________________
શ્રી પાર્શ્વછમ સ્તવન સારાંશ.
---
-
નજરે પડતાં તેનાથી તે અજાણ્યું રહેતું જ નથી. તે સહજજ્ઞાન વૈરાગ્યના પ્રભાવે વતને વસ્તગતે સમજી શકે છે, તેથીજ પવિત્ર જ્ઞાન દર્શન અને ચારિત્રરૂપ રત્નના ધારક સજજન, સાધુજનને અને તેના પ્રભાવને પણ જલદી પરખી શકે છે, અને તેને તથા પ્રકારે આદર પણ કરી શકે છે.
૧૮ કેવળ પુન્યપ્રકૃતિ દેવગતિ માટે થાય છે અને જે તે પુન્યાનુબંધી પુન્ય ન હોય તો ત્યાંથી જીવ પાછો વિનિપાત પામે છે-નીચે પછડાય છે, તે મર્મની વાત મૂઢ જ જાણી શકતા નથી, તેથીજ તેઓ પરમાર્થ સમજ્યા વગર બાહ્ય કષ્ટકરણમાંજ મુંઝાઈ રહે છે, અને ધર્મને ખરે પરમાર્થ સમજતા નથી. જેમ કેઈને કમળો થયો હોય તે અંધને પણ અપ સમજી ન શકે તેમ મેહમૂદ્ધ જને પણ ધર્મ અધર્મને મર્મ સમજી શકતા નથી. તે ધર્મને અધર્મ અને અધર્મને ધર્મ માની બેસે છે. - ૧૯ આત્માનું સહજ સ્વાભાવિક સ્વરૂપ વર્ણ, ગંધ, રસ, અને સ્પર્શ રહિત અરૂપી અને અતીન્દ્રિય છે. તેને કોઈ જાતનું સંસ્થાન હેતું નથી. તે જન્મ જરા અને મરણની ઉપાધિ રહિત શુદ્ધ નિરંજન હોય છે. એન્રી કેત્તર સ્થિતિને અહે નાથ! આપ પ્રાપ્ત થયેલા છે.
૨ આ૫ અનંતજ્ઞાન-દર્શનવડે લોકાલોકના સર્વે ભાવને જાણી-દેખી શકો છો. તેવીજ રીતે આ૫ અનંત શક્તિ સંપન્ન છે અને અનંત આનંદથી પૂર્ણ છે. અનંત ચતુષ્ટયથી આપ અલંકૃત છે. - ૨૧ આપ શુદ્ધ બુદ્ધ અરૂપી અને અતીન્દ્રિય છે. આપને જગત સાથે કશે સંબંધ નથી. આ૫નું વર્ણન કરવા અમે અશક્ત છીએ. આપનું સ્વરૂપ કેઈથી વર્ણવી ન શકાય એવું અગમ ને અપાર છે.
- ૨૨ દીપક, ચંદ્ર, સૂર્ય અને ગ્રહાદિનું તેજ જ્યાં પ્રસરતું–પહોંચતું નથી ત્યાં લેકના અગ્ર ભાગે આપની નિર્મળ આત્મતિ ઝળહળતી વ્યાપી રહી છે. * ૨૩ આ૫ આદિ રહિત-અનાદિ છે. જન્મ જરા મરણ રહિત નિય છે. અનંત જ્ઞાનવડે સર્વવ્યાપક છે. રાગાદિ કર્મમળ રહિત છે. અનંત ભાવના જાણુ છે. શુદ્ધ, બુદ્ધ, કષાયમુક્ત અને માયા રહિત છે. એમ આપ અનંત ગુણ યુક્ત છે.
૨૪ આપજ માતા, ગાતા (રક્ષક), ભ્રાતા, પિતા, બંધુ અને મિત્ર પણ આપજ છે, આપજ શરય છે, માટે જ દઢ મન વચન કાયાથી, આપની - સેવા કરવી એગ્ય છે.
* ૧ શરણ કરવા લાયક-આશ્રિતને આશ્રય આપનાર.
*