________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અંક ૧૧ મે ].
પ્રભુસેવાની પ્રથમ ભૂમિકા.
૨૩૯
તે મુગ્ધજન બહિરંગ વૃત્તિથી સેવાની ગમે તેવી ચેષ્ટા કરે, તે પણ તે સાચી કાર્ય સાધક વા સમ્યકુx કેમ બને ? શ્રી દેવચંદ્રજીનું માર્મિક રહસ્યપૂણું વચન છે કે
દ્રવ્ય ક્રિયા સાધન વિધિ યાચી, જે જિન આગમ વાંચી;
પરિણતિ વૃત્તિ વિભાવે રચી, તિણે નવિ થાયે સાચી. ” મુશ્વજનનું આ મુગ્ધપણું-મૂઢપણું-અબૂઝપણું અનેક પ્રકારે આવિષ્કાર પામે છે. જેમકે-આ પૂજનાદિ હું કરું છું તેથી હું ધાર્મિક ગણાઈશ, ધર્મના થાંભલામાં કે ધર્મી
છવડામાં ખપીશ, લોકે મારી વાહ વાહ કરશે, અથવા હારું આ મુગ્ધપણાના સાંસારિક કામ પાર પડશે તે હું આ આ માનતા માનીશ,-ઈત્યાદિ આવિષ્કાર પ્રકારે આ લોક સંબંધી ધન-કીર્તિ-લાભ આદિ તુચ્છ ફૂલની કામનાથી
જે આ મેરુ સમા મહામહિમાવંત મહતું અનુષ્ઠાનનું લઘુતસંપાદન કરી, તેને આત્માને વિષરૂપે પરિણમતા એવા વિષ અનુષ્ઠાનમાં* ફેરવી નાંખે છે, તે જીવ ભલે પંડિત કહેવાતું હોય તો પણ તે તેનું મુગ્ધપરું-મૂઢપણું-મૂખપણું જ દાખવે છે. અથવા આ પૂજનાદિનું મને દિવ્ય ભેગાદિ ફળ મળે, એમ પરલોક સંબંધી ફલકામનાવડે કરીને જે તે જ કારણથી આત્માને ગરરૂપે ( slow poison ) પરિણમતું એવું ગર અનુષ્ઠાન આદરે છે, તે પણ જીવનું તેવું જ મુગ્ધપણું સૂચવે છે. અથવા તત્વસમજણુ વગર જે મુગ્ધચિત્ત જન, સંમછિમની જેમ, યંત્રવત્ ક્રિયાજડપણે-અનુપયોગપણે કયું ન કર્યા બરાબર એવું અનનુષ્ઠાન કરે છે, તે તે તેનું પ્રમટ મુગ્ધપણું પ્રકાશે છે. અને આમ મુધ જીવ હલાહલ વિષ જેવા આત્મઘાતક વિષ અને ગર એ બને પ્રકારના વિદિયારૂપ અનુષ્ઠાનને આદરે છે, અથવા તો કર્યું” ન કર્યા બરાબર એવા અક્રિયા૨૫ અનનુષ્ઠાનને આદરે છે; પશુ આત્માને અમૃતરૂપે પરિણમતા એવા સતક્રિયારૂપ—અમૃત ક્રિયારૂપ અમૃત અનુષ્ઠાનનું કે તેના પ્રશસ્ત હેતુરૂષ તપેતુ અનુષ્ઠાનનું તે તેને x" लब्ध्यादिनिमित्तं मातृस्थानतः सम्यककरणेऽपि । ગુમાવાનુvgfજ્ઞાતિ, ન તરય સસ્થાનત્વાસ: . ઇત્યાદિ. ?
- શ્રી હરિભદ્રસૂરિકત લલિતવિસ્તરા. * “विषं लब्ध्याद्यपेक्षातः इदं सच्चित्तमारणात् ।
महतोऽल्पार्थनाज्ज्ञेयं लघुत्वापादनात्तथा ॥ दिव्यांगाभिलाषेण गरमाहुर्मनीषिणः । एतद्विहितनीत्यैव कालान्तरनिपातनात् ।। अनाभोगवतश्चैतदननुष्ठानमुच्यते । संप्रमुग्धं मनोऽस्येति ततश्चैतद्यथोदितम् ।।
–શ્રી હરિભસૂરિકૃત યોગબિન્દ્ર, + एतद्रागादिदं हेतुः श्रेष्ठो योगविदो विदुः ।
सदनुष्ठानभावस्य शुभभावांशयोगतः ।। जिनोदितमिति त्वाहुर्भावसारमदः पुनः।। સાકર્મકારત્તમકૃતં મુનિકૂવા -શ્રી યોગબિન્દુ
For Private And Personal Use Only