Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પ્રભુસેવાની પ્રથમ ભૂમિકા છે. કૈં (ગતાંક પૃષ્ઠ ૧૭૭ થી શરૂ) F( લેખક–ડો. ભગવાનદાસ મનસુખભાઈ મહેતા M. B. B. s. ) - અત્રે “મુગ્ધ” શબ્દને પ્રથમ કર્યો છે તે સૂચક છે. મુગ્ધ એટલે શું ? મુગ્ધ એટલે બાલ, ભોળા, મૂઢ, મૂર્ખ, અબૂઝ. જેને પરમાર્થનું ભાન નથી ને તત્વનું જ્ઞાન નથી,
એવા ગતાનુણતિક ગાડરીઆ પ્રવાહ જેવા અંધશ્રદ્ધાળુ પ્રાકૃત લકે તે મુગધસુગમ કરી મુજન છે; જેને યોગદષ્ટિને દિવ્ય બેધપ્રકાશ સાંપડ્યો નથી ને સેવન આદરે” એવદષ્ટિના અજ્ઞાન અંધકારમાં નિમગ્ન રહી જે લોકસંજ્ઞાના ધમાં–
પ્રવાહમાં તણાયા કરે છે, એવા બહિર્દષ્ટિ ભવાભિનંદી અને તે મુગ્ધજન છે. આ મુગ્ધજનો પ્રાયઃ લાકિક ભાવથી આ લેકોત્તર દેવની સેવા કરે છે. શ્રી દેવચંદ્રજીએ પોકાર્યું છે તેમ “જે લેકાત્તર દેવ નમું લૈકિકથી !” પણ આ લોકોત્તર દેવનું અને તેની અધ્યાત્મપ્રધાન લકેર સેવાનું સ્વરૂપ સમજતા નથી, છતાં આ પ્રભુની સેવા તે સુગમ છે અને અમે તે કરીએ છીએ એમ આત્મસંતોષ અનુભવી પિતાના મનને મનાવે છે, એ જ તેમનું મુગ્ધપણું, ભોળપણું, બાલપણું છે. મુગ્ધ બાલ જેમ રમકડાથી ભોળવાઈ ફસલાઈ જાય, તેમ આ મુગ્ધ બાલછો પણ પોતે માનેલી ઉપરછલા દેખાવવાળી સેવામાં જ પર્યાપ્તિ માની ફેસલાઈ–ભેળવાઈ જાય છે.
પણ પ્રભુ કાંઈ એવા ભોળા નથી ને એની સેવા પણ રહેલી–સાવલી નથી, પણ ઘણી જ દેહલી છે; કારણ કે અવિરાધકપણું થાય નહિં ને જીવના ‘દિલનું કપટ' જાય
નહિ ત્યાં લગી પ્રભુ પ્રસન્ન થાય નહિં ને તે પરમ કરુણાળુની કરુણ* કપટ રહિત થઈ ફળે નહિં. ૫રભાવ પ્રત્યેની પ્રતિરૂપ વિરાધકપણું ડાય નહિં, ત્યાં આતમ અરપણા લગી પ્રભુ સાથે પ્રીતિરૂપ આરાધકપણું જોડાય નહિં. શ્રી દેવચંદ્રજીએ
કહ્યું છે તેમ “પ્રીતિ અનંતી પર થકી, જે ગેડે તે જોડે એહ.” શ્રી આનંદધનજીએ ૫ણું પ્રથમ સ્તવનમાં એવા જ ભાવથી સ્પષ્ટ પ્રકાર્યું છે કે આ કપટ રહિત થઈ આતમ અરપણું રે, આનંદઘન પદ રેહ.' કપટ રહિત થઈ પ્રભુના ચરણે આત્માર્પણ કરવું એ જ આનંદઘનપદ પામવાની રેખા છે. પણ પિતાને આત્મા અન્યત્ર પરભાવમાં અર્પિત હોય ને કહેવું કે હું આત્માપણું કરું છું વા પ્રભુને ભજું છું, તે તે પ્રગટ કપટ છે, આમવંચન છે. આવું પરભાવમાં આસક્તિરૂપ કપટ ન ત્યજે ત્યાં લગી પ્રભુને ભજવાનું કે પ્રભુચરણે આત્માપણું કરવાનું કયાંથી બને? આ કપટરૂપ માતૃસ્થાનથી–માયાથી જેની અંતરંગ પરિણતિ અને વૃત્તિ પરભાવ-વિભાવમાં રાચી રહી છે,
* આ ઉપચરિત કથન છે. આ અંગે શ્રી દેવચંદ્રજીનું સુભાષિત છે કેતુજ કરુણ સહુ ઉપરે રે, સરખી છે મહારાજ ! પણ અવિરાધક જીવને રે કારણ સ થાય..ચંદ્રાનન જિન !
હોમ ૨૩૮ )
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 533817 |
| Book Title | Jain Dharm Prakash 1952 Pustak 068 Ank 11 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publisher | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publication Year | 1952 |
| Total Pages | 28 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Jain Dharm Prakash, & India |
| File Size | 11 MB |