Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આદધનજીનુw૬-~
4) 3 દિવ્ય જિનમાર્ગદર્શન કે
(૩) ot પથિક–ગિરાજ ! આવું ક્રિયાજડપણું ને શુષ્કજ્ઞાનીપણું થઈ જવાનું શું કારણ હશે કે
ગિરાજ-જિજ્ઞાસુ ભવ્ય ! નિશ્ચય તે વ્યવહારના સ્વરૂપની સ્થાગ્ય સમજણ નહિં હોવાથી, તેમ જ તે બેયને યથાયોગ્ય સમન્વય કરવાની આવડત નહિં હોવાથી તેમ બને છે, કારણ કે કેરું તે સમસ્ત વ્યવહારને એક પરમાર્થ રૂપ નિશ્ચય લક્ષ્ય પ્રત્યે જોડવાને બદલે વ્યવહારને જ પરમાર્થ માની બેસી પરમાર્થથી વંચિત થાય છે. જેમ એક લક્ષ્યનિશાન પ્રત્યે બરાબર તાકીને બાણુનું અનુસંધાન કરી દેવામાં આવે, તે લક્ષ્ય અવશ્યપણે વીંધા છે, અચૂક જાય છે, પણ તે લક્ષ્યને અનુસંધાન વિના ને બાણ છોડવામાં આવે તો નિશાન ખાલી વનય છે, ચૂકી જવાય છે, વંચક થાય છે, તેમ પરમાર્થ રૂપ સાથે નિશ્ચય લકને બરાબર તાકીને જે વ્યવહારનો યોગ કરી, તથારૂપ સમ્યફ ક્રિયા કરવામાં આવે, તો પરમાર્થ પ્રાપ્તિરૂપ અવંચકે ફલની અવશ્ય પ્રાપ્તિ થાય; કારણ કે યંગ *અવંચક છે. ક્રિયા પણ અવંચક છે, તો ફળ પણ અવંચક હોય, પણ જે પરમાર્થ. લતે દુર્લક્ષ કરી, તેના અનુસંધાન વિના હાર મેગ-ક્રિયા કરવામાં આવે, તે પરમાર્થપ્રાપ્તિરૂપ અવંચક ફળ ન મળે, કારણ કે પરમાર્થ લક્ષ્ય ચૂકી જવાથી વંચક યોગ ને વંચક ક્રિયાને લીધે ફળ પણ વંચક હોય, નિમલ સાધુ ભગતિ લહી. સખી દેખણ દે! યોગ અવંચક હોય... રે સખી કિરિયા અવંચક તિમ સહી. સખી. ફળ અવંચક જોય... સખી. ”
નિશ્ચયના નિરંતર લય વિનાને વ્યવહાર ‘એકડા વિનાના મીંડા” જે ને ‘વર વિનાની જન' જેવો છે. કારણ કે નિશ્ચય વ્યવહારસાપેક્ષ જોઇએ ને વ્યવહાર નિશ્ચય સાપેક્ષ જોઈએ એમ જિનવચન છે, માટે નિશ્ચયનિરપેક્ષ વ્યવહાર એકાંતવાદી હોવાથી અનેકાંતી જિનવચનથી વિરુદ્ધ પૂણે-નિરપેક્ષપણે વર્તે છે, અને “વચનનિરપેક્ષ જે વ્યવહાર છે તે તો જૂઠે કહ્યો છે, વચનસાપેક્ષ વ્યવહાર હોય તે જ સાચે વ્યવહાર છે; વચનનિરપેક્ષ વ્યવહારનું ફળ સંસાર છે.”
વચનનિરપેક્ષ વ્યવહાર જૂઠે કહ્યો, વચનસાપેક્ષ વ્યવહાર સાચે; વચનનિરપેક્ષ વ્યવહાર સંસાર ફળ, સાંભળી આદરી કાંઈ રા... ધાર તરવારની સેહલી, દહલી ચૌદમાં જિનતણી ચરણસેવા. ૪
શ્રીમાન આનંદધનજી નિયનિરપેક્ષ વ્યવહાર માટે શાસ્ત્રમાં એટલે સુધી કહ્યું છે કે “ જેમ જેમ બહુતધણુ શાસ્ત્રનો જાણકાર હેય, બહુજનને સંમત હોય, ઘણા શિષ્ય પરિવારવાળે હાય, પણ સમયમાં જે વિનિશ્ચિત ન હાય-નિશ્રયવંત ન હોય તેમ તે સિદ્ધાંતને પ્રત્યેનીક છે*" योगक्रियाफलाख्यं यच्छ्रयतेऽवञ्चकत्रयम् । साधूनाश्रित्य परममिपुलक्ष्यक्रियोपमम् ॥
–શ્રી હરિભદ્રાચાર્યજીપ્રણીત શ્રી યોગદષ્ટિસમુચ્ચય
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 533708 |
| Book Title | Jain Dharm Prakash 1944 Pustak 060 Ank 06 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publisher | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publication Year | 1944 |
| Total Pages | 38 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Jain Dharm Prakash, & India |
| File Size | 11 MB |