Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જી.
ySsx
Navguwways
વંશપરંપરાગતા અને કર્મને નિયમ. તે
Heredity and the Law of Karma. }
લેખક:--શ્રીયુત જીવરાજભાઈ ઓધવજી દોશી.. ભિન્ન ભિન્ન માણસોમાં શારીરિક, માનસિક અને નૈતિક તથા આધ્યાત્મિક લક્ષણે અને ગુણમાં જે ભિન્ન ભિન્નપણું દેખાય છે તેના કારણે શોધવા વિજ્ઞાનવાદીઓએ ઘણો પ્રયાસ કર્યો છે, જૂદા જૂદા પ્રયોગ કર્યો છે, સૂફમદર્શક જેવા યંત્રોને સંભાળપૂર્વક ઉપગ કર્યો છે, પણ તેના કારણે યથાર્થ રીતે તેઓને શોધવામાં સફળતા મળી નથી. સામાન્ય રીતે એક કારણ Heredity કુલપરંપરા અથવા પિતૃકમાગતાને માનવામાં આવે છે. રૂપરંગમાં છોકરાં ઘણું કરીને માબાપને મળતા આવે છે. ગરા માબાપના કરા ગોરા હોય છે, કાળા માબાપના છોકરા કાળા હોય છે. એટલે શારીરિક રંગરૂપનું કારણ પિતૃક્રમાગતા ગણી શકાય છે. માબાપની ઇન્દ્રિયોના કેટલાક લક્ષણે છોકરાંઓમાં જોવામાં આવે છે. માબાપના કેટલાક શારીરિક વ્યાધિઓ તેની સંતતિને વારસામાં આવતી જોવામાં આવે છે, તે ઉપરથી વિજ્ઞાન ફક્ત એટલું કહી શકે છે કે- ભૌતિક-શારીરિક ગુણ કેટલેક ભાગે વંશપરંપરાગત હોય છે. પણ તેટલા ઉપરથી માનસિક, નૈતિક અને આધ્યાત્મિક ગુણોની ભિન્નતાને કાંઈ માનવા લાયક ખુલાસો થઈ શકતો નથી. એક જ માબાપનાં છોકરાંઓમાં એક બુદ્ધિશાળી હોય છે, એક સામાન્ય બુદ્ધિવાળો હોય છે, જયારે ત્રીજે તદ્દન બુદ્ધિહીન જેવામાં આવે છે. નીતિના ક્ષેત્રમાં પણ એક જ માબાપના છોકરાઓ વચ્ચે ભેદ જોવામાં આવે છે, એક પ્રમાણિક હોય છે, બીજો અપ્રમાણિક જોવામાં આવે છે. એક દયાવાન દાનેશ્વરી હોય છે, બીજે ક્રવૃત્તિ અને કૃપણ જોવામાં આવે છે. એકમાં શમ, દમ આદિ આધ્યાત્મિક ગુણે વિકાસ પામતા હોય છે, બીજામાં કષાયાની વૃદ્ધિ થતી જણાય છે, એટલે ક્રમ પરંપરાગતાના નિયમથી આવા ભિન્ન ભિન્ન ગુણોને કાંઈ ખુલાસે થઈ શકતા નથી. વિજ્ઞાને એવું શોધી કાઢયું છે કે દરેક પ્રાણીમાં-પશુ તેમજ માનવીમાં એક ચંચળ સુગંધી પદાર્થ (volatile odorous matter) જોવામાં આવે છે. જે દરેક પ્રાણીમાં અંગત ભિન્ન ભિન્ન હોય છે, આ પદાર્થને જીવ અને શરીરના જડ પદાર્થ સાથે સંબંધ હોવો જોઇએ. આ પદાર્થ ભોતિક છે, તે સૂમદશક જેવા યંત્રથી દેખાય છે. આ ભૌતિક સ્થલ પદાર્થમાં સૂફમ કાંઈ તત્ત્વ રહે છે. જે તવ જીવ જ્યારે નવું શરીર ધારણ કરે છે ત્યારે અમુક જાતિ, કુલ કે માબાપ અથવા ખાસ ગને આકર્ષણ કરે છે, અને શરીર બાંધે છે. સામાન્ય રીતે અમુક શરીર અથવા અમુક સગે જીવના પૂર્વ કર્મોના ફળરૂપે જ છે. (naturally the particular body environment etc., are the Ego's just due, owing to previous Karma.) અમુક પ્રકારનું શરીર પ્રાપ્ત કરવામાં વંશપરંપરાગતા તો કર્મના નિયમનું એક સહકારી કારણ છે. (Heredity in the case of
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 533798 |
| Book Title | Jain Dharm Prakash 1951 Pustak 067 Ank 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publisher | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publication Year | 1951 |
| Total Pages | 28 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Jain Dharm Prakash, & India |
| File Size | 11 MB |