Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
નિયમ પ્રાપ્ત થાય
નો છેદ કરવો તે
અને આ બધી
અંક ૧૦-૧૧]
જપ અને ધ્યાન અપૂર્વકરણ-જીવને ધર્મના સારા અનુષાને ધ્યાય, મનન, નિદિધ્યાસન” આદિમાં તેને કરતાં કયારે પણ નહિ આવેલો એ આત્માને આકર્ષણ હોય છે.. અપૂર્વ અધ્યવસાય-પરિણામ ઉત્પન્ન થવો તેનું બીજી તારાદષ્ટિમાં વેગનું બીજું અંગ નામ અપૂર્વકરણ છે. આ અપૂર્વકરણનું ફળ નિયમ પ્રાપ્ત થાય છે. નિયમ પાંચ પ્રકારના રાગ દ્વેષરૂપી ગાંઠ છે તેનો છેદ કરો તે છે છે. (૧) શૌચ, (૨) સંતોષ, (૩) તપ, (૪) અને આ મંથિ છેદનું ફળ સમ્યક્દર્શનની સ્વાધ્યાય અને (૫) ઈશ્વરપ્રણિધાન (આત્મપ્રાપ્તિ છે. આ સમ્યક્દર્શનથી જડતન્યનું તત્ત્વનું ચિંતવન કરવું ) આ દૃષ્ટિમાં જીજ્ઞાસાજ્ઞાન થાય છે. સમ્યક્ દર્શનના પાંચ લક્ષણ છે. ગુણ એટલે કે તત્ત્વજ્ઞાન મેળવવાની અભિલાષા ૧. પ્રશમ (સમભાવ), ૨. સંવેગ (સંસાર પર પ્રાપ્ત થાય છે. આ દષ્ટિમાં વર્તાતા જીવને યેશ ઉદાસિનતા), ૩. નિવેદ (વૈરાગ્ય), ૪. અનુ વિષેની કથા પર પ્રેમ આવે છે અને સંસારી કંપા અને ૫. આસ્તિકતા. આ લક્ષણો વાતો પર આનંદ આવતો નથી. આપણામાં હોય તે જાણવું કે આપણામાં ત્રીજી અલાદ્રષ્ટિમાં ગ્રંથીભેદની નજીક સમ્યક્ત્વ છે.
આતમાં આવી જાય છે. આ દષ્ટિમાં “શ્રષા” શ્રદ્ધાસંગી બોધને દષ્ટિ કહે છે. આવા ( તવ શ્રવણની ઈચછા) ઉત્પન્ન થાય છે. પ્રકારની દૃષ્ટિથી હલકી પ્રવૃત્તિ અટકી પડે છે
ચોથી દીપ્રાદષ્ટિમાં ચતુર્થ અંગ પ્રાણાયામ અને શુભ પ્રવૃત્તિ તરફ ગતિ થાય છે. મિત્રા,
* પ્રાપ્ત થાય છે. આ દષ્ટિમાં બાહ્યભાવને રેચક તારા, બલા, દીપા, સિથરા, કાંતા, પ્રભા અને
થાય છે. અંતરભાવને પૂરક થાય છે અને પર. આઠ દષ્ટિ દ્વારા આત્માને ઉન્નતિક્રમ
સ્થિરતાભાવને કુંભક થાય છે. આ દૃષ્ટિમાં બતાવાય છે.
રહેલ પ્રાણીને ધમ પર પ્રીતિ થાય છે. આ પહેલી ચાર દૃષ્ટિએ મિથ્યાષ્ટિવાળા દષ્ટિમાં રહેલ પ્રાણી અપૂર્વકરણુવડે પ્રથી ભેદ જીમાં પણ હોય છે. મિથ્યાત્વ ભાવમાં કરી સમકિત પામે છે, અનાદિકાળના મિથ્યાતણાતો આત્મા જ્યારે ઓધદષ્ટિ ત્યજી દે છે ત્વની ગાંઠને છેદવારૂપને બંથી ભેદ કહે છે. ત્યારે તે આગળ વધે છે. વડિલના ધર્મને સમ્યકત્વ પ્રાપ્ત થયું હોય છે તેનામાં ઉ. અનુસરવું, પિતાની અકકલને ઉપયોગ ન સદગુણ હોય છે એટલે કે તે જીવમાં માર્ગો કરો તેને આધદષ્ટિ કહે છે. જ્યારે છેલ્લું નસારીના પાંત્રીશ ગુણ હોય છે. પુદ્ગલ પરાવત્ત પ્રાપ્ત થાય છે ત્યારે આત્મા
પાંચમી સ્થિરાદષ્ટિમાં તવધ રત્નપ્રભાગદષ્ટિ પ્રાપ્ત કરે છે. આઠ દૃષ્ટિના સમુચ્ચયને
તુલ્ય હોય છે. જે બંધ થાય છે તે બધા ચગદષ્ટિ કહે છે.
દીર્ઘકાળ સુધી રહે છે. પણ તે તદ્દન શુદ્ધ પ્રથમ મિત્રાદષ્ટિમાં રોગનું પ્રથમ અંગ હોતો નથી. આ દષ્ટિમાં વિષયવિકારમાં ઇદ્રિને યમ પ્રાપ્ત થાય છે. અહિંસા, સત્ય, અસ્તેય, ન જેડવારૂપ પ્રત્યાહાર નામનું યોગનું પાંચમું મિથુન વિરમણ અને અપરિગ્રહતા એ પાંચ યમ છે. અંગ પ્રાપ્ત થાય છે. આ દૃષ્ટિમાં બોધ વિજળીના ઝબકારા જેવો છઠ્ઠી કાંતાદ્રષ્ટિમાં જીવને ધારણા નામનું નજી હોય છે. આ દષ્ટિનું લક્ષણ ‘અખેટ” ગનું છ અંગ પ્રાપ્ત થાય છે આ દષ્ટિવાળા
એટલે જીવને શુભ કાર્ય કરતાં જરા પણ જીવમાં ચિત્તની ચપળતા ઓછી થાય છે કંટાળો આવતો નથી અને પુસ્તકના “સ્વા અહીં જીવને મીમાંસા નામને ગુણ પ્રાપ્ત થાય
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 533978 |
| Book Title | Jain Dharm Prakash 1968 Pustak 084 Ank 10 11 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publisher | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publication Year | 1968 |
| Total Pages | 16 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Jain Dharm Prakash, & India |
| File Size | 8 MB |