Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ખાવા રે, ભાડુ મારા ભાગવા હાજી. ાવા તા ાશે સેવકની લાજ......................................વ્હીલ ત્યારે અન્ય જૈન કવિએ તે ઉપરથી નીચે પ્રમાણે કાવ્ય બનાવી દીધું. “ ત્રીશલાના જાયા રે, મહાવીર સ્વામી આવજો રે; નહિ આવા તા, થાશે સેવકના બેહાલ...............ત્રશલાના
**
}}
આવાં કવિતાશૂન્ય અનુકરણપૂર્ણ ગાયના મનાવવામાં આવે અને રાગાને માટે “ સાહેમા સલુણા નાની નણદલના વીરા ” અને “ છાણાં વીણવા ગઇતી ત્યારે બીંછીડે ટકાવી ” એવાં નાટકી ક્ષુદ્ર રાગાના આશ્રય લેવામાં આવે તે જોઇ કાણુ કાવ્યરસિક જૈન ખેદ ન પામે ?
જૈનાના ધાર્મિક જીવનમાં જેટલું સ્થાન પૂજા લાગવે છે, તેટલું જ અ ગત્યનું સ્થાન પ્રતિક્રમણ લાગવે છે. મૂર્ત્તિ પૂજક યા અમૂર્ત્તિ પૂજકને પણ પ્રતિ ક્રમણુ સ્વીકાર્ય અને આદરણીય છે. વસ્તુત: આત્મીય જીવનની નિયમિત પર્યા લેાચના કરવી, ભૂલાને માટે પશ્ચાત્તાપ કરતા રહેવું અને આગળ વધવા-આત્મ પ્રગતિ સાધવા–માટે આવશ્યક આત્મમળ પ્રાપ્ત કરતા રહેવુ–આ જૈત ધર્મનુ ખરૂ રહસ્ય છે. આવી ઉન્નત આશયેાથી ભરેલી પ્રતિક્રમણ ક્રિયા પણ રસહીન અને કેટલેક ઠેકાણે પુનરાવૃત્તિની પરપરા જેવી દેખાય છે, તેમાં માટા ફેરફાર ક રવાની જરૂર છે. ઉકત દોષને લીધે શિક્ષિત જૈનાને પ્રતિક્રમણ પ્રત્યે અરૂચિ વધતી જાય છે. જે કળાવિહીનતા જૈનેના ધાર્મિક જીવનનાં અન્ય અંગામાં જોવામાં આવે છે તેજ કળા વિહીનતા પ્રતિક્રમણની ઘટનામાં જોવામાં આવે છે. પ્રતિક્રમણમાં કેટલીક સાધારણ લાગતી અથવા પુનરાવૃત્તિ જેવી જણાતી બાબતા કાઢી નાંખી પ્ર ચલિત ભાષામાં રચાયેલાં ઇશ્વર સ્તુતિનાં તેમજ આત્મ ચિન્તવનને લગતાં સુન્દર પદ્માને સ્થાન આપવામાં આવે તે સહેજે પ્રતિક્રમણુ ઉપર લેાકેાના પક્ષપાત વધે, તેનું રહસ્ય ખરાખર સમાતાં પ્રતિક્રમણુ વધારે ઉપયોગી થઈ શકે અને આત્માનું અનુરજન તેમજ ઉદ્ધાર-ઉભયને સહેલાઇથી સાધી શકાય. અલબત્ત, એ સ્પષ્ટ છે
૧ પ્રતિક્રમણની ક્રિયામાં પુનરાવૃત્તિ બીલકુલ નથી, એક પશુ સૂત્ર વધારા પડતું નથી. તેને માટે પ્રતિક્રમળ્યું હેતુ ગભ ગ્રંથ વાંચવાની અપેક્ષા છે. તત્રી.
૨ આમાં કળાવિહીનતા નથી પણ કળાપૂર્ણતા છે, તેના અનુભવ માટે બહુ જાવાતી જરૂર છે. ત્યાર પછીજ એ બાબતમાં અભિપ્રાય આપી રાકાય તેમ છે. તંત્રી.
૩ એની અંદર બીજી વસ્તુને ગેડવવાના કે છે. તેને કાઢી નાખવાના અવકાશજ નથી, એવી અપૂર્વ સ ંકલના છે. સ્તવન, સઝાયતી અંદર મનગમને ફેરફાર થઇ થાને લેાકચિ અનુસાર સ્તવન સઝાય દાખલ કરવામાં વાંધો નથી.
શકે તેમ છે. તે તંત્રી.
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 533419 |
| Book Title | Jain Dharm Prakash 1920 Pustak 036 Ank 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publisher | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publication Year | 1920 |
| Total Pages | 40 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Jain Dharm Prakash, & India |
| File Size | 3 MB |