________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અંક ૫ ]
ગ્રન્થના સાતત્યની અભિલાષા
(૪૫).
કવિ વાનાએ વિ. સં. ૧૬૮૨માં જયાનન્દ- રચી છે. એનું ૫૪૩ મું નિમ્નલિખિત પદ્ય અત્ર થરિત્ર યાને જયાનન્દરાજર્ષિરાસ રમે છે. પ્રસ્તુત છે – એના અંતિમ ભાગમાં એમણે નીચે મુજબ “સાર “અવળ'નો ઉલેખ કર્યો છે:
વાવ = નવમfoો મેરા. . જિહાં મહઅલિ ધરઈ વલી મેર,
તાત્ર ૨ થા માત્રા દ્રમંડલ ચાલક નહીં સેર
૪ યથાવા દો. I ૧૪૩ ", જિહાં લગઈ તારા નઇ રવિ ચંદ.
અહીં- કહ્યું છે કેઃ ઉવસમાલા જ્યાં સુધી . તિહાં લગિ રાસ કરે આણંદ લવણુ સમુદ્ર રહે. અને જ્યાં સુધી “મેરુ ”નક્ષત્રથી આમ અહીં મેર. ધવમંડળ, તારા, સુર્ય અને વિભૂષિત રહે ત્યાં સુધી આ જગતમાં સ્થિર-કી ચન્દ્રને નિર્દેશ કરાયું છે. આ ઉપરથી જોઈ રહેજો. શકાશે કે કેટલાક જૈન કવિઓએ પિતાતાનાં : 'જૈન ધર્મનું સાતત્ય–જેમ ગ્રંથોના સાતત્યને ગ્રન્થનું સાતત્ય ઈચ્છયું છે. મેં તે અંગુલીનિર્દેશ ઉદ્દેશીને ઉલ્લેખ મળે છે તેમ ઉદયતિલકના શિષ્ય પૂરતાં જ ગુજરાતી ઉદાહરણે વિવિધ શતાબ્દીને અમરવિજયે વિ. સં. ૧૮૬ માં જે કેસીકુમાર અંગેનાં આપ્યાં છે, એમાં આવાં અન્ય ઊદાહરણે પાઈ રચી છે એના અંતમાં જૈનધર્મના સાતત્યને આપી વૃદ્ધિ થઇ સંકે તેમ છે એટલે હવે સંસ્કૃત -અંગે એમણે નીચે પ્રમાણે કથન કર્યું છે:- s અન્યમાંથી આવું એક ઉદાહરણ ૬ રજુ કરું છું. “જે લગ રાજ કરે સુર ઈદ, જયસિંહરિએ વિ.સં.૧૪૦૨માં કુમારપાલ, * * * જાં લગ “મેરુ' ગિર દે છે
, + ચરિત સંસ્કૃતમાં રચ્યું છે. એના અંતિમ પવતી : ' જ લગ’ ભૂ થિર રવિ ચદે, .
: - , નિમ્નલિખિત, છેલી બે પંકિત અત્રે પ્રસ્તુત છે
જૈન ધરમ ચિર નદૈ ” :
* અહીં જૈન ધર્મ કયાં સુધી સમૃદ્ધ રહે તે દર્શાવાયું "यावत् पुष्यति मेदिनी सरसिजे
છે. તેમ કરતી વેળા ઈન્દ્ર' જ્યાં સુધી રાજય કરે, स्वर्णाचल: कर्णिका
મેરુ જ્યાં સુધી રહે,"જ્યાં સુધી પૃથ્વી, ધ્રુવ સુર્ય भावं तावदिदं चरित्रममलं અને ચન્દ્ર રહે ત્યાં સુધીની મર્યાદા જૈન ધર્મ માટે " છorg વિદ્વઝન જણાવાઈ છે. • , ' " - "
| જૈન શાસનના જયજયકાર કરિનાં કઈ જેમ ગુજરાતી અને સંસ્કૃત અન્યકારેએ ,
શિષ્ય કુલધ્વજકુમારપ્રબ ર છે. એમાં ગ્રંથના સાતત્ય માટે અભિલાષા દર્શાવે છે તેમ
એમણે નિમ્નલિખિત પંક્તિ દ્વારા જૈન શાસનને કઈ કેઈ પ્રાકૃત ગ્રંથકારે પણ તેમ કર્યું છે એ
જયજયકાર ઈચ્છે છે તે હું રાગાદિ શત્રુના વિજેતા વાત હવે હું સૂચવું છું.
જિનવરના શાસનને યથાર્થ લાભ લઈ એ રાગાદિ સમભાવભાવી હરિભદ્રસૂરિના પૂર્વવત મનાતા શત્રુઓ ઉપર વિજય મેળવનારને જયજયકાર થાઓ ધર્મદાસગણિએ ઉવસમાલા (ઉપદેશમાલા) એમ ઈચ્છું છું.'
- ' “ મહી મેરુ જગદીષઈ ઈસાર, ૧ જુએ D c G' C M ( Vol. XIX,
તાં જિનશાસનિ જયજયકાર.” sec. 2, p. 1, No. 236 ). ૨ એજન ક્રમાંક ૧૩૫
- ૧, એજન ક્રમાંક ૧૬૭, ૨ એજન ક્રમાંક ૧૫૬.
For Private And Personal Use Only