Pathik 1990 Vol 30 Ank 01 02

SR No.: 535349
Original Sutra Author: N/A
Author: K K Shastri and Other
Publisher: Mansingji Barad Smarak Trust
Publication Year: 1990
Total Pages: 100
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Pathik, & India
File Size: 6 MB

Page 82

કેટલે વિરતાર હશે ? નકી નહિ, પણ આજથી ત્રણથી ચારગણે જરૂર ગણાય. આજુબાજુનાં આઠ ગામ એમાં આવી જતાં હશે, કારણ કે આ બધા ગામના સીમવગડાનાં ખેતર કે ટીંબાના વાણમાંથી ઉપરના અવશેષો પ્રાપ્ત થાય છે. આમાં ઘણું વાર સળંગ દટાયેલાં મકાન પણ જોવા મળે છે.
આ ગામોના પરિસરમાંથી પ્રાપ્ત થયેલા સિક્કા પરથી એની પ્રચીનતાને અંદાજ તારવવાનું નક્કી કરીએ તે ત્યાંથી મળેલા સૌથી જૂના સિક્કા ભારતીય પંચમાર્ક પ્રારના પ્રાપ્ત થયા તેમાંથી જૂના એટલે ઈ. ૫. ૮ મીથી ૨ જી સદી સુધીના કાલની ગણાય. આ સિક્કા શુદ્ધ રૂપાના છે અને સાફ કરી તપાસતાં આમાંથી ત્રણેકમાં એક બાજુ સંપૂર્ણ લીસી એટલે કોઈ ચિહન વગરની છે, ગણુમાં બંને બાજુ કેટલાંક પ્રતીકની છાપ છે, જેની એક બાજુ ઘણી બધી પ્રતીક-છાપ છે. એમાં તારા સુર્ય મય નંદી વૃક્ષ એવાં પ્રતીકો ઘણાં અવ્યવસ્થિત રીતે ગે,ઠવ્યા વગર અંકિત થયેલાં છે. આ બધાનાં વજન સરેરાશ સરખાં છે, જે ૨.૨૫ થી ૨.૫૦ ૨,મના છે. આકાર બેના એક બાજ અણી અને બીજી બાજુ ગોળાકાર એટલે ભમરડાના આકારના કહેવાય. બીજા બે દીક ગાળ, જયારે બાકીના લંબગોળ છે. આને સારા ઘસેલ કે કાપેલ છે, જે વજનની સમાનતા લાવવા કરવામાં આવ્યું ગણાય. માપમાં બધાની લંબાઈ પહેલાઈ ૧૬ થી ૧.૮ સે.મી. વ્યાસની છે, જાડાઈ સામાન્ય સિક્કા જેટલી બધાની સરખી છે.
આ સિક્કિ કઈ પ્રજાના? એ પ્રજા સૌરાષ્ટ્રમાં કઈ રીતે આવેલી ? એને ઈતિહાસ શે ? એ પ્રશ્નોના જવાબ માટે આ સિક્કાને ઈ. પૂ. ત્રીજા ચેથા કાના ગણીએ તે આપણું ગણરાજયના અને જનપદના ઈતિહાસને જે પડે. નર્મદા નદી પર આવાં ગણરાજ્ય અને એ પહેલાના જનપદે નર્મદાતીરેથી મોટા ન જેવા ખંભાતના અખાતને ઓળગી પૂર્વ સૌરાષ્ટ્રમાં આવ્યાં દેખાય છે. આમા વધુઓ-આભીરે તરફ વિશેષ લક્ષ જાય એમ છે. એ ગણના કરતાં સમુદ્રતીરના વેપારી નિગમેના આ આહત સિદ્ધિ હોય. આમ કરવપ્રને મુદ્દા આધારિત કાલઆ જનપદમાં ગણના આગમન એટલે જૂન-ગવાનું મન ઈતિહાસના અભ્યાસુને થાય એ સહુજ છે. આના પછી મગધના મહારાજ્ય સાથે ભગવાન બુદ્ધને અ યાયી છે અને ભિખુબ-વિદ્વાન ધર્મ પ્રચારકે પણ આ રસ્તે સૌરાષ્ટ્રમાં
15.
-
:
જ
રીત
પથિાનીપત્સવો
ટેન9/
૧૦