________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી જૈન ધન પ્રકાશ
[ માહ
૩૧
એક વાતે સ્તર કાગે તેમ ઘરો અને મહેલ હતી પણ સાસન લેજે. યાદ રાખજે જે આવે! અવસર વારવાર આવતા નથી.
અહીં જે વાત કરી છે તે ખૂબ વિજે. સહાય તો ક! દેવાના નથી, પણ્ તે તું અતે ગાંધી રાખીશ. તે અંતે તે એ ગમે તે રીતે જો, કાં તો ચાર ચારી જો, કાં તો તારક દેવાદાર દેવાળુ કાઢો, કાં તો છોકરી કુત્ર નાવડો અને કાં તે તને ગેર, ચાંદી, રૂ કે બામો સટ્ટો કરવાનું મન થઈ આવો. નફાની તા પશુ ' કડવાદરા, તારું નામ લેતાં પણ ભદ્ર લાકાતે સંકચ ગે; માટે સારું આ સવ પીડા વડેરી લે છે કે ડહાપણ ડ્રાય તા ધનનો લાભ લે, એના પર પકારનાં કાર્યમાં વ્યય કરે અને ખોટી કસર કર નહિ. પૈસાના સામાન્ય ઉપયોગ ભાગ છે—એ સ્વાર્થો છે, બન્ને ઉપયોગ દાન છે, એમાં જો પ્રેમપૂર્વક પાત્રને અપાય તે! એકના હાર ઊંચી નીકળે છે અને એ વ્યય પરાથી હાઇ પ્રરાસ્ય છે. એ બે રીતે ધનને ઉપયોગ નિહ કરવામાં આવે તે! એને નારા ચોક્કસ છે, માટે અવસર ચૂકાશ નિહ, અને યાદ રાખજે કે પૈસા સન્માર્ગે પ્રેમથી અને કીર્તિતી હું પ્રરાસાની આકાંક્ષા વગર ખરચાયા હોય તેને ત્યાં અત્યાર સુધી કદી ખોટ આવી નથી, માટે મળ્યું હોય તો સત્ સ્થાને સત્પાત્રમાં વાપર, સાચે રસ્તે વાપરેલ ધન કી ખૂટતું નથી અને આદર ભાવના કે પુરપ્રેમ વગરનું જીવન નિરર્થક છે; માટે યાદ રાખ કે આવે અવસર વારંવાર મળવાના નથી અને અત્યારે તક છે. બેડો તે પછી સાડા નાડા પસ્તાવા થાય તે તે પણ નકામા છે.
૪, જેના મનનાં સાચ—સત્ય જામી ગયું. હુંય છે તેને તું ગમતું જ નથી, તેના તરફ તેને ઘણા રહે છે, અને કુદરતી રીતે જ તેને તૃ તરફ એફારી આવે છે. માચતે કોઇ વાતની કે કાઇ વ્યક્તિની આંચ લાગતી નથી અને આખરે · સાચ ’તે જ વિજય ચાય છે. સાચ તરફ જેને પ્રેમ હાય તેને અગાઉ રાતે શું આલેલ હતો તે યાદ કરવાની કે જવાબ દેતા વખતે વિચાર કરવાની જરૂર રહેતી નથી. એક વાર સાચ ઉપર પ્રેમ થઇ ગયા ત્યારપછી તેના વાતાવરણમાં પણ સત્ય મનું ય છે અને છેવટે વાત એટલે સુધી બને છે કે એના વાતાવરણમાં પણ સત્ય ની તક છે. એ પોતે તે જૂઠ્ઠું બોલે નહિ કે ૠત્તુ કામ કરે નહિ, પણ એની આસપાસ જે પ્રાણી આવે તેને પણ સાચતી છાયા અસર કરે છે. આ માનવિદ્યાને અદ્ભુત પ્રયોગ છે અને એ આપણા ઋષિમુનિએની ત્રણમાં હતા.
અહીં સાચ અને જૂ: શબ્દોને ઉપયોગ થયો છે તે માત્ર વચનવ્યવહાર પૂરતો છે એમ જાણવાનું નથી. સાચ અને તૂ એ ચારિત્રના અર્થમાં વપરાય જાય છે, એટલે એક વખત જે પ્રાણીના દિલમાં સચ્ચારિત્રની ભાવના બરાબર જાની ગઇ હાય તેને કા ખતનું દુરાચરણ કરવાનું કે સુવિચાર કરવાનું મન જ થતું નથી. એટલે કહેવાની વાત એ છે કે તેને અત્યારે બરાબર અવસર મળ્યો છે તે તું તારું આખું જીવન એવું સાચમય ફરી તે ૬ એમાં અમદ્ આચરણને સ્થાન જ નો સમય વનની અલિહારી છે. પાતંજો ધોગકાર કહે છે કે ” પ્રતિપ્રાય ત્રિવTM«યત્વમ્ (૨-૩૬) એટલે એક પ્રાણીમાં જ્યારે સત્ય બરાબર એની વે ત્યારે ક્રિયા (ation ) અને ફૂગ
For Private And Personal Use Only