________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
- અંક ૪]
જિનદર્શનની તૃષા
કરવાથી (Searching Investigation), સેનાની આ બન્ને પ્રકારની શ્રદ્ધા તત્ત્વમાર્ગે ચઢવા માટે પરમ જેમ કસોટી કરવાથી ઉપજે છે. કલ-છેદ-તાપથી આવશ્યક છે, કારણ કે જ્યાં સુધી તેવી શ્રદ્ધા ચેટ જેમ સોનાની ચોકસાઈ કરવામાં આવે છે, તેમ શાસ્ત્ર- નહિં', સાચી અંત આસ્થા ઉપજે નહિ, આત્મામાં ન તત્વરૂપ સુવર્ણની ચોક્કસ પરીક્ષા વિચક્ષણુ પ્રજ્ઞાવંત ભુંસાય એવી છાપ' પડે નહિ, ત્યાં સુધી બધું ય પુજ્ય કરે છે, અને તે પણ કઈ પણ મત-દર્શનના જાણવું–કરવું ‘છાર પર લિંપણ' જેવું થઈ પડે આગ્રહ વિના, અત્યંત મધ્યસ્થતાથી, કેવળ શુદ્ધ છે. અને એટલા માટે જ શ્રી ઉત્તરાધ્યયન સૂત્રમાં તત્ત્વવેષકપણે જ કરે છે; પ્રમાણિક ન્યાયાધીશની કહ્યું છે તેમ “શ્રદ્ધા પરમ દુર્લભ છે; પરતુદા. જેમ ન્યાયતુલા બરાબર જાળવીને, કોઈ પણ પ્રકારના “દેવ ગુરુ ધર્મની શુદ્ધિ કહે કિમ રહે? પક્ષપાતx વિના, સ્વચ્છ અંતઃકરણથી કરે છે.
કિમ રહે? શુદ્ધ શ્રદ્ધા ન આણો; આજ્ઞાપ્રધાન અને પરીક્ષાપ્રધાન શ્રદ્ધા
શુદ્ધ શ્રદ્ધાન વિણ જેહ કિરિયા કરે,
છાર પર લિપરો તે જાશે.” આવી, અગ્નિપરીક્ષા કરતાં તેઓને સાંગોપાંગ
* * શ્રી આનંદધનજી તસ્વનિર્ણય-તનિશ્ચય થાય છે, અને તેથી કરીને સભ્ય પ્રતાતવાળા, ખરેખરી ખાત્રીવાળી (Real સમ્યગદર્શન પ્રતિબંધક મિથ્યાદર્શન Conviction), અંતરાત્મામાં-હૃદયમાં ઠસી જાય એવી આમ હે ભગવન ! તમારા દર્શનની શૈલી પ્રમાણે સચોટ અંતરંગ શ્રદ્ધા સંપ્રત્યયાત્મક શ્રદ્ધા ઉપજે છે. વિચારતાં જિજ્ઞા સા, શુશ્રષા, શ્રત અને શ્રદ્ધાનનું આવી પરીક્ષાપ્રધાનની શ્રદ્ધા બળવત્તર અને દુર્લભત્તર ઉત્તરોત્તર અધિકાધિક દુર્લભપણું પ્રતીત થાય છે હોય છે, પણ તેવી તથારૂપ પરીક્ષાનું સામર્થ્ય અને આ તત્વાર્થ શ્રદ્ધાનેરૂપ સમ્યગ્ગદર્શન પરમાકાંઈ બધાયમાં હોતુ નથી, વિરલા સમર્થ સ્થાપશમવંત મૃતના દુર્લભ પણાનું કારણ પશુ તપ્રતિબંધક પુરુષે જ તે કરી શકે છે, અને તેઓ પણ આજ્ઞાનું મિથ્યાદર્શન નામક કાતિલ ઝેરનું જગ માં વિપુલ અવલંબન છેડી દેતા નથી, ગૌણપણે તે માન્ય પ્રમાણુમાં વ્યાપકપણું એ છે. કારણ કે અનેક પ્રકારે રાખી તે પ્રસિદ્ધ કરવા મથે છે એટલું જ. તેમજ આવિષ્કત થતા મિત્વને પંચ મુખ્ય પ્રકારના આજ્ઞાપ્રધાનને કાંઈ પરીક્ષાને અભાવ હોય છે એમ સકંજામાંથી ભલભલા પંડિતમજે પણ છટકી શકતા નયો, ગૌણપણે તે પણ વથાશક્તિ તેને હોય છે. નથી, એટલું જ નહિ પણ, તે તે મિયા––ગ્રહથી
આજ્ઞા અને પરીક્ષા બને તત્વમાર્ગણાની પ્રબળ ગૃહીત થઈ પિતાના અભિગૃહીત નાના પ્રકારના અવલંબન છે, માટે આશાપ્રધાન અને પરીક્ષાપ્રધાન આગ્રહને વિશેષ જોરથી વળગી રહે છે. (ચાલુ) * “ઘરીતે વરતાપૈઃ ર્જ થયા જનાઃ | + “વાર ઘરમinfણ સુરદાગિફ્ટ ગંતુળો
શાબ્રેડ િવળશુદ્ધિ પરીક્ષત તથા વુધા: ” માળા ગુરુ સઢા સંચમિ ક વીÁિ in ” - -શ્રી યશોવિજયજકત અધ્યાત્મપનિષદુ
શ્રી ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર * “પક્ષપાતો ન કે વીરે, ન ટ્રેપઃ પિત્રાgિ.
ચક સું ખરસ વશ હોય ચેતન, युक्तिमद् वचनं यस्य तस्य, कार्यः परिग्रहः॥"
અપનો મૂલ ન સાય; " – શ્રી હરિભદ્રસૂરિ પાંચ મિથ્યાત ધાર તું અજહું, સાક્ષાત્ વહુવિવારે, નિપાવસfજમા !
સાચ ભેદ નવિ પા. विभन्ति गुणान् दोषान् , धन्याः स्वच्छेन चेतसा ।"
વરથા જનમ માથે મૂરખ !” -શ્રી શુભચંદ્રાચાર્યજીકૃત જ્ઞાનાર્ણવ
શ્રી ચિદાનંદજી.
For Private And Personal Use Only