________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
1 શ્રી જન ધર્મ પ્રકાશ
- '
[ પિષ-મહા
આ સંક્રાતિ કાળમાં આપણે ઊંચા પ્રકારની સેવા–સમાજસેવા કરીએ. જ્ઞાતિઓ સમાજસેવામાં ઉપયોગી થાય તેમ કરીએ તો પણ ઘણું છે.
મોતીચંદભાઈની સેવા-સમાજસેવા છે. સમાજસેવામાં કેમની સેવા ૫સુ આવી જાય છે, કેમ તેમને માન આપે છે તે યોગ્ય છે.
જૈનધર્મના પુસ્તકો વૃક્ષરૂપે છે. જૈન શાસ્ત્રને મેં જે થોડે ઘણે અભ્યાસ કર્યો છે એ ઉપરથી મને લાગે છે કે–એમાંથી જૈન ધર્મના અનુયાયીઓ માટે જ નહિં પણ સમય હિંદીઓને પણ ઘણું જાણવાનું મળશે.
શૈવ અને વિષ્ણુધર્મના સાહિત્યમાં જેનધમની ઊંડી છાપ પડેલી છે. જૈનધર્મ, અધમ, હિંદુધર્મ, હિંદુસ્થાનમાં હતા. જૈનધર્મે હિંદુધર્મ પર ઘણી અસર કરી છે, જૈનધર્મના સિદ્ધાંતે, શૈવ કે વિષ્ણુધર્મથી વિરુદ્ધ ન હતા.
મારા અનુભવમાં છે -કેટલાંક કુટુંબીઓની અંદર એક શિવ કે વિષ્ણુ હાય, એક દેરાવાસી જૈન હોય કે સ્થાનકવાસી જૈન હોય પણ સે પોતપોતાના ક્ષેત્રમાં સંયુક્ત કુટુંબ તરીકે રહી શકતા હતા. અહિંસાની ભાવના જે ગુજરાતમાં છે તે જૈનધર્મને જ પ્રભાવ છે.
જૈનધર્મ, વેદધર્મથી છૂટો પળે તે ક્ષત્રિયોને આભારી છે. બ્રાહ્મણે સામે બળવો કરી તેઓ જુદા પડયા.
વેદ ધર્મમાં પશવધ છે. રાજપુત ક્ષત્રિયોને ધર્મમાં હિંસા ન રૂચી, પરિણામે ક્ષત્રિય છુટા પડયા અને બ્રાહ્મણે હિંસાત્મક રહ્યા.
૫ય ગૌડના બાહ્મણો હજી માંસાહારી છે. કાશ્મીરના બ્રાહ્મણો હજી માંસ લે છે. પંચદ્રવિડના બ્રાહ્મણે શાકાહારી છે.
દ્રાવિડ–ગુજરાત મુંબઈમાં આવતાં ગુજરાત અને દક્ષિણમાં જૈનધર્મની અહિંસાની અસર ઘણી થઈ અને જૈન ધર્મના સિદ્ધાંતે સ્વીકારાયા. કર્મના સિદ્ધાંતે સેવ, વિષ્ણુ અને જેમાં એક છે. બુદ્ધધર્મ સાથે ગયે, પણ જૈનમ રહ્યો અને બીજા ધર્મો ઉપર અસર કરી, જૈન ધર્મના સિદ્ધાંતે જાવા અને શીખવા એ હિંદુઓની કરજ છે. સાદવાદને - સિદ્ધાંત મને ઘણો ગમ્યો છે.
સતવસ્તુમાં અનંત ધર્મો રહ્યા છે તેમાંથી અમુક અપેક્ષાએ અમુક વર્ષ પ્રતિપાદન કરે તે જેનોના નય જ્ઞાન વિષય છે. નયનું જ્ઞાન સાપેક્ષિક છે અર્થાત્ Relative છે. નિરપેક્ષ Absolute નથી. સ્થાવાદ શૈલ આ પ્રતિપાદન કરે છે. સ્વ. શ્રી આનંદશંકર "બાપુભાઈએ ભાવનગરમાં શ્રી જૈન ધર્મ પ્રસારક સભાના સુવર્ણ—મહત્વ પ્રસંગે સ્વાદુવાદને
અંગે જે પ્રવચન કરેલ તે મેં વાંચેલ છે. તેમના સ્વાવાદની પ્રરૂપણ મને ઘણી ગમી છે. , આ રીતે જૈનધર્મના સાહિત્યને અભ્યાસ જેનતરોએ જૈનના સિદ્ધાંત સમજવા કરવું જોઈએ, અને એ ક્ષેત્રમાં મેતીચંદભાઈએ જે પ્રગતિ કરી છે, તેથી આ મેળાવડામાં જેને જેમ હક્ક છે તેમ જૈનેતરને પણ હક છે,
હું આશા રાખું છું કે જે કાર્ય મોતીચંદભાઈએ કર્યું છે, તે માટે તેમનું મન અને શરીર સ્વરય રહે એવી શુભેચ્છાથી આ માનપત્ર તેમને અર્પણ કરવાની રજા લઉં છું'.
For Private And Personal Use Only