________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ચમતકારમય મહાવીર જીવન તો હતા જે 0 જી જી ([ 0 0
(લેખક-સાહિત્યચંદ્ર બાલચંદ હીરાચંદ, માલેગામ) પ્રભુ મહાવીરના જીવનમાં અનેક ચમત્કારે ભરેલા છે. અને ચમત્કાર વાંચી અનેક અર્વાચીન વિદ્વાનો તરત જ અચકાય છે. સામાન્યતઃ જીવનમાં જે ઘટનાઓ બને છે તેવી જ ઘટનાઓ હોય તે જ તે વિશ્વાસપાત્ર ગણાવવી જોઈએ એવી બુદ્ધિવાદી જનતાની માન્યતા હોય છે. પોતાની બુદ્ધિમાં જે ઘટના નહીં બેસે તે ઘટના બનવી અશક્ય છે એવી માન્યતા તેમના મનમાં ઘર કરી બેસેલી હોય છે. એકાદ જાદુના ખેલ કરનાર જ્યારે એકની પાછળ એક વિલક્ષણ કૃતિઓ કરે છે ત્યારે આપણે આશ્ચર્યચકિત થઈએ છીએ. પણ વચમાંની કડીઓને ઉકેલ મેળવી લેતા તે ચમત્કાર મટી સામાન્ય ઘટના બની જાય છે અને ચમત્કારને પડદો દૂર થઈ જાય છે. જાદુઈ ચમત્કાર બતાવનારની પોલ ખુલી થઈ જાય છે ત્યારે પ્રભુ મહાવીર જેવા મહાન્ આમાએ સંબંધી પણ ચમકારોની વાત આવતાં તેમને પણ સામાન્ય કેટીના માનવોની પંક્તિમાં ગણવાની તેમને ઇચ્છા થાય છે. અને તેને લીધે જ પ્રભુ મહાવીરનું ચરિત્ર લખનારાઓએ ચમત્કારની વાતે પાછળથી ઉમેરી દીધી હોવી જોઈએ એવી માન્યતાને તેઓ પ્રચાર કરતા જાય છે. પિતાના ધર્મગુરુની મહત્તા વધારવાની લાલચે ચરિત્રકારોએ ખોટી વાત ઉમેરી દીધી હશે એવી કલ્પનાના તેઓ ભોગ બની જાય છે !
બાલ્યાવસ્થામાં ભયંકર સપને હાથે ઝાલી ફગાવી દે, દેવતાએ વિશાલકાય રૂ૫ ધારણ કરતાં તેને મુતવડે દાબી દેવો, મેરુપર્વતને પિતાના બાલ અંગૂઠાવડે હલાવ એવી વાત બધી ખોટી જ હોવી જોઈએ. એ તે ભક્તોએ પિતાના ગુરુની અવાસ્તવ સ્તુતિ કરેલી હશે વિગેરે વિચાર–પ્રવાહે બુદ્ધિવાદી પંડિતમાં વહેતા રહેલા છે. બની શકે તે એવી કપનાને આપણે ઉકેલ મેળવવા પ્રયત્ન કરીએ. . નાટકના સ્ટેજ ઉપર જ્યારે જુદા જુદા અદભુત દેખા રજૂ થાય છે ત્યારે અદશ્ય ભાગમાં અનેક માનવે એ ઘટના સફળ કરવા માટે અનેક જાતની સામગ્રી લઈ એ દેખાવને પોષણ આપે છે. એકાદ બે માનવોને એમાં હાથ નથી પણ કેટલીએક વખત સેંકડો માનવેના જુદા જુદા રૂપમાં પ્રયત્નો તેમાં કામમાં લાગેલા હોય છે. એ બધાને એકત્ર મેળ એટલે જ એ સ્ટેજને દેખાવે હેાય છે. એટલે અદશ્ય ભાગમાં જે ઘટનાઓ થાય છે તે બાહ્ય દેખાવથી તે અદષ્ટ જ રહે છે. તેને હિસાબમાં લેવામાં આવે તે જ સ્ટેજની દેખાતી ઘટનાઓને સાચો ઉકેલ મળી આવે. પ્રભુ મહાવીરની જીવન ઘટનાઓને પણ આપણે એવી જ રીતે વિચાર કરવું જોઈએ.
માનવ જીવનની પાછળ અનંત ભવોની ઘટમાળ હોય છે. માનવે કરેલા અનેક કમેને મહાકાય પર્વતે જેટલો સમૂહ એકત્રિત થયેલ હોય છે. એ સમૂહ અત્યંત જાજવલ્ય અને કાર્યક્રવણ હોય છે. એમાંના કેટલાએક ભાગ એગ્ય સમય પાકવાની રાહ જોઈ રહ્યો
( ૧૨૦ )
For Private And Personal Use Only