________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
—
—-
-
----
- -
- --
—
-
-
-
-
-
-
અંક ૯ મે ] ચિત્તની પણ અવસ્થા.
૩૧૩ ૧૬ જેઓ ખરા જ્ઞાની છે તેઓ મનુષ્યધર્મથી આગળ વધી શીલવાન અને
સદાચારી થઈ, અદીન-એજસ્વી બની દેવપણાને પામે છે. ૧૭ એ પ્રકારે મુમુક્ષુ અદીનપણે અને અનાસક્તપણે રહી એવી ઊંચી સ્થિતિ - કેમ ન પામે ? અને પામીને શાન્તિનું સંવેદન શા માટે ન કરે? ૧૮ કામ–ભેગોથી નિવૃત્ત થયેલા આત્મોન્નતિને સહેજે સાધે છે. આ પવિત્ર
દેહને ત્યાગી તે દેવસ્વરૂપ બને છે-દેવગતિને પામે છે. ૧૯ તેવો જીવ ત્યાંથી ચવી જયાં ત્રાદ્ધિ, કીર્તિ, કાન્તિ, આયુષ્ય અને ઉત્તમ સુખ
હોય છે ત્યાં સુંદર મનુષ્ય ભવમાં જઈ ઉત્પન્ન થાય છે. ૨૦ બાળ (અજ્ઞાની જીવ) ધર્મને છેડી અધર્મને આદરી, અધમી બની
નરકમાં ઉત્પન્ન થાય છે એ તેનું બાળપણું જુઓ! ૨૧ હવે સત્ય ધર્મને અનુસરનારા ધીર પુરુષનું ધીરપણું જુઓ કે જે ધાર્મિક
થઈ, અધર્મથી દૂર રહીને, દેવગતિમાં ઉત્પન્ન થાય છે. રર પંડિત-મુમુક્ષુજને આ પ્રમાણે બાળભાવ તથા અબાળભાવની તુલના કરીને,
બાળભાવને તજી અબાળભાવને સેવે છે–આદરે છે. ૨૩ બાળ શબ્દ કેવળ અજ્ઞાન કે મૂર્ણસૂચક નથી પણ અનાચારનું પણ સૂચન
કરે છે. જ્ઞાની અને આપણને જાગૃત કરવા કેટલું સમજાવે છે?
ચિત્તની ત્રણ અવસ્થા અને
ભાવના, અનુપ્રેક્ષા અને પદાર્થચિતા ૧ બીજા સંસ્કાર કે વિચારતોને હઠાવી એક જ વિચારને મુખ્ય કરવાને જે ચાલુ પ્રયત્ન તે ભાવના. આ ભાવનાની હયાતિ ધ્યાન કરવાની શરૂઆતમાં અને અંતર્મુહૂર્ત પછી એકાગ્રતાની સ્થિતિ વિખાતા હોય છે. આવી મનની સ્થિતિ તે ભાવના છે. ૨ મનની બીજી સ્થિતિ અનુપ્રેક્ષાની છે. અનુપ્રેક્ષા એટલે પાછળ તપાસ કરવીજોવું અર્થાત્ ધયાનની સ્થિતિ ખસી ગયા પછી પાછી તે સ્થિતિ મેળવવા, પૂર્વે અનુભવાયેલી ચાનસિથતિનું સમરણ કરવું. પૂર્વની સ્થિતિ યાદ કરવી તે છે. 2 મનની ત્રીજી સ્થિતિ ચિતા નામની છે. આ બે સ્થિતિથી જુદી એટલે મનની આ છે રિશ્વત ઊંચા પ્રકાગ્ની છે. તેથી આ ત્રીજી ના પ્રકારની છે. કોઈ પણ
For Private And Personal Use Only
