________________
૧૮૬
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ
[ જ્યેષ્ઠ
ચાચેા અને ઐહિક સુખના અષ્ટ સાધનામાં પણ તેને જોયા તે તે કેળ પૈાલિક સુખના હૃષ્ટ સાધનામાં જ ફસાયા અને ખેંચાયા.
૩. બાહ્ય વાસનાઓની શાંતિને માટે સેવાતા દેખાતા માહ્ય સાધના તે અ ધર્મ છે.
સ્પેનની શાન્તિ માટે વિષયસેવન, રસનાની તૃપ્તિ માટે મિષ્ટ ભૈાજન, ઘ્રાણુના તર્પણુ અર્થે અત્તર, પુષ્પ વગેરેના સુગન્ધ ગ્રહણ, નયન સ ંતેાષ માટે રૂપદન, શ્રવણની શા િત અર્થે સુરીલા શબ્દોનું શ્રવણ, ચિત્તવૃત્તિની તૃપ્તિ માટે તેવા જ પ્રકારનુ` ચિન્તવન–વાંચન. આ સર્વે અધમ છે. આટલા વિવેચનથી સમજી શકાશે કે ધર્મ અને અધર્મ શુ છે ?
અધર્મની ઉપાસના કરનારને તત્કાલ ઐહિક સુખ મળતું નજરે જોવાય છે તે શાથી? તેના વિચાર એક માજી રાખીએ તેા પશુ તે કેટલા કાળને માટે થાય છે અને કેટલાએકને તે સુખ કેટલું ભયંકર થઇ પડે છે તે પણ ઉઘાડી આંખે જોનારની નજર બહાર તેા નથી જ.
માટે અહિ અને ત્યાં પેાતાના અને પરના સુખને માટે દરેકે ખની શકે તે પારમાર્થિક સુખમાં જોડાવું અને જોડાવાનું ન અને તા છેવટે ઐહિક સુખના અદૃષ્ટ સાધનામાં પ્રવૃત્તિ કરવી અને કરાવવી એ જ ઉપાદ્રેય અને શ્રેયસ્કર છે. બાકી વિશ્વના માટેા ભાગ પાલિક સુખના ઢષ્ટ સાધનામાં પ્રવૃત્તિ કરે છે ને કરાવે છે. અધર્મ પન્થે જનારા ને લઇ જનારાની બહુમતી છે; પણ તે ય છે, ત્યાજ્ય છે, નિન્દનીય છે. સમજીએ તેમાં ન ફસાય ને સુખી અને.
सत्संग |
संगसे पुष्पको चन्द्र मिले,
अरु संगसे लोहा स्वर्ण कहावे । संगसे पंडित मूर्ख बने,
अरु संगसे शुद्र अमरपद पावे संगसे काष्ठके लोह तीरे,
तन को सत्संग ही पार लगावे । संग से संतको स्वर्ग मिले,
अरु संग कुसंग से नर्क में जावे
***
" o
॥ ૨ ॥
- राजमल भंडारी
