________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આ પત્ર મળતાં જામનગરના માગેવાને શ્રી વીરચંદ્રભાઈ શાહુ, શ્રી વિઠ્ઠૠદાસ દામાદર, શ્રી લવણુપ્રસાદ શાહુ વગેરે સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલને મળ્યા. આ બેઠકમાં જામનગર રાજ્ય પ્રાપરિષદની ચળવળ રાજ્યની અ ંગત ટીકા કર્યા વગર સયમિત ધોરણે સરદાર પટેલના માર્ગદર્શન નીચે ચલાવવાનું નક્કી થયું'. જામનગર પરત માથી શ્રી વીરચ'ભાઈ શાહે જામનગર પ્રાપરિષદના કાર્યકરી ભેગ એક નિવેદન બહાર પાડયુ", જેમાં જણાવવામાં આવ્યું કે આથી પરિષદના સર્વે કાર્યકરાને આગ્રહપૂર્વક સૂચના આપવામાં આવે છે કે બીજી સૂચના મળતાં સુધી એએએ ભાષણ કરવાં નહિ, પણ પરિષદની પત્રિકાઓ જ વાંચવી. આશા રાખવામાં આવે છે કે કાઈ પણ કાર્યકર આ સૂચનાનું ા વન નહિ કરે.’૧૬
કાઠિયાવાડનાં દેશી રાજ્યામાં ચાલેલી જવાબદાર રાજ્યતંત્ર માટેની લડતોમાં સરદાર પટેલનુ વલણુ રાજ્ય સાથે વિચાર-વિમર્શ દ્વારા શાંતિથી જેટલું મળે તેટલુ પ્રથમ લઈ લેવાનું હતુ. એ પછી જ લડતના હથિયારને ઉપયોગ કરવા એએ! ઈચ્છતા હતા. માટે જ એમણે મીરચ`દભાઈ શાહને ૨૯-૧-૧૯૩૧ ના પત્રમાં લખ્યું હતુ કે “હમળ્યાં પરિષદનું કાર્ય બે મહિના થાભાષી દેશો તા હરકત નથી. મારી સલાહ છે કે આપણે હમણાં જામસાહેબને પૂરતા સમય આાપવા. દરમ્યાન ખેડૂતને રાહત અપાવવા જેટલું કરી શકાય તેટલું કરવું, બાકીનુ એમની સાથે વાટાધાટ કર્યા પછી નક્કી કરીશું, પણ હમણુ! પ્રજાપરિષદનું મુક્ષતવી રાખવાની મારી ઈચ્છા છે.”૧૭
સરદાર પટેલના આ સૂચન પછી પરિષદના પ્રચારનું કાય' થાડુ' ધીમુ પડ્યું. જામસાહેબ સાથે વાટાઘાટો શરૂ થઈ અને તે સમાધાન થયું. એ મુજબ પરિષદ મે માસમાં તા ૧-૨ ના રાજ ભરવી. આ શરતને સ્વીકાર આગેવાામે કર્યા. એની સામે જામસાહેબે નીચે મુજબના હક્કો આપવાનુ” સ્વીકાયુ' :
(૧) ખેડૂવાની ફરિયાદોની તપાસ માટે સમિતિ નીમવી, એમાં ત્રણ સભ્યા પરિષદના, ત્રણ તટસ્થ અને રાજ્યના ત્રણ સભ્યે રાખવામાં આાવશે. સમિતિના પ્રમુખ તરીકે દીવાનસાહેબ રહેશે. (૨) રાજ્યે પ્રજાપરિષદના સહ સ્વીકાર કરવા,
(૩) પ્રજાકીય સુખરાઈની સ્થાપનાની જાહેરાત કરવી અને એનુ બધારશુ પ્રા તેમજ રાજ્યના પ્રતિનિષિઓએ મળીને તૈયાર કરવુ.૧૮
મા સમાધાન પાછળ જામસાહેબની ચાલ હતી. એ પરિષદને ભાંગી નાખવા માટે તૈયારીને સમય મેળવવા ઈચ્છતા હતા તેથી એમણે સમાધાન થતાં ગરાસદારામાંથી જીવાનેાને પસંદ કરી 'તોફાન'ની તાલીમ આપવાનું શરૂ કર્યું.. ખીજી બાજુથી મુસ્લિમ અને અશ્માને પરિષદના ઉર્જાળયાત નગ સામે ઊભા કર્યાં, પરિષદ મળવાને દસ દિવસ બાકી હતા ત્યારે તા. ૨૦ એપ્રિલ, ૧૯૩૯ ના રાજ
આ ગુંડાગીરીને પ્રથમ અંક શરૂ થયા. રાજ્યનાં જુદા જુઈ ખાતાંઓમાં કામ કરતા ક્રમચારી, પસાયતાઓ, રસ્તામાંધકામના મજૂરી, સુધરાઈના મુસલમાન પટાવાળા ને આમરખેવાના મિયાણાએ તથા પાટણ રસાલાના ગિરાસદાર ભાઈઓને તૈયાર કર્યાં. એમના હાથમાં લાકડી તલવાર ભાલા અને છરીઓ આપ્યાં. ખંભાળિયા દરવાજાથી એ હાર માસેાનુ' એક સરઘસ દેકારા કરતુ જામનગરના મુખ્ય માર્ગો પરથી પસાર થયું. રસ્તામાં જે કાઈ ખાદીટાપીવાળા મળ્યા તેમની ટાપી ઉડાડી દીધી, એમને માર માર્યાં. એમાંના કેટલાકની સાઈકલે તેડી નાખી, કેટલાકની દુકાનો તૂટી. પરિષદ મુર્દાબાદ' અને ‘જામસાહેબ ઝિન્દાબાદ'ના પોકાર કર્યો. આ ગાઝારા દિવસે મુસ્લિમે ગરાસદાર! મને ખીજા ભાડૂતી માણસેએ ઘણુા નિર્દોષ માણુને પશુ રીથી ઘાયલ કરેલા. એમની લૂંટ
માર્ચ/૧૯૯૧
પાંચ
For Private and Personal Use Only