________________
૨૫૪ - શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ
[ દ્વિતીય શ્રાવણ આજ્ઞા છે, કેમકે છે ધમો rs કિવો” ધર્મ જિનેશ્વરદેવની આજ્ઞાથી પ્રતિબદ્ધ છે. આ સ્વરૂપ સમજીને ધમક્રિયા કરતાં અતિચારાદિ દોષ લાગવાનો સંભવ ઓછો રહે છે, પર્યુષણ પર્વની સાધના–
આ મહાપવની સાધના શાસ્ત્રકારોએ ઘણી રીતે બતાવી છે. વ્યાખ્યાનમાં તેનું શ્રવણ થાય છે, લેખકે જુદી જુદી દષ્ટિએ તિના ભેદપ્રભેદ સમજાવે છે, તે બધાને સાર નીચેના એ શ્લોકમાં તારવી શકાય છે.
स्रग्धरा भक्तिः श्रीवीतरागे भगवति करुणा प्राणीवर्गे समग्रे । दीनादिभ्यः प्रदानं श्रवणमनुदिनं श्रद्धया सुश्रुतीनां ॥ पापापोहे समीहा भवभयमसमं मुक्तिमार्गानुरागः । संगो निःसंगचित्तैर्विषयविमुखता हर्मियणामेव धर्मः॥
શ્રી વીતરાગ દેવ પ્રતિ અપૂર્વ ભકિત, સમસ્ત પ્રાણીવર્ગ ઉપર કણ, ગરીબને દાન, શ્રદ્ધાપૂર્વક શાસ્ત્રનું શ્રવણ કરવું, આરંભસમારંભ અને મન વચન કાયાને અશુભ યેગને ત્યાગ, સંસારને જન્મમરણને ભય, ક્ષમાર્ગ પર પ્રીતિ, સશુરુરૂપ નિગ્રંથ મહાત્માઓને સંગ, વિષયવાસનાઓની વિમુખતા, આ પ્રમાણે ગૃહસ્થને-સાધકને સાધ્ય ધર્મ છે.
દેશવિરતિ કરતાં સર્વવિરતિ એ સાધકની ઉચ્ચ દશા છે. તેનું આરાધન નીચેના શ્લેકમાં પ્રત્યક્ષ થાય છે.
( શાર્દૂલ.). હે ના મમતા વિવેક ગુમાં, જે લીન અભ્યાસમાં, ચારિત્રે અતિ શુદ્ધ ઉપશમતા, વૈરાગ્ય સંસારમાં; બાહ્યાન્તર્પરિત્યાગ છે પરિગ્રહે, ધર્મજ્ઞ ને સાધુતા,
આ સાથુંજન લક્ષણે નરભવે, સંસારને ‘કાપતા આ પર્યુષણ પર્વમાં ભવિછ આ સાધનાના સાધક બને.
અભિમાને દુ:ખ ઉપજે, અભિમાને જશ જાય; મિથ્યા અભિમાને કરી, જીવનું જોખમ થાય. મંગન મરણ સમાન છે, મત કઈ માગો ભિખ; મંગનસે મરણું ભલા, એ સદૂગુરુસકી શિખ. લાખ ગુમાવી સાખ રાખજે, સાખે મળશે લાખ; લાખ ખરચતાં સાખ ન મળે, સાખ યે રહે રાખ.
