________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ
પુસ્તક ૮૦ મું
અષાડ,
વીર સ, ૨૪૯૦ અંક ૯
વિક્રમસં. ૨૦૨૦ (રેશમના કીડે પોતાના અંગમાંથી તાંતણું કાઢી, પિતાનું જ અંગ તેથી જકડી નાંખે છે. તેમ માનવે પણ પોતે જ કરેલા કર્મથી પોતાને બાંધી નાંખે છે.) રેશમતણે કીડા નિપાવે તંતુ સૂદ નિજ અંગથી, ને તે સુંવાળા તંતુથી વેષ્ટિત કરે તનુ ભાવથી;
નરમાશ ને વળી હુંફ સારી અનુભવે નિજ અંગમાં, કીડે
જાણે ને બંધન થઈ રહ્યું છે નિજતણા સ્વાતંત્ર્યમાં. ૧ | હરિગીત છંદ]
માનવ અહે એવી જ રીતે કર્મનું બંધન કરે, નિજને જ નિજના હાથથી બાંધી રહ્યો અનુભવ કરે; અજ્ઞાનવશ મેહાંધ થઈને વિવિધ કર્મો આચરે, હું શું કરું છું ક્યાં જઉ છું એ ભૂલી સંચરે. ૨
જ્યારે જુએ છે અનુભવે છે હું જ બંધાઈ ગયે, ક્ષણ માહના દૃઢ પાશમાં સુખ માણતા પરવશ થયા; થાએ પછી જાગૃત નિહાળી શું સ્થિતિ સારી થઈ, બંધન ફગાવી હું દઉ કુણ માગથી મતિ કયાં ગઈ ! ૩ માથે દઈને હાથ રૂ માન હા હા ! કરે, ત્યાં થાય પશ્ચાત્તાપ માટે શાંતિ મનની સહ હરે પણ તે એ મૂકે નહીં કુકર્મો થાય પરવશ મેહને, ૨ડતા ન છૂટે બંધને જે હાથના કીધા મને ૪ કીટક છતા એ બંધને સહ તેડવા તૈયાર છે, જે મૃદુ સુંવાળા સુખદ હાથે નિર્મિયા જાણે છતે તડતડે કરી રસહુ તંતુ તેડે જે વહાલા લાગતા, પણ તે ફગાવે પ્રાપ્ત કરવા મુક્તિની સુખ સંપદા. ૫ માનવ કહાવે બુદ્ધિશાળી ઈમ છતાં સહુ બંધને, પાકા કરે એ ફરી ફરીને નિબિડ અનુભવું એહવે; આંખ છતાં થઈ અંધ પરવશ માર્ગ ન સુઝે એને, બે હાથ પગ હોવા છતાં પંગુ બન્યું છે નિજ મને. ૬ કૃમિ કીટકે જે વાપરે ચતુરાઈ મુક્તિ કારણે, શું તેટલી પણુ બુદ્ધિ નહીં છે માનવોના ચિત્તને ? સે અને અંતર તપાસે શાંતિથી નિજનું હવે, શું રાખવા છે કર્મબંધે નિમિંયા જે ભવભવે ! ૭
સાહિત્યચંદ્ર
બાલચંદ રેશમતણે કૃમિ બંધ તોડે નિમિયા નિજ હાથના,
હીરાચંદ તિમ માનવે પણ કર્મમ છે તેડવા નિજ આત્મના
માલેગામ જિમ કૃમિ પરાક્રમ વાપરીને મુક્ત હેજે થાય છે, બાલેન્દુ બધે તિમ પરાક્રમથી જ મુક્ત થવાય છે. ૮
5
VAVAV
For Private And Personal Use Only