________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
કે ફૂટ અને મેટી એનાથી ઘણી વધારે વડવાળું આંચે છ-રાજપૂત જ્ઞાતિમાં ઊંચી થાય છે. ફૂલ સુગંધી હોય છે. મોટી નામ મળે છે અરણીનાં મૂળ છાલ વગેરે ઔષધ તરીકે બાખલવડ-બોખલ' શબદ હિંદી છે તેને અર્થ વપરાય છે.
કેટલાક ઘરે અને એકઢાળિયાવાળી જગ્યા ટંકારા--અરણીને કaછી ભાષામાં કારો' કહે છે. કરે છે. આ પરથી “બાખલવડ એટલે
સંભવત: આ “રાંકારો' પરથી ટંકારા' નામ એવો ઘેઘૂર વડ કે જેની ઘટામાં ઘર વસી પડયું હોય. અલબત્ત, આ એક સંભાવના શકતાં હોય. આવા વડવાળું
ચિત્રાવડ-ચિત્રાજીએ વસાવેલું વડવાળું ઉપલેટા-ઉપલેટ' નામની વનરપતિ થાય છે તેના માત્રાવડ–માત્રાજીએ
પરથી (૨). ત્રિકાલીનાં દના શાસનમાં મેધાવડ–મેઘા નામની વ્યકિતએ ,, ‘ઉપલટ' નામને ગ્રામોલેખ મળે છે. મોટાવડા--મોટા વડવાળું (સંદર્ભ છે. હરિપ્રસાદ શાસ્ત્રી, મૈત્રકકાલીન રાજાવડલા રાજા નામની વ્યક્તિથી ઓળખાતા ગુજરાતી ભા.ર, પરિશિષ્ટ ૨, પૃ. ૪૫)
વડવાળું ખજૂરડા-ખજરીવાળું
નાનાવડા-નાના(આ વ્યકિતનામ છે)થી ઓળખાતા નાળિયેરી – નાળિયેરીવાળું
વડવાળું ગામ તે પિપરડી-પીપરવાળું
રાજાવડલા-જસ, જસાજીતું. એ નામની રાજવી થોરડી-થેરવા, શેરવાળું
વ્યક્તિથી એાળખાતા વડવાળા માંકડિયા-આંકડા (સં-અક)વાળું
» જામ. જામ સાહેબનું, એ રાજા નામની ખાખરા-ખાખરાવાળું
વ્યક્તિથી ઓળખાતા વડવાળું ગામ ખેડાપીપર-બડા નામની વ્યક્તિએ વસાવેલ લાખાવડ-લાખા નામની વ્યક્તિથી ઓળખાતા વડવાળું પીપરવાળું
કે લાખાએ વસાવેલું વડવાળું રિયાળ-રિય થેરવાળું
માખાવડ–માખાજીએ વસાવેલું, વડવાળું
આંબરડી-આંબાવાળું ખાખરાળા-ખાખરાવાલા—ખાખરાવાળા
પલાસ-પલાંશ-પલાશ' સંસ્કૃત નામ છે, જે દેશમાં - ખાખરાળા ખાખરાવાળું
કેસૂડ’ તરીકે પ્રખ્યાત છે અથવા “ખાખર'. પીલુડી-પીલું જીરવાળું. ખાખરેચી-ખાખરાવાળું
આ વૃક્ષ સર્વત્ર પણ મ૯૫ પ્રમાણમાં મળે છે. જાબુડિયા-જાંબુવાળું
ખાખરો-પલાશ સર્વાગી ઓષધોપયોગી છે. તે
કોઠી-સાધારણ કદનું ગુજરાત ભરમાં સર્વત્ર જોવા ગિસિયાળી-જ્યાં કાંગસા થાય છે.
મળતું “કાઠી' વૃક્ષવાળું ગામ, આ તરવડા-ત્રિવટા -ત્રિવડા-ત્રણ વડના સમૂહવાળું
કાંટાળું વૃક્ષ છે. આને – દર સારો થાય છે. જંગવડ જંગ મેટા વડવાળું
કલકી-કાલ એટલે બે રડી. પ્રસિદ્ધ આયુર્વેદાચાય જમનાવા-જમના નામની સ્ત્રીથી ઓળખાતા બાપાલાલ વઘ બેરની મોટી જાત કાશીવડવાળું
બેર માટે કેલું શબ્દ પ્રયોજે છે. આમ, ભૂતવડ-વાં ભૂતને વાસ મના હશે તેવા વડવાળું
જ્યાં આવાં કેલ બોર થતાં હોય. પાચવડા-પાંચ વડલાને સમૂહવ શું
ભરંડી-મૂળ-ભુસુંડી-આના-અર્ધાથી ઢેક હાથ બાંયવડ-માંચ, આંયાજી નામની વ્યક્તિએ વસાવેલું
ચા છોડ થાય છે, સપ્ટેમ્બર/૧૯૯૧
For Private and Personal Use Only