Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અહમદશાહ ૩ જો
(ઇ.સ. ૧૧૧૪ થી ૧૫૧) શ્રી શંભુપ્રાદ હું. દેસાઇ અમદાવાદનું નામ જેના નામ ઉપરથી પડયુ તે અહેમદશાહના પુત્ર લશ્કરખાનના પૌત્ર સતીખાનનો પુત્ર આ અહંમદર્શાહ હતે. ગુજરાતની ગાદીના સ્થાપક મુઝસ્ફૂફરશાહના વશમાં કદાચ આ એક જ વારસ બાકી હતા. ઈ.સ. ૧૫૫૪ માં મહેમદાવાદમાં અમીરાએ જે ગુજરાતની ગાદીએ બેસાડયો, મિરાતે સિકદરી લખે છે કે
'ઝ નેહસદ ઝુત રતે દર રાસ્ત યક કંઝા ગુરંત શેહરા કે અમુક લક”
“જ્યારે નવસા એકસઠ (દ્વિજરી) વષૅ પૂરાં થયાં ત્યારે સુલતાનને ભાગ્યે કહ્યું કે આ રાજ્ય તારું છે.” મહમૂદ ત્રીન પાસે એક હિન્દુ નાકર હતા તેણે એને ધર્માંતર કરાવી અબ્દુલ કરીમ' નામ આપેલુ. ધીરે ધીરે એ સુલતાનના એટલા કૃપાપાત્ર થયા કે એને ઈતિમ દખાનને ઇકાબ આપ્યા. મહમૂદના મૃત્યુ વખતે બુરહાનના કાવતરામાંથી બચી ગયેલા અને ખીજા અમીરો મરાઈ જતાં એણે હઝરત સૈયદ તથા ખીજા જે અમીરે બચી ગયેલા તેને કહ્યું કે સુલતાનની કંઈ પણ બેગમ સગર્ભા નથી એટલે રાહ જોવાની જરૂર નથી, માટે લતીફખાનના પુત્રને અમદાવાદથી લઇ આવી ગાદીએ બેસાડો, જ્યારે સ્ત્રી-ઉલ-મુલ્ક નામને અમીર શેાધવા ગયે। ત્યારે અહમદ એના કુતામાં બાજરી લઈ કબૂતરાને ખવરાવવા એક વાણિયાની દુકાને ઊભેલા. રઝી-ઉલ-મુલ્ક એતે સાથે લીધે। ત્યારે એની માએ રાવા અને રાડા પાડવા માંડી કે મારા દીકરાને આ અજાણ્યા માણસ લઈ જાવ છે !' ત્યારે એને કહ્યુ કે “એને એવા સ્થળે લઈ જવામાં આવે છે કે આવતી કાલે એન દૂર આગળ લોકા એકત્ર થશે, પણ કાઈને અંદર જવા રજા નહિ મળે.'
છુરહાને લગભગ બધા ત્રિમ અમીરાતી ઘાત કર્યો હતેા એટલે વજીરાત ઈત્તિમાદખાનને આપવામાં આવી. સુલતાનની સગીર વય તેમ અનુભવના અભાવને કારણે તેમજ રાજવશમાં એ ઊછયે ન હેાવાથી સુલતાને કઈ રીતે રહેવુ જોઈએ એની માહિતીના અભાવને કારણે ઈત્તિમાદ ખાતે અંતે પૂર્ણ અંકુશમાં રાખ્યા અને પોતે સર્વસત્તાધીશ થઈ પડયો.
આ પછીને ઈતિક્રાસ એ ગુજરાતના અમીરા, દરિયાખાન, હબશી નાસીર-ઉલ-મુદ્રક, આલમખાન અને સૈયદ મુબારક જીખારી વચ્ચેના કલહને છે. આ અમીરા થાડો સમય શત્રુ થઈ સામસામા લડતા, નળી પાછા મિત્રા થઈ જતા, પણ એક વાતમાં એએ સર્વે સહમત હતા: એમણે એએની વચમાં ગુજરાતનું રાજ્ય વહેંચી લીધુ હતુ. અને ખન્નતાને ભાગ પાડી લીધા હતા. આ સર્વમાં એક સૌદ સુબારક બુખારી પ્રામાણિક હતા અને રાજ્યનું હિત કરવા પ્રયત્ન કરતા છતાં એણે પણ ગુજરાતના ભાગ વહેંચાયા તેમાં પાણુ ચાંપાનેર ખભાત કપડવંજ વડેદરા વાઈસનેર ધાળકા અને ધંધુકા જેતાના ભાગે આવતાં રાખી લીધેલાં,
ગુજરાતની સંસ્તનત આમ નધણિયાતી હતી અને ત્યાં કાઇ સામને! કરે એમ હતુ` નહિ એમ માની બુરહાનપુરના સુલતાન મુબારકશાહે ચડાઈ કરી. આ સમાચાર સાંભળી અમીરાતે ભષ લાગ્યા અને એને સામને કરવા સૈયદ મુબારક જીખારીને જવા વિન'તી કરી તથા બીજા અમીરાએ સુલતાન મુબારકને સંદેશ મોકલી પોતે એમની મદદમાં રહેશે એવી ખાત્રી આપી. સૈયદ મુબારકને આ સમાચાર મળ્યા અને જઈને રસૈયદ મુબારકે સુલતાન મુબારક સાથે વાટાઘાટ ચલાવી એને પાછા વાળ્યેા. ચિક
wh૮/૧૯૯૦
૧૫
For Private and Personal Use Only
| SR No. | 535346 |
| Book Title | Pathik 1989 Vol 29 Ank 11 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | K K Shastri and Other |
| Publisher | Mansingji Barad Smarak Trust |
| Publication Year | 1989 |
| Total Pages | 36 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Pathik, & India |
| File Size | 3 MB |