Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૩૮
આ '
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ
[ માગશર
હોય તે પૂરો કરી શકાય. આ અપેક્ષાએ પહેલાં પાંચ ગુણ સ્થાનકે એવા ઘેલના પરિણામ સંભવે છે ” એમ જાણવું. ૨૫.
ર૬. પ્રશ્ન–પક્રમ આયુષ્યવાળા જીવો પરભવનું આયુષ્ય કયારે બાંધે ?
ઉત્તર–જે નિમિત્તથી આયુષ્ય ઓછું થાય તે ઉપક્રમ કહેવાય. આવા ઉપકમવડે લાંબી સ્થિતિવાળું જે આયુષ્ય થડા કાળમાં ગવાય તે સેપક્રમ આયુષ્ય કહેવાય. આવા સેપક્રમ આયુષ્યવાળા જ પોતાના વર્તમાન ભવન આયુષ્યને જ્યારે ત્રીજો ભાગ બાકી રહે ત્યારે આગામી ભવનું (અહીંનું આયુષ્ય પૂર્ણ થયા બાદ જે ભવમાં જવાનું હોય તે ભવનું ) આયુષ્ય બાંધે. આ શેષ રહેલા ત્રીજા ભાગમાં જે જીને એવા દેલના પરિણામ થાય, તેઓ જ પરભવના આયુષ્યને બંધ કરી શકે. જેઓ એ વખતે પરભવના આયુષ્યને ન બાંધે, તેઓ પોતાના એડયુષ્યના આઠ ભાગ ગયા બાદ નવમા ભાગે પરભવના આયુષ્યને બાંધે. એ વખતે ઘોલના પરિણામ ન થવાથી કદાચ પરભવાયુને બંધ ન કરે, તો સત્યાવીશ ભાઈ બાકી રહે એટલે પિતાના ચાલુ આયુષ્યનાં ર૬ ભાગ ગયા બાદ સત્યાવીશમા ભાગે પરણવાયુને બાંધે. જેએા એ સમયે પણ ઘેલના પરિણામને અભાવ વગેરે કારને લઈને પરભવાયુષ્યને ન બાંધી શકે તે છેવટના અંતમુહર્ત તે જરૂર પરભવનું આયુષ્ય બાંધે; કારણ કે દરેક સંસારી જીવ પરભવનું આયુષ્ય બાંધીને જ પૂર્વ ભવને ત્યાગ કરી આગામી ભવમાં જાય, એમ ગણધર શ્રી સુધર્માસ્વામીજીથી તેવીસમી પાટે થયેલ આર્ય શ્યામાચાર્ય ભગવંતે બનાવેલા શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્રમાં જણાવ્યું છે. તેને પાઠ આ પ્રમાણે-“સિવ તિભા, તમારમાર, રિત તિમતમતમારે ” આ સૂત્રની ટીકામાં પૂજયશ્રી મલયગિરિ મહારાજે પણ જણાવ્યું છે કે-તિમા =ત્રીજા ભાગે, તિમતિમા=નવમા ભાગે, તમાાતિમાાતિમાજ=સત્યાવીશમા ભાગે પરંભવાર્યુષ્ય બંધાય વગેરે. આ બાબતમાં કેટલાએક આચાર્યને મત એ છે કે સત્યાવીશમાં ભાગથી અકાળ પણ છેવટના અંતર્મહત્ત સુ%ી વિભાડ કુપના કરવી. ૨૬.
ર. પ્રશ્ન–નિરુપમ આયુષ્યવાળા જીવો કયા કયા જાણવા?
ઉત્તર--(૧) અસંખ્ય વર્ષના આયુષ્યવાળા યુગલિયા મનુષ્ય અને તિય ચ. ( ૨ ) તે જ ભવમાં મોક્ષે જનારા છે. (૩) નારકી (૪) દેવ (૫) ચોવીશ તીર્થકર, ૧૨ ચકવત્ત, ૯ વાસુદેવ, ૯ બળદેવ, ૯ પ્રતિવાસુદેવ એ રીતે ૬૩ શલાકા પુરુષે –આ બધા જી નિરુપમ આયુષ્યવાળા જાણવા એમ મહોપાધ્યાય શ્રી વિનયવિજયજી મહારાજે લોકપ્રકાશની ત્રીજા સર્ગમાં ભવસ્થિતિ દ્વારમાં જણાવ્યું છે. આ બાબતમાં મતાંતર જણાવતાં તવાઈટીકાકાર જણાવે છે કે-તીર્થ કર, દેવ અને નાકે ઉપમથી મૃત્યુ પામતા નથી; બાકીના બંને રીતે મરણ પામે છે તથા અહીં જણાવેલા યુગલિકામાંના કેઈ યુગલિકને ઉદ્દેશીને એમ પણ અને છે કે, કેઈ યુગલિક-અકર્મભૂમિમાં ત્રણ પલ્યોપમના આયુષ્યવાળા
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 533704 |
| Book Title | Jain Dharm Prakash 1944 Pustak 060 Ank 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publisher | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publication Year | 1944 |
| Total Pages | 36 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Jain Dharm Prakash, & India |
| File Size | 12 MB |