેલી છે. ઠે. આયના મહેલ, ભૂજ-૩૭૦૦૦૧ સ્થાપના : તા. ૧૧-૧૦-૧૭
ફેન ઃ ૫૫૩૨૫/૫૫૮૩૫૦ ધી બરોડા સીટીં કે-ઓપરેટિવ બેન્ક, લિ.
રજિ. ઑફિસઃ સંસ્થાવસાહત, રાવપુરા, વડોદરા-૩૯૦૦૧ શાખાઓ : સરદારભવન, યુબિલી બાગ પાસે, ટે. નં. ૫૪૧૮૨૪ -
૨. પથ્થરગેટ પાસે, ટે. નં. ૫૪૧૯૩૧ ૩. ફતેગંજ, ચર્ચની સામે, ટે. નં. ૩૨૯૩૬૪ ૬. સરદાર છાત્રાલય, કારેલીબાગ, ટે. નં. ૬૪૮૧૨ ૫. ગોરવા શાખા, જકાતનાકા પાસે, વડેદરા, ટે. નં. ૦૨૮૩૪૯
દરેક પ્રમરનું બેન્કિંગ કામકાજ કરવામાં આવે છે. મેનેજર: કાંતિભાઈ ડી. પટેલ
મંત્રી ચંદ્રકાંતભાઈ ચુ. પટેલ
પ્રમુખ : કીકાભાઈ પટેલ પથિ
એપ્રિલ ૧૯૯૨
For Private and Personal Use Only